Barilium: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
drobne merytoryczne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Zwierzę infobox |
{{Zwierzę infobox |
||
|nazwa |
|nazwa łacińska = ''Barilium'' |
||
|TSN = |
|||
|nazwa łacińska = |
|||
⚫ | |||
|TSN = |
|||
⚫ | |||
|zoolog = |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|typ = [[strunowce]] |
|||
⚫ | |||
| |
|podtyp = [[kręgowce]] |
||
| |
|gromada = [[zauropsydy]] |
||
| |
|podgromada = [[diapsydy]] |
||
| |
|nadrząd = [[dinozaury]] |
||
| |
|rząd = [[dinozaury ptasiomiedniczne]] |
||
⚫ | |||
|rząd = [[dinozaury ptasiomiedniczne]] |
|||
⚫ | |||
{{Wstaw takson|[[iguanodony]]}} |
{{Wstaw takson|[[iguanodony]]}} |
||
|rodzaj |
|rodzaj = '''''Barilium''''' |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* ''B. dawsoni'' <small>([[Richard Lydekker|Lydekker]], 1888)</small> |
* ''B. dawsoni'' <small>([[Richard Lydekker|Lydekker]], 1888)</small> |
||
⚫ | |||
|status IUCN = |
|||
⚫ | |||
|IUCN id = |
|||
|mapa występowania = |
|||
|opis mapy występowania = |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
|wikisłownik = |
|||
}} |
}} |
||
'''''Barilium''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ornitopody|ornitopoda]] z grupy [[iguanodony|iguanodontów]] (Iguanodontia) żyjącego we wczesnej [[kreda (okres)|kredzie]] na obecnych terenach [[Europa|Europy]]. [[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''B. dawsoni'', opisany w 1888 roku przez [[Richard Lydekker|Richarda Lydekkera]] na podstawie dwóch niekompletnych szkieletów odkrytych w osadach grupy Wealden w hrabstwie [[East Sussex]] w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Zostały one zebrane przez C. Dawsona, którego honoruje nazwa gatunkowa. Początkowo Lydekker zaliczył ten gatunek do rodzaju ''[[Iguanodon]]''{{r|RL88}}, jednak zostało to zakwestionowane przez późniejszych autorów, m.in. [[Gregory Paul|Paula]]{{r|GSP08}} oraz [[Darren Naish|Naisha]] i [[David Martill|Martilla]]{{r|NM08}}, według których ''I. dawsoni'' nie jest blisko spokrewniony z ''Iguanodon bernissartensis'', będącym gatunkiem typowym rodzaju, a tym samym nienależący do tego samego rodzaju. Paul uznał ''I. dawsoni'' za Ornithopoda ''[[incertae sedis]]'', stwierdzając, że status tego gatunku nie jest w pełni jasny{{r|GSP08}}. W 2010 roku [[David B. Norman]] ukuł dla niego nową nazwę rodzajową ''Barilium''{{r|DBN10}}. |
'''''Barilium''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ornitopody|ornitopoda]] z grupy [[iguanodony|iguanodontów]] (Iguanodontia) żyjącego we wczesnej [[kreda (okres)|kredzie]] na obecnych terenach [[Europa|Europy]]. [[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''B. dawsoni'', opisany w 1888 roku przez [[Richard Lydekker|Richarda Lydekkera]] na podstawie dwóch niekompletnych szkieletów odkrytych w osadach grupy Wealden w hrabstwie [[East Sussex]] w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Zostały one zebrane przez C. Dawsona, którego honoruje nazwa gatunkowa. Początkowo Lydekker zaliczył ten gatunek do rodzaju ''[[Iguanodon]]''{{r|RL88}}, jednak zostało to zakwestionowane przez późniejszych autorów, m.in. [[Gregory Paul|Paula]]{{r|GSP08}} oraz [[Darren Naish|Naisha]] i [[David Martill|Martilla]]{{r|NM08}}, według których ''I. dawsoni'' nie jest blisko spokrewniony z ''Iguanodon bernissartensis'', będącym gatunkiem typowym rodzaju, a tym samym nienależący do tego samego rodzaju. Paul uznał ''I. dawsoni'' za Ornithopoda ''[[incertae sedis]]'', stwierdzając, że status tego gatunku nie jest w pełni jasny{{r|GSP08}}. W 2010 roku [[David B. Norman]] ukuł dla niego nową nazwę rodzajową ''Barilium''{{r|DBN10}}. |
||
Linia 33: | Linia 26: | ||
Wiek osadów, z których wydobyto szczątki ''Barilium'', ocenia się na [[walanżyn]], około 141–137 mln lat. Odkryto tam również skamieniałości iguanodonta ''[[Hypselospinus|Hypselospinus fittoni]]'', dawniej także zaliczanego do rodzaju ''Iguanodon''{{r|DBN10}}. |
Wiek osadów, z których wydobyto szczątki ''Barilium'', ocenia się na [[walanżyn]], około 141–137 mln lat. Odkryto tam również skamieniałości iguanodonta ''[[Hypselospinus|Hypselospinus fittoni]]'', dawniej także zaliczanego do rodzaju ''Iguanodon''{{r|DBN10}}. |
||
Carpenter i Ishida (2010) nazwali nowy rodzaj ''Torilion'', którego gatunkiem typowym uczynili ''Iguanodon dawsoni''{{r|carpenter}}. Ponieważ ''Barilium'' i ''Torilion'' mają ten sam gatunek typowy, ''Torilion'' jest młodszym synonimem ''Barilium''. Dodatkowo ''B. dawsoni'' może być starszym synonimem gatunków ''[[Sellacoxa|Sellacoxa pauli]]''{{r|Norman}} i ''[[Kukufeldia|Kukufeldia tilgatensis]]''{{r|Norman2012}}. |
Carpenter i Ishida (2010) nazwali nowy rodzaj ''Torilion'', którego gatunkiem typowym uczynili ''Iguanodon dawsoni''{{r|carpenter}}. Ponieważ ''Barilium'' i ''Torilion'' mają ten sam gatunek typowy, ''Torilion'' jest młodszym synonimem ''Barilium''. Dodatkowo ''B. dawsoni'' może być starszym synonimem gatunków ''[[Sellacoxa|Sellacoxa pauli]]''{{r|Norman}} i ''[[Kukufeldia|Kukufeldia tilgatensis]]''{{r|Norman2012}}. Według McDonalda (2012) obecnie nie ma jednak przesłanek do synonimizacji ''Kukufeldia'' z ''Barilium'', ponieważ kombinacja cech obecna u tych dwóch taksonów występuje również u innych [[klad bazalny|bazalnych]] iguanodontów. Przeprowadzona przez niego analiza [[kladystyka|kladystyczna]] sugeruje, że ''Barilium'' jest [[grupa siostrzana|taksonem siostrzanym]] dla [[klad]]u [[Hadrosauriformes]]{{r|ATM12}}. |
||
{{Przypisy|przypisy= |
{{Przypisy|przypisy= |
||
Linia 40: | Linia 33: | ||
<ref name=NM08>{{Cytuj pismo |autor=Darren Naish, David M. Martill |tytuł=Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia |czasopismo=Journal of the Geological Society |wolumin=165 |wydanie=3 |strony=613–623 |rok=2008 |doi=10.1144/0016-76492007-154 |język=en}}</ref> |
<ref name=NM08>{{Cytuj pismo |autor=Darren Naish, David M. Martill |tytuł=Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia |czasopismo=Journal of the Geological Society |wolumin=165 |wydanie=3 |strony=613–623 |rok=2008 |doi=10.1144/0016-76492007-154 |język=en}}</ref> |
||
<ref name=GSP08>{{Cytuj pismo |autor=Gregory S. Paul |rok=2008 |tytuł=A revised taxonomy of the iguanodont dinosaur genera and species |czasopismo=Cretaceous Research |wolumin=29 |wydanie=2 |strony=192–216 |doi=10.1016/j.cretres.2007.04.009 |język=en}}</ref> |
<ref name=GSP08>{{Cytuj pismo |autor=Gregory S. Paul |rok=2008 |tytuł=A revised taxonomy of the iguanodont dinosaur genera and species |czasopismo=Cretaceous Research |wolumin=29 |wydanie=2 |strony=192–216 |doi=10.1016/j.cretres.2007.04.009 |język=en}}</ref> |
||
<ref name=carpenter>{{Cytuj pismo |autor=K. Carpenter |
<ref name=carpenter>{{Cytuj pismo |autor=K. Carpenter, Y. Ishida |tytuł=Early and "Middle" Cretaceous Iguanodonts in Time and Space |czasopismo=Journal of Iberian Geology |wolumin=36 |wydanie=2 |strony=145–164 |rok=2010 |doi=10.5209/rev_JIGE.2010.v36.n2.3 |język=en}}</ref> |
||
<ref name=Norman>{{Cytuj pismo |nazwisko=Norman |imię=David |rok=2011 |tytuł=On the osteology of the Lower Wealden (Valanginian) ornithopod </em>Barilium dawsoni<em> (Iguanodontia: Styracosterna) |czasopismo=Special Papers in Palaeontology |wolumin=86 |strony= |
<ref name=Norman>{{Cytuj pismo |nazwisko=Norman |imię=David |rok=2011 |tytuł=On the osteology of the Lower Wealden (Valanginian) ornithopod </em>Barilium dawsoni<em> (Iguanodontia: Styracosterna) |czasopismo=Special Papers in Palaeontology |wolumin=86 |strony=165–194 |język=en}}</ref> |
||
<ref name=Norman2012>{{Cytuj książkę | |
<ref name=Norman2012>{{Cytuj książkę |autor r=David B. Norman |rozdział=Iguanodontian taxa (Dinosauria: Ornithischia) from the Lower Cretaceous of England and Belgium |autor=Pascal Godefroit (red.) |tytuł=Bernissart Dinosaurs and Early Cretaceous Terrestrial Ecosystems |wydawca=Indiana University Press |miejsce=Bloomington |rok=2012 |strony=175–212 |isbn=0-253-35721-7}}</ref> |
||
<ref name=ATM12>{{Cytuj pismo |autor=Andrew T. McDonald |tytuł=Phylogeny of basal iguanodonts (Dinosauria: Ornithischia): an update |czasopismo=PLoS ONE |oznaczenie=7 (5): e36745 |rok=2012 |doi=10.1371/journal.pone.0036745 |język=en}}</ref> |
|||
}} |
|||
{{Ornitopody}} |
{{Ornitopody}} |
||
Linia 54: | Linia 49: | ||
[[en:Barilium]] |
[[en:Barilium]] |
||
[[es:Barilium]] |
[[es:Barilium]] |
||
[[it:Barilium dawsoni]] |
|||
[[nl:Barilium]] |
[[nl:Barilium]] |
||
[[ru:Barilium dawsoni]] |
[[ru:Barilium dawsoni]] |
Wersja z 00:05, 31 sie 2012
Barilium | |||
Norman, 2010 | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Infrarząd | |||
(bez rangi) | iguanodony | ||
Rodzaj |
Barilium | ||
Gatunki | |||
|
Barilium – rodzaj ornitopoda z grupy iguanodontów (Iguanodontia) żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Europy. Gatunkiem typowym jest B. dawsoni, opisany w 1888 roku przez Richarda Lydekkera na podstawie dwóch niekompletnych szkieletów odkrytych w osadach grupy Wealden w hrabstwie East Sussex w Wielkiej Brytanii. Zostały one zebrane przez C. Dawsona, którego honoruje nazwa gatunkowa. Początkowo Lydekker zaliczył ten gatunek do rodzaju Iguanodon[1], jednak zostało to zakwestionowane przez późniejszych autorów, m.in. Paula[2] oraz Naisha i Martilla[3], według których I. dawsoni nie jest blisko spokrewniony z Iguanodon bernissartensis, będącym gatunkiem typowym rodzaju, a tym samym nienależący do tego samego rodzaju. Paul uznał I. dawsoni za Ornithopoda incertae sedis, stwierdzając, że status tego gatunku nie jest w pełni jasny[2]. W 2010 roku David B. Norman ukuł dla niego nową nazwę rodzajową Barilium[4].
Wiek osadów, z których wydobyto szczątki Barilium, ocenia się na walanżyn, około 141–137 mln lat. Odkryto tam również skamieniałości iguanodonta Hypselospinus fittoni, dawniej także zaliczanego do rodzaju Iguanodon[4].
Carpenter i Ishida (2010) nazwali nowy rodzaj Torilion, którego gatunkiem typowym uczynili Iguanodon dawsoni[5]. Ponieważ Barilium i Torilion mają ten sam gatunek typowy, Torilion jest młodszym synonimem Barilium. Dodatkowo B. dawsoni może być starszym synonimem gatunków Sellacoxa pauli[6] i Kukufeldia tilgatensis[7]. Według McDonalda (2012) obecnie nie ma jednak przesłanek do synonimizacji Kukufeldia z Barilium, ponieważ kombinacja cech obecna u tych dwóch taksonów występuje również u innych bazalnych iguanodontów. Przeprowadzona przez niego analiza kladystyczna sugeruje, że Barilium jest taksonem siostrzanym dla kladu Hadrosauriformes[8].
- ↑ Richard Lydekker. Note on a new Wealden iguanodont and other dinosaurs. „Quarterly Journal of the Geological Society”. 44 (1-4), s. 46–61, 1888. DOI: 10.1144/GSL.JGS.1888.044.01-04.08. (ang.).
- ↑ a b Gregory S. Paul. A revised taxonomy of the iguanodont dinosaur genera and species. „Cretaceous Research”. 29 (2), s. 192–216, 2008. DOI: 10.1016/j.cretres.2007.04.009. (ang.).
- ↑ Darren Naish, David M. Martill. Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623, 2008. DOI: 10.1144/0016-76492007-154. (ang.).
- ↑ a b David B. Norman. A taxonomy of iguanodontians (Dinosauria: Ornithopoda) from the lower Wealden Group (Cretaceous: Valanginian) of southern England. „Zootaxa”. 2489, s. 47–66, 2010. (ang.).
- ↑ K. Carpenter, Y. Ishida. Early and "Middle" Cretaceous Iguanodonts in Time and Space. „Journal of Iberian Geology”. 36 (2), s. 145–164, 2010. DOI: 10.5209/rev_JIGE.2010.v36.n2.3. (ang.).
- ↑ David Norman. On the osteology of the Lower Wealden (Valanginian) ornithopod Barilium dawsoni (Iguanodontia: Styracosterna). „Special Papers in Palaeontology”. 86, s. 165–194, 2011. (ang.).
- ↑ David B. Norman: Iguanodontian taxa (Dinosauria: Ornithischia) from the Lower Cretaceous of England and Belgium. W: Pascal Godefroit (red.): Bernissart Dinosaurs and Early Cretaceous Terrestrial Ecosystems. Bloomington: Indiana University Press, 2012, s. 175–212. ISBN 0-253-35721-7.
- ↑ Andrew T. McDonald. Phylogeny of basal iguanodonts (Dinosauria: Ornithischia): an update. „PLoS ONE”. 7 (5): e36745, 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0036745. (ang.).