Aglomeracja rybnicko-jastrzębska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rybnik
Jastrzębie-Zdrój
Żory
Wodzisław Śląski

Aglomeracja rybnicko-jastrzębska[1][2][3]aglomeracja policentryczna w zachodniej części województwa śląskiego, której obszary śródmiejskie stanowią duże miasta na prawach powiatu: Rybnik, Jastrzębie-Zdrój, Żory oraz przyległe gminy miejskie: Pszów, Radlin, Rydułtowy i Wodzisław Śląski[4].

Koncepcje aglomeracji[edytuj | edytuj kod]

Aglomeracja według urzędu marszałkowskiego[edytuj | edytuj kod]

W 2004 Urząd Marszałkowski województwa śląskiego wskazał obszary śródmiejskie aglomeracji rybnicko-jastrzębskiej, którą obejmują Jastrzębie-Zdrój, Pszów, Radlin, Rybnik, Rydułtowy, Wodzisław Śląski i Żory. Z aglomeracją funkcjonalnie powiązane są przyległe gminy: gm. Gaszowice, gm. Jejkowice, gm. Marklowice, gm. Mszana i gm. Świerklany oraz ośrodek regionalny Racibórz, wspomagający jej rozwój[5].

Wydział Planowania Strategicznego i Przestrzennego Urzędu Marszałkowskiego ocenił, że aglomeracja stanowi silny gospodarczo, kulturalnie i naukowo ośrodek węzłowy powiązany z aglomeracją ostrawską i województwem opolskim[5]. Stwierdzono, że aglomeracja rybnicko-jastrzębska wykazuje tendencje do rozwoju policentrycznego z ośrodkiem w Rybniku i do wzrostu liczby mieszkańców aglomeracji, a także do rozwoju osadnictwa w korytarzach transportowych łączących aglomerację z Czechami i aglomeracją ostrawską poprzez dawne przejście graniczne w Chałupkach[4].

Gminy aglomeracji rybnickiej według Urzędu Marszałkowskiego województwa śląskiego
Gmina Liczba ludności (2020-12-31[6]) [osób] Powierzchnia (2020-01-01[7]) [km²] Gęstość zaludnienia [osób/km²]
Jastrzębie-Zdrój 83 477 85,33 978,2
Pszów 13 844 20,44 677,3
Radlin 17 759 12,53 1417,3
Rybnik 131 744 148,36 896
Rydułtowy 21 514 14,95 1451,5
Wodzisław Śląski 45 571 49,5 920
Żory 64 839 64,59 973
Obszary śródmiejskie 377 480 395,7 953,95
gmina Gaszowice 9 524 19,54 479,8
gmina Jejkowice 4 078 7,59 537,3
gmina Marklowice 5 412 13,69 395,3
gmina Mszana 7 582 31,22 242,9
gmina Świerklany 12 249 24,02 506,8
Razem (aglomeracja) 416 325 491,76 846,6

Aglomeracja rybnicka według P. Swianiewicza oraz U. Klimskiej[edytuj | edytuj kod]

W 2005 Paweł Swianiewicz oraz Urszula Klimska wyznaczyli większy obszar aglomeracji rybnicko-jastrzębskiej (z okolicznymi gminami), który w 2002 zamieszkiwało 507 tys. osób. Przy wyznaczaniu aglomeracji przeprowadzono delimitację obszarów przyległych, uwzględniając saldo migracji w latach 1998–2002, gęstość zaludnienia (w 2002), współczynnik zatrudnienia związany z natężeniem dojazdów[8].

Obszar funkcjonalny[edytuj | edytuj kod]

Według projektu ESPON obszar funkcjonalny aglomeracji (FUA, ang. Functional Urban Area) w 2002 zamieszkiwało 526 tys. osób[9].

Strefa oceny jakości powietrza[edytuj | edytuj kod]

W ujęciu Prawa ochrony środowiska określono strefę, w której dokonuje się oceny jakości powietrza o nazwie 'aglomeracja rybnicko-jastrzębska' (kod strefy PL.24.02.a.03), która obejmuje 3 miasta na prawach powiatu: Jastrzębie-Zdrój, Rybnik, Żory[10][11][12], umiejscawiając tereny powiatu wodzisławskiego i raciborskiego oraz część powiatu rybnickiego w strefie 'raciborsko-wodzisławskiej'[13]. Strefa 'raciborsko-wodzisławska' liczy ok. 341 000 mieszkańców[14].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Charakterystyka strefy dla potrzeb oceny jakości powietrza - GIOŚ [online], powietrze.gios.gov.pl [dostęp 2023-09-09].
  2. D. strefa - Aglomeracja rybnicko-jastrzębska [online], Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego [dostęp 2023-09-09].
  3. Szczegółowy format przekazywanych danych, zmienne [online], form.stat.gov.pl [dostęp 2023-09-09].
  4. a b Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego. Katowice: Urząd Marszałkowski Woj. Śląskiego, 2004-06-21, s. 17 (Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 2004 r., Nr 68, poz. 2049)
  5. a b Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego. Katowice: Urząd Marszałkowski województwa śląskiego, 2004-06-21, s. 72 (Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 2004, Nr 68, poz. 2049)
  6. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.
  7. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
  8. Paweł Swianiewicz, Urszula Klimska. Społeczne i polityczne zróżnicowanie aglomeracji w Polsce – waniliowe centrum, mozaika przedmieść. „Prace i Studia Geograficzne”. 35, s. 51, 53-56, 2005. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. ISSN 0208-4589. 
  9. ESPON project 1.4.3 Study on Urban Functions (Final Report). Luxembourg: ESPON, 2007-03, s. 93. ISBN 2-9600467-2-2.
  10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012 r. ws. stref (Dz.U. z 2012 r. poz. 914)
  11. Strefy województwa śląskiego
  12. Charakterystyka strefy Aglomeracja Rybnicko-Jastrzębska. Esaprojekt Sp. z o.o.. [dostęp 2012-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-16)].
  13. E. Strefa raciborsko - wodzisławska. slaskie.pl. [dostęp 2015-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-12)].
  14. E. Strefa raciborsko - wodzisławska. slaskie.pl. [dostęp 2015-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-12)].