Barilium: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
drobne merytoryczne
Linia 1: Linia 1:
{{Zwierzę infobox
{{Zwierzę infobox
|nazwa zwyczajowa = ''Barilium''
|nazwa łacińska = ''Barilium''
|TSN =
|nazwa łacińska =
|zoolog = [[David B. Norman|Norman]], 2010
|TSN =
|okres istnienia =
|zoolog =
|grafika =
|okres istnienia =
|opis grafiki =
|grafika =
|typ = [[strunowce]]
|opis grafiki =
|typ = [[strunowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
|gromada = [[zauropsydy]]
|gromada = [[zauropsydy]]
|podgromada = [[diapsydy]]
|podgromada = [[diapsydy]]
|nadrząd = [[dinozaury]]
|nadrząd = [[dinozaury]]
|rząd = [[dinozaury ptasiomiedniczne]]
|infrarząd = [[ornitopody]]
|rząd = [[dinozaury ptasiomiedniczne]]
|infrarząd = [[ornitopody]]
{{Wstaw takson|[[iguanodony]]}}
{{Wstaw takson|[[iguanodony]]}}
|rodzaj = '''''Barilium'''''
|rodzaj = '''''Barilium'''''
|synonimy =
|autor rodzaj = [[David B. Norman|Norman]], 2010
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
|synonimy =
|podtaksony =
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
|podtaksony =
* ''B. dawsoni'' <small>([[Richard Lydekker|Lydekker]], 1888)</small>
* ''B. dawsoni'' <small>([[Richard Lydekker|Lydekker]], 1888)</small>
|wikispecies = Barilium
|status IUCN =
|commons =
|IUCN id =
|mapa występowania =
|opis mapy występowania =
|wikispecies = Barilium
|commons =
|wikisłownik =
}}
}}
'''''Barilium''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ornitopody|ornitopoda]] z grupy [[iguanodony|iguanodontów]] (Iguanodontia) żyjącego we wczesnej [[kreda (okres)|kredzie]] na obecnych terenach [[Europa|Europy]]. [[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''B.&nbsp;dawsoni'', opisany w 1888 roku przez [[Richard Lydekker|Richarda Lydekkera]] na podstawie dwóch niekompletnych szkieletów odkrytych w osadach grupy Wealden w hrabstwie [[East Sussex]] w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Zostały one zebrane przez C.&nbsp;Dawsona, którego honoruje nazwa gatunkowa. Początkowo Lydekker zaliczył ten gatunek do rodzaju ''[[Iguanodon]]''{{r|RL88}}, jednak zostało to zakwestionowane przez późniejszych autorów, m.in. [[Gregory Paul|Paula]]{{r|GSP08}} oraz [[Darren Naish|Naisha]] i [[David Martill|Martilla]]{{r|NM08}}, według których ''I.&nbsp;dawsoni'' nie jest blisko spokrewniony z ''Iguanodon bernissartensis'', będącym gatunkiem typowym rodzaju, a tym samym nienależący do tego samego rodzaju. Paul uznał ''I.&nbsp;dawsoni'' za Ornithopoda ''[[incertae sedis]]'', stwierdzając, że status tego gatunku nie jest w pełni jasny{{r|GSP08}}. W 2010 roku [[David B. Norman]] ukuł dla niego nową nazwę rodzajową ''Barilium''{{r|DBN10}}.
'''''Barilium''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ornitopody|ornitopoda]] z grupy [[iguanodony|iguanodontów]] (Iguanodontia) żyjącego we wczesnej [[kreda (okres)|kredzie]] na obecnych terenach [[Europa|Europy]]. [[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''B.&nbsp;dawsoni'', opisany w 1888 roku przez [[Richard Lydekker|Richarda Lydekkera]] na podstawie dwóch niekompletnych szkieletów odkrytych w osadach grupy Wealden w hrabstwie [[East Sussex]] w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Zostały one zebrane przez C.&nbsp;Dawsona, którego honoruje nazwa gatunkowa. Początkowo Lydekker zaliczył ten gatunek do rodzaju ''[[Iguanodon]]''{{r|RL88}}, jednak zostało to zakwestionowane przez późniejszych autorów, m.in. [[Gregory Paul|Paula]]{{r|GSP08}} oraz [[Darren Naish|Naisha]] i [[David Martill|Martilla]]{{r|NM08}}, według których ''I.&nbsp;dawsoni'' nie jest blisko spokrewniony z ''Iguanodon bernissartensis'', będącym gatunkiem typowym rodzaju, a tym samym nienależący do tego samego rodzaju. Paul uznał ''I.&nbsp;dawsoni'' za Ornithopoda ''[[incertae sedis]]'', stwierdzając, że status tego gatunku nie jest w pełni jasny{{r|GSP08}}. W 2010 roku [[David B. Norman]] ukuł dla niego nową nazwę rodzajową ''Barilium''{{r|DBN10}}.
Linia 33: Linia 26:
Wiek osadów, z których wydobyto szczątki ''Barilium'', ocenia się na [[walanżyn]], około 141–137 mln lat. Odkryto tam również skamieniałości iguanodonta ''[[Hypselospinus|Hypselospinus fittoni]]'', dawniej także zaliczanego do rodzaju ''Iguanodon''{{r|DBN10}}.
Wiek osadów, z których wydobyto szczątki ''Barilium'', ocenia się na [[walanżyn]], około 141–137 mln lat. Odkryto tam również skamieniałości iguanodonta ''[[Hypselospinus|Hypselospinus fittoni]]'', dawniej także zaliczanego do rodzaju ''Iguanodon''{{r|DBN10}}.


Carpenter i Ishida (2010) nazwali nowy rodzaj ''Torilion'', którego gatunkiem typowym uczynili ''Iguanodon dawsoni''{{r|carpenter}}. Ponieważ ''Barilium'' i ''Torilion'' mają ten sam gatunek typowy, ''Torilion'' jest młodszym synonimem ''Barilium''. Dodatkowo ''B. dawsoni'' może być starszym synonimem gatunków ''[[Sellacoxa|Sellacoxa pauli]]''{{r|Norman}} i ''[[Kukufeldia|Kukufeldia tilgatensis]]''{{r|Norman2012}}.
Carpenter i Ishida (2010) nazwali nowy rodzaj ''Torilion'', którego gatunkiem typowym uczynili ''Iguanodon dawsoni''{{r|carpenter}}. Ponieważ ''Barilium'' i ''Torilion'' mają ten sam gatunek typowy, ''Torilion'' jest młodszym synonimem ''Barilium''. Dodatkowo ''B. dawsoni'' może być starszym synonimem gatunków ''[[Sellacoxa|Sellacoxa pauli]]''{{r|Norman}} i ''[[Kukufeldia|Kukufeldia tilgatensis]]''{{r|Norman2012}}. Według McDonalda (2012) obecnie nie ma jednak przesłanek do synonimizacji ''Kukufeldia'' z ''Barilium'', ponieważ kombinacja cech obecna u tych dwóch taksonów występuje również u innych [[klad bazalny|bazalnych]] iguanodontów. Przeprowadzona przez niego analiza [[kladystyka|kladystyczna]] sugeruje, że ''Barilium'' jest [[grupa siostrzana|taksonem siostrzanym]] dla [[klad]]u [[Hadrosauriformes]]{{r|ATM12}}.


{{Przypisy|przypisy=
{{Przypisy|przypisy=
Linia 40: Linia 33:
<ref name=NM08>{{Cytuj pismo |autor=Darren Naish, David M. Martill |tytuł=Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia |czasopismo=Journal of the Geological Society |wolumin=165 |wydanie=3 |strony=613–623 |rok=2008 |doi=10.1144/0016-76492007-154 |język=en}}</ref>
<ref name=NM08>{{Cytuj pismo |autor=Darren Naish, David M. Martill |tytuł=Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia |czasopismo=Journal of the Geological Society |wolumin=165 |wydanie=3 |strony=613–623 |rok=2008 |doi=10.1144/0016-76492007-154 |język=en}}</ref>
<ref name=GSP08>{{Cytuj pismo |autor=Gregory S. Paul |rok=2008 |tytuł=A revised taxonomy of the iguanodont dinosaur genera and species |czasopismo=Cretaceous Research |wolumin=29 |wydanie=2 |strony=192–216 |doi=10.1016/j.cretres.2007.04.009 |język=en}}</ref>
<ref name=GSP08>{{Cytuj pismo |autor=Gregory S. Paul |rok=2008 |tytuł=A revised taxonomy of the iguanodont dinosaur genera and species |czasopismo=Cretaceous Research |wolumin=29 |wydanie=2 |strony=192–216 |doi=10.1016/j.cretres.2007.04.009 |język=en}}</ref>
<ref name=carpenter>{{Cytuj pismo |autor=K. Carpenter |autor2=Y. Ishida |tytuł=Early and “Middle” Cretaceous Iguanodonts in Time and Space |czasopismo=Journal of Iberian Geology |wolumin=36 |wydanie=2 |strony=145-164 |rok=2010 |url=http://www.ucm.es/info/estratig/JIG/vol_content/vol_36_2/36_2_145_164_Carpenter.pdf |język=en}}</ref>
<ref name=carpenter>{{Cytuj pismo |autor=K. Carpenter, Y. Ishida |tytuł=Early and "Middle" Cretaceous Iguanodonts in Time and Space |czasopismo=Journal of Iberian Geology |wolumin=36 |wydanie=2 |strony=145–164 |rok=2010 |doi=10.5209/rev_JIGE.2010.v36.n2.3 |język=en}}</ref>
<ref name=Norman>{{Cytuj pismo |nazwisko=Norman |imię=David |rok=2011 |tytuł=On the osteology of the Lower Wealden (Valanginian) ornithopod </em>Barilium dawsoni<em> (Iguanodontia: Styracosterna) |czasopismo=Special Papers in Palaeontology |wolumin=86 |strony=165-194 |język=en}}</ref>
<ref name=Norman>{{Cytuj pismo |nazwisko=Norman |imię=David |rok=2011 |tytuł=On the osteology of the Lower Wealden (Valanginian) ornithopod </em>Barilium dawsoni<em> (Iguanodontia: Styracosterna) |czasopismo=Special Papers in Palaeontology |wolumin=86 |strony=165–194 |język=en}}</ref>
<ref name=Norman2012>{{Cytuj książkę |nazwisko r=Norman |imię r=David B. |rozdział=Iguanodontian taxa (Dinosauria: Ornithischia) from the Lower Cretaceous of England and Belgium |nazwisko=Godefroit (red.) |imię=Pascal |tytuł=Bernissart Dinosaurs and Early Cretaceous Terrestrial Ecosystems |wydawca=Indiana University Press |miejsce=Bloomington |rok=2012 |strony=175–212 |isbn=0-253-35721-7}}</ref>}}
<ref name=Norman2012>{{Cytuj książkę |autor r=David B. Norman |rozdział=Iguanodontian taxa (Dinosauria: Ornithischia) from the Lower Cretaceous of England and Belgium |autor=Pascal Godefroit (red.) |tytuł=Bernissart Dinosaurs and Early Cretaceous Terrestrial Ecosystems |wydawca=Indiana University Press |miejsce=Bloomington |rok=2012 |strony=175–212 |isbn=0-253-35721-7}}</ref>
<ref name=ATM12>{{Cytuj pismo |autor=Andrew T. McDonald |tytuł=Phylogeny of basal iguanodonts (Dinosauria: Ornithischia): an update |czasopismo=PLoS ONE |oznaczenie=7 (5): e36745 |rok=2012 |doi=10.1371/journal.pone.0036745 |język=en}}</ref>
}}


{{Ornitopody}}
{{Ornitopody}}
Linia 54: Linia 49:
[[en:Barilium]]
[[en:Barilium]]
[[es:Barilium]]
[[es:Barilium]]
[[it:Barilium dawsoni]]
[[nl:Barilium]]
[[nl:Barilium]]
[[ru:Barilium dawsoni]]
[[ru:Barilium dawsoni]]

Wersja z 00:05, 31 sie 2012

Barilium
Norman, 2010
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury ptasiomiedniczne

Infrarząd

ornitopody

(bez rangi) iguanodony
Rodzaj

Barilium

Gatunki

Bariliumrodzaj ornitopoda z grupy iguanodontów (Iguanodontia) żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Europy. Gatunkiem typowym jest B. dawsoni, opisany w 1888 roku przez Richarda Lydekkera na podstawie dwóch niekompletnych szkieletów odkrytych w osadach grupy Wealden w hrabstwie East Sussex w Wielkiej Brytanii. Zostały one zebrane przez C. Dawsona, którego honoruje nazwa gatunkowa. Początkowo Lydekker zaliczył ten gatunek do rodzaju Iguanodon[1], jednak zostało to zakwestionowane przez późniejszych autorów, m.in. Paula[2] oraz Naisha i Martilla[3], według których I. dawsoni nie jest blisko spokrewniony z Iguanodon bernissartensis, będącym gatunkiem typowym rodzaju, a tym samym nienależący do tego samego rodzaju. Paul uznał I. dawsoni za Ornithopoda incertae sedis, stwierdzając, że status tego gatunku nie jest w pełni jasny[2]. W 2010 roku David B. Norman ukuł dla niego nową nazwę rodzajową Barilium[4].

Wiek osadów, z których wydobyto szczątki Barilium, ocenia się na walanżyn, około 141–137 mln lat. Odkryto tam również skamieniałości iguanodonta Hypselospinus fittoni, dawniej także zaliczanego do rodzaju Iguanodon[4].

Carpenter i Ishida (2010) nazwali nowy rodzaj Torilion, którego gatunkiem typowym uczynili Iguanodon dawsoni[5]. Ponieważ Barilium i Torilion mają ten sam gatunek typowy, Torilion jest młodszym synonimem Barilium. Dodatkowo B. dawsoni może być starszym synonimem gatunków Sellacoxa pauli[6] i Kukufeldia tilgatensis[7]. Według McDonalda (2012) obecnie nie ma jednak przesłanek do synonimizacji Kukufeldia z Barilium, ponieważ kombinacja cech obecna u tych dwóch taksonów występuje również u innych bazalnych iguanodontów. Przeprowadzona przez niego analiza kladystyczna sugeruje, że Barilium jest taksonem siostrzanym dla kladu Hadrosauriformes[8].

  1. Richard Lydekker. Note on a new Wealden iguanodont and other dinosaurs. „Quarterly Journal of the Geological Society”. 44 (1-4), s. 46–61, 1888. DOI: 10.1144/GSL.JGS.1888.044.01-04.08. (ang.). 
  2. a b Gregory S. Paul. A revised taxonomy of the iguanodont dinosaur genera and species. „Cretaceous Research”. 29 (2), s. 192–216, 2008. DOI: 10.1016/j.cretres.2007.04.009. (ang.). 
  3. Darren Naish, David M. Martill. Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623, 2008. DOI: 10.1144/0016-76492007-154. (ang.). 
  4. a b David B. Norman. A taxonomy of iguanodontians (Dinosauria: Ornithopoda) from the lower Wealden Group (Cretaceous: Valanginian) of southern England. „Zootaxa”. 2489, s. 47–66, 2010. (ang.). 
  5. K. Carpenter, Y. Ishida. Early and "Middle" Cretaceous Iguanodonts in Time and Space. „Journal of Iberian Geology”. 36 (2), s. 145–164, 2010. DOI: 10.5209/rev_JIGE.2010.v36.n2.3. (ang.). 
  6. David Norman. On the osteology of the Lower Wealden (Valanginian) ornithopod Barilium dawsoni (Iguanodontia: Styracosterna). „Special Papers in Palaeontology”. 86, s. 165–194, 2011. (ang.). 
  7. David B. Norman: Iguanodontian taxa (Dinosauria: Ornithischia) from the Lower Cretaceous of England and Belgium. W: Pascal Godefroit (red.): Bernissart Dinosaurs and Early Cretaceous Terrestrial Ecosystems. Bloomington: Indiana University Press, 2012, s. 175–212. ISBN 0-253-35721-7.
  8. Andrew T. McDonald. Phylogeny of basal iguanodonts (Dinosauria: Ornithischia): an update. „PLoS ONE”. 7 (5): e36745, 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0036745. (ang.). 
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.