Alfredówka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alfredówka
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

tarnobrzeski

Gmina

Nowa Dęba

Liczba ludności (2011)

787[2][3]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

39-460[4]

Tablice rejestracyjne

RTA

SIMC

0800090[5]

Położenie na mapie gminy Nowa Dęba
Mapa konturowa gminy Nowa Dęba, w centrum znajduje się punkt z opisem „Alfredówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Alfredówka”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Alfredówka”
Położenie na mapie powiatu tarnobrzeskiego
Mapa konturowa powiatu tarnobrzeskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Alfredówka”
Ziemia50°27′54″N 21°44′34″E/50,465000 21,742778[1]

Alfredówkawieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie tarnobrzeskim, w gminie Nowa Dęba[5][6].

Na terenie wsi utworzone są dwa sołectwa Alfredówka i Buda Stalowska[7].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Alfredówka[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0800108 Berówka część wsi
0800114 Buda Stalowska część wsi
0800120 Ciosy część wsi
0800137 Gęś część wsi
0800143 Głodyniec część wsi
0800150 Górka część wsi
0800172 Na Granicy część wsi
0800189 Pod Kółkiem część wsi
0800195 Podlesie część wsi
0800166 Przybowe Bardo część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś ta powstała z byłej posiadłości hrabiego Tarnowskiego. Nazwa wsi prawdopodobnie pochodzi od imienia jednego ze synów Tarnowskiego, jednak żadne ze źródeł historycznych tego nie potwierdzają. Podobnie sprawa się ma z datą powstania wioski – nie zachowały się żadne dokumenty, które potwierdzałyby konkretną datę powstania tej miejscowości, ale według źródeł powstała ok. 1802 roku, na tę datę rozumie się zmianę nazwy z Ciosy na Alfredówkę. Prowadzone badania archeologiczne wskazują, iż osada znajdowała się w tym miejscu już w okresie paleolitu schyłkowego i była zamieszkana przez przedstawicieli tzw. kultury świderskiej. Pierwotnie wieś nazywała się Ciosy, a nazwa ta wzięła się z tego, że ludzie tutaj mieszkający trudnili się wyrębem lasów i ciosaniem drzew. Alfredówka to wieś o charakterze skupionej ulicówki o luźnej zabudowie wzdłuż drogi. Domy pobudowane są zazwyczaj po obu stronach drogi.

Pod koniec XIX wieku w Alfredówce znajdowała się kancelaria gminna, karczma, posterunek policji i trzyklasowa szkoła. Pod względem kościelnym wieś należała do parafii w Miechocinie. W okresie II wojny światowej w związku z rozbudową poligonu wojskowego część mieszkańców została wysiedlona ze swoich domostw.

Od 1996 roku wieś posiada wodociąg, który został zbudowany przy udziale wsi i Społecznego Komitetu Budowy Wodociągu.

W 1996 roku został oddany do użytku nowy budynek szkoły, a w 1999 roku ufundowano sztandar, który został poświęcony 12 czerwca 1999 przez Jana Pawła II w Sandomierzu. Szkoła nosi imię Świętej Jadwigi Królowej.

W Alfredówce na mogile dwudziestu poległych w latach 1914-1920, usytuowanej na niewielkim wzniesieniu znajduje się drewniany krzyż otoczony płotkiem. W okresie II wojny światowej w związku z rozbudową przez Niemców poligonu wojskowego, część mieszkańców została wysiedlona. Po wojnie zaszły widoczne zmiany, związane było to z pracą mieszkańców w "Dezamecie" oraz w Kopalni Siarki Machów.

Obecnie można zauważyć, że intensywnie rozwija się budownictwo. W miejscowości buduje się coraz więcej domów (rocznie przybywa ich około 10), ma to związek z atrakcyjnym położeniem miejscowości oraz stosunkowo tanim gruntem.

Alfredówka jako wieś należy do parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Tarnowskiej Woli. Położona jest tu Publiczna Szkoła Podstawowa im. Świętej Jadwigi Królowej. Niedaleko Alfredówki znajduje się Buda Stalowska. We wsi jest wiele amatorskich boisk piłki nożnej, boisko do siatkówki plażowej oraz niedawno powstałe boisko do koszykówki.

Ochotnicza Straż Pożarna[edytuj | edytuj kod]

OSP Alfredówka została założona w 1928 roku z inicjatywny Wojciecha Okleka, Tomasza Stroja i Franciszka Tłusty, jej pierwszym komendantem był Tomasz Strojek. W 1930 roku strażacy wybudowali drewniany barak, który był siedzibą OSP. Dysonowała wówczas ona ręczną pompą zamontowanym na specjalnym konnym wozie. Strażacy mieli również 12 galowych hełmów wykonanych z blachy miedzianej.

W 1967 roku z inicjatywny członków OSP rozpoczęto budowę nowej strażnicy, którą oddano do użytku w roku 1971. Po przeprowadzeniu prac remontowych i adaptacyjnych jest obiektem służącym mieszkańcom Alfredówki. Od chwili powstania strażacy byli najbardziej aktywną grupą w swoim środowisku. Pomagali w budowie szkoły, gazociągu, wodociągu i telefonizacji. W roku 2013 OSP Alfredówka na stanie miała 2 samochody: Forda Custom i Stara, motopompy w tym szlamową, agregat prądotwórczy, pilarkę spalinową oraz inny nowoczesny sprzęt służący do ratowania ludzi i mienia. Liczyła 33 członków czynnych i 2 honorowych. Prężnie działała drużyna młodzieżowa.

We wrześniu 2013 miała miejsce uroczystość 85-lecia OSP Alfredówka, z tej okazji mieszkańcy wsi oraz sponsorzy ufundowali strażakom sztandar oraz przekazany został lekki samochód Ford Transit Custom[8].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • zagroda domu nr 3
  • stary budynek szkoły
  • drewniana kapliczka z XIX wieku przy zagrodzie nr 96
  • drewniana leśniczówka w Budzie Stalowskiej
  • drewniany dworek myśliwski Tarnowskich w Budzie Stalowskiej

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 453
  2. Wieś Alfredówka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-04-27], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-04-27].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 4 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  7. Strona gminy, sołectwa
  8. Informacje na stronie gminy

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]