Antoni Dobrzański (lekarz)

Antoni Dobrzański

Data i miejsce urodzenia	20 lipca 1893 Łozówka
Data i miejsce śmierci	13 lutego 1953 Warszawa
Miejsce spoczynku	cmentarz Powązkowski w Warszawie
Zawód, zajęcie	otolaryngolog
Odznaczenia

Grób Antoniego Dobrzańskiego na cmentarzu Powązkowskim

Antoni Dobrzański (ur. 20 lipca 1893 w Łozówce, zm. 13 lutego 1953 w Warszawie) – polski otolaryngolog.

Życiorys

W 1912 ukończył II Gimnazjum w Tarnopolu, a następnie wyjechał do Lwowa, gdzie przez dwa lata studiował medycynę. Od 1914 kontynuował naukę na Uniwersytecie Wiedeńskim, w 1917 ukończył studia, a dwa lata później uzyskał tytuł doktora wszechnauk lekarskich. W 1921 rozpoczął pracę jako starszy asystent w Klinice Laryngologicznej Uniwersytetu Lwowskiego, od 1923 przez rok uzupełniał wiedzę na studiach podyplomowych na Uniwersytecie Wiedeńskim, a następnie do 1925 w Paryżu, gdzie stażował w l'Hôpital Laribiossiére, Hôpital St. Louis i w l'Hôpital Tenon. W 1927 przedstawił rozprawę habilitacyjną pt. Badania doświadczalne nad wchłanianiem kokainy, nowokainy, parkainy, psikainy, tutokainy i synkainy w górnych drogach oddechowych, od 1929 był docentem otolaryngologii. W 1932 zrezygnował z pracy w klinice i pracował przez cztery lata we lwowskim Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, a następnie objął stanowisko ordynatora Oddziału Otolaryngologicznego w Państwowym Szpitalu Powszechnym. W 1938 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, planowanemu wyjazdowi do Warszawy przeszkodził wybuch II wojny światowej. Uzyskał etat w Katedrze Laryngologii utworzonym przez Rosjan Instytucie Medycznym, był wykładowcą laryngologii i otiatrii. W 1941 po zajęciu Lwowa przez hitlerowców opuścił miasto i zamieszkał w Warszawie, gdzie wykładał na tajnych kompletach Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas powstania warszawskiego dostał się do niewoli, a po zwolnieniu podjął się ewakuacji kliniki uniwersyteckiej do budynków szpitala w Tworkach, a stamtąd do Milanówka. Po zakończeniu wojny otrzymał stanowisko kierownika Kliniki Otolaryngologicznej Uniwersytetu Warszawskiego, od 1947 do 1948 był dziekanem Wydziału Lekarskiego UW. W 1946 był współorganizatorem reaktywacji Polskiego Towarzystwa Otolaryngologicznego, którego był prezesem do 1952. Od 1950 był związany z Akademią Medyczną, w 1951 zorganizował i kierował ośrodkiem sanatoryjnym w Ciechocinku.

Był odznaczony Krzyżem Walecznych. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 133-1-15).

Dorobek naukowy

Antoni Dobrzański pozostawił ponad sto prac naukowych, z których większość dotyczyła rynologii i otiatrii. W 1925 przeprowadził cykl badań nad stosowaniem lipidolu w diagnostyce rentgenologicznej przy schorzeniach jam szczękowych w leczeniu chorób zatoki szczękowej i diagnostyce chorób płucnych. W 1931 przedstawił nowe informacje dotyczące diagnostyki i leczenia twardzieli, w 1933 opracował własny sposób przeprowadzania operacji plastycznej korygującej wrodzone zniekształcenie małżowiny usznej, a w 1948 nosa i krtani. W 1952 po raz pierwszy zastosował własną metodę leczenia brodawczaków krtani poprzez zastosowanie przegrzania diatermicznego.

Opracowania

• O potrzebie zastąpienia przyrządu Belloqa sondą własnego pomysłu (1947);
• Nowy sposób operacyjnego zamknięcia przetok zausznych (1948);
• Leczenie przerostu tkanki edenoidalnej (1950);

Członkostwo

• Filister honorowy Polskiej Korporacji Akademickiej „Obotritia”;
• Członek korespondent /1948/, a następnie członkiem zwyczajny (1951) Towarzystwa Naukowego Warszawskiego;
• Członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności (1950);
• Członek Royal Society of Medicine;
• Członek Towarzystw Otolaryngologicznych – węgierskiego (honorowy), francuskiego (zwyczajny) i bułgarskiego (korespondent).

Bibliografia

• Andrzej Śrôdka "Wspomnienia pośmiertne: Antoni Dobrzański (1893-1953)" Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego 46/1983 s. 203-206
• Reprezentanci nauk medycznych, zmarli członkowie AU w Krakowie, PAU, TNW i PAN. Katedra Historii Medycyny CM UJ. khm.cm-uj.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-25)].
• Prezentacja - Nadanie nazwy sali im. prof. Antoniego Dobrzańskiego, WUM. rzecznik.wum.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)].
• Polska Korporacja Akademicka “Obotritia” ,Archiwum Korporacyjne