Almirante Condell (1913)

Almirante Condell
	; „Almirante Condell”
Klasa	niszczyciel
Typ	Almirante Lynch
	Historia
Stocznia	J. Samuel White, Cowes
Położenie stępki	grudzień 1911
Wodowanie	27 stycznia 1913
	Armada de Chile
Wejście do służby	styczeń 1914
Wycofanie ze służby	1944
Los okrętu	ciężko uszkodzony 26 października 1944,; hulk do 1955
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	normalna: 1430 ton; pełna: 1850 t
Długość	100,8 metra całkowita; 97,5 m między pionami
Szerokość	9,9 m
Zanurzenie	maksymalne: 3,35 m
	Napęd
	3 zespoły turbin parowych Parsonsa o łącznej mocy 30 000 KM; 6 kotłów, 3 śruby
Prędkość	31 węzłów
Zasięg	2750 Mm przy prędkości 15 węzłów
	Uzbrojenie
	6 dział kal. 102 mm (6 x I); 4 km kal. 7,7 mm (4 x I)
Wyrzutnie torpedowe	4 × 450 mm (4 x I)
Załoga	160

Almirante Condell – chilijski niszczyciel z początku XX wieku, druga jednostka typu Almirante Lynch. Okręt został zwodowany 27 stycznia 1913 roku w brytyjskiej stoczni J. Samuel White w Cowes, a w skład Armada de Chile wszedł w styczniu 1914 roku. Jednostka została skreślona z listy floty po ponad 30-letniej służbie w końcu 1944 roku, po wybuchu kotła. Kadłub jednostki służył jako hulk do 1955 roku.

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

Niszczyciele typu Almirante Lynch zostały zamówione przez rząd Chile w Wielkiej Brytanii na początku 1911 roku^[1]. W momencie budowy okręty te należały do największych i najsilniej uzbrojonych jednostek tej klasy na świecie^[1]^[2]. Z zamówionych sześciu niszczycieli tylko dwa zostały ukończone do wybuchu I wojny światowej i odebrane przez Armada de Chile; pozostałe cztery zostały zarekwirowane przez rząd brytyjski i wcielone do Royal Navy jako HMS „Faulknor”, HMS „Broke”, HMS „Botha” i HMS „Tipperary”^[1]^[2]^[a].

„Almirante Condell” zbudowany został w stoczni J. Samuel White w Cowes^[1]^[2]. Stępkę okrętu położono w grudniu 1911 roku, a zwodowany został 27 stycznia 1913 roku^[1].

Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]

Okręt był dużym niszczycielem o długości całkowitej 100,8 metra (97,5 metra między pionami), szerokości 9,9 metra i maksymalnym zanurzeniu 3,35 metra^[1]^[2]. Wyporność normalna wynosiła 1430 ton, zaś pełna 1850 ton^[2]^[3]. Siłownię okrętu stanowiły trzy zestawy turbin parowych systemu Parsonsa(inne języki) o łącznej mocy 30 000 KM, do których parę dostarczało sześć kotłów White-Forster^[1]^[2]. Prędkość maksymalna napędzanego trzema śrubami okrętu wynosiła 31 węzłów^[2]^[3]. Okręt zabierał zapas 427 ton węgla i 80 ton paliwa płynnego, co zapewniało zasięg wynoszący 2750 Mm przy prędkości 15 węzłów^[1]^[2].

Na uzbrojenie artyleryjskie okrętu składało się sześć pojedynczych dział kalibru 102 mm (4 cale) L/40 Armstrong i cztery pojedyncze karabiny maszynowe kal. 7,7 mm L/94^[1]^[2]. Broń torpedową stanowiły cztery pojedyncze wyrzutnie kal. 450 mm (18 cali)^[1]^[2]^[b].

Załoga okrętu składała się z 160 oficerów, podoficerów i marynarzy^[2]^[3].

Służba[edytuj | edytuj kod]

Okręt został przyjęty w skład Armada de Chile w styczniu 1914 roku^[1]. Podczas 6-godzinnej próby prędkości „Almirante Condell” osiągnął 33,4 węzła^[2]^[3]. 7 lutego 1914 roku niszczyciel wraz z bliźniaczym „Almirante Lynch” wypłynął w rejs do Chile, docierając na miejsce 22 kwietnia 1914 roku^[1]. W 1930 roku okręt poddano modernizacji: przystosowano kotły do opalania wyłącznie paliwem płynnym (co powiększyło zasięg do 4200 Mm przy prędkości 15 węzłów), a także zdemontowano pojedyncze wyrzutnie torpedowe kal. 450 mm, instalując w zamian dwa podwójne aparaty kal. 533 mm^[1]. 26 października 1944 roku na okręcie doszło do wybuchu kotła i niszczyciela już nie naprawiono, wycofując go ze służby^[1]^[5]. Kadłub jednostki służył jako hulk do 1955 roku^[1].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ W 1920 roku Brytyjczycy zwrócili Chile zarekwirowane niszczyciele, z wyjątkiem utraconego w bitwie jutlandzkiej HMS „Tipperary”^[1].
↑ Brytyjskie torpedy 18-calowe miały faktyczny kaliber 17,72 cala (450 mm)^[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Gogin 2015 ↓.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 409.
↑ ^a ^b ^c ^d Moore 1990 ↓, s. 304.
↑ DiGiulian 2018 ↓.
↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 422.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Tony DiGiulian: Torpedoes of the United Kingdom/Britain. www.navweaps.com. [dostęp 2018-12-09]. (ang.).
Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
Ivan Gogin: ALMIRANTE LYNCH destroyers (1913-1914). Navypedia. [dostęp 2018-12-09]. (ang.).
John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).

[3] W 1920 roku Brytyjczycy zwrócili Chile zarekwirowane niszczyciele, z wyjątkiem utraconego w bitwie jutlandzkiej HMS „Tipperary”^[1].

[6] Brytyjskie torpedy 18-calowe miały faktyczny kaliber 17,72 cala (450 mm)^[4].

[CITEREFGogin2015-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Gogin 2015 ↓.

[CITEREFGardinerGray1985409-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 409.

[CITEREFMoore1990304-4] Moore 1990 ↓, s. 304.

[CITEREFDiGiulian2018-5] DiGiulian 2018 ↓.

[CITEREFGardinerChesneau1980422-7] Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 422.

[1]

[2]

[a]

[3]

[b]

[5]

[4]

Armada de Chile (pozyskane do 1914)	„Almirante Lynch” „Almirante Condell”
Royal Navy (przejęte w 1914)	„Faulknor” (ex-„Almirante Simpson”) „Broke” (ex-„Almirante Goñi”) „Botha” (ex-„Almirante Williams Robellado”) „Tipperary” (ex-„Almirante Riveros”)
Armada de Chile (odzyskane w 1920)	„Almirante Riveros” „Almirante Uribe” „Almirante Williams”