Zaślaz pospolity

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Abutilon theophrasti)
Zaślaz pospolity
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

ślazowce

Rodzina

ślazowate

Rodzaj

zaślaz

Gatunek

zaślaz pospolity

Nazwa systematyczna
Abutilon theophrasti Medik.
Malvenfam. 28. 1787
Synonimy
  • Abutilon avicennae Gaertn.
  • Sida abutilon L.[3]

Zaślaz pospolity, zaślaz włóknisty (Abutilon theophrasti Medik.) – roślina jednoroczna z rodziny ślazowatych (Malvaceae). Pochodzi z północnych Chin. Zasięgiem obejmuje obszar od Europy Południowej na zachodzie, po Tybet na wschodzie. Zawleczony został do Afryki Północnej, Ameryki Północnej i Australii. W Polsce do niedawna klasyfikowany był jako efemerofit, obecnie (2012) uznawany jest za gatunek lokalnie zadomowiony (kenofit)[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kwiat
Owoc
Pokrój
Dorasta do 150 cm wysokości. Pędy tworzy proste, wzniesione.
Liście
Duże, okrągławosercowate z zaostrzonymi końcami i karbowonapiłkowanym brzegiem. Pokryte są drobnymi włoskami, które nadają im aksamitny połysk.
Kwiaty
Dekoracyjne, żółte z wycięciem w górnej części, osadzone na długich szypułkach, pojedynczo lub po kilka sztuk w kątach liści w wierzchołkowej części pędu. Kielich kubkowaty i pięciowrębny. Korona kwiatu do 2 cm średnicy, pięciopłatkowa. Pręciki liczne, słupek wielokrotny.
Owoc
Rozłupnia (wielokomorowa torebka) rozpadająca się na 10-15 mniejszych rozłupek.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Uciążliwy chwast ruderalny i segetalny, występujący głównie na plantacjach roślin uprawianych w szerokich rzędach takich, jak kukurydza zwyczajna, burak cukrowy czy soja warzywna, a w mniejszym stopniu również bawełna, orzacha podziemna, fasola[5].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

  • Roślina przemysłowa, dostarcza grubego, łykowatego włókna używanego do wyrobu powroźniczych lin, worków. Pozostałość po wyrobie jest wykorzystywana w przemyśle papierniczym. Nasiono zawiera do ok. 20% oleju, który wykorzystywany jest do celów technicznych w przemyśle technicznym, spożywczym a nawet farmaceutycznym.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-19] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-09-15].
  4. B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.
  5. Domaradzki K., Snopczyński T. Jezierska-Domaradzka A. Zaślaz pospolity (Abutilon theophrasti Medik.), nowy groźny chwast upraw polowych – charakterystyka, występowanie i możliwości zwalczania. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 48 (2) 2008: 267-274.
  6. P. Czikow, J. Łaptiew, Rośliny lecznicze i bogate w witaminy, Warszawa 1987, s. 367

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rośliny użytkowe, Wiedza Powszechna, W-wa, 1966
  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.