Aquila
| Aquila[1] | |||
| Brisson, 1760[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – orzeł przedni (A. chrysaetos) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Aquila | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Falco chrysaetos Linnaeus, 1758 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Aquila – rodzaj ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Ameryce Północnej, Afryce i Australii[9].
Morfologia
Długość ciała 50–104 cm; masa ciała samców 938–4550 g, samic 1153–7200 g; rozpiętość skrzydeł 103–176 cm[10].
Systematyka
Etymologia
- Aquila: łac. aquila – orzeł, być może od aquilus – w ciemnym kolorze; orzeł przedni był emblematem legionów rzymskich, na których sztandarach znajdowała się podobizna orła z podniesionymi skrzydłami[11].
- Aetos: gr. αετος aetos – orzeł[12]. Gatunek typowy: Falco chrysaetos Linnaeus, 1758.
- Chrysaetus: gr. χρυσος khrusos – złoty; αετος aetos – orzeł[13]. Gatunek typowy: Chrysaetus aquilinus R.H. Sweeting, 1837 = Falco chrysaetos Linnaeus, 1758.
- Pteroaetus: gr. πτερον pteron – skrzydło, pióro; αετος aetos – orzeł[14]. Gatunek typowy: Aquila verreauxii Lesson, 1831.
- Uroaetus: gr. ουρα oura – ogon (tj. długoogonowy); αετος aetos – orzeł[15]. Gatunek typowy: Vultur audax Latham, 1801.
- Asturaetos: rodzaj Astur Lacépède, 1799; gr. αετος aetos – orzeł[16]. Gatunek typowy: Aquila wiedii A.L. Brehm, 1855 = Aquila fasciata Vieillot, 1823.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[17]:
- Aquila nipalensis – orzeł stepowy
- Aquila rapax – orzeł sawannowy
- Aquila adalberti – orzeł iberyjski
- Aquila heliaca – orzeł cesarski
- Aquila africana – orzeł białobrzuchy
- Aquila chrysaetos – orzeł przedni
- Aquila gurneyi – orzeł molucki
- Aquila audax – orzeł australijski
- Aquila verreauxii – orzeł czarny
- Aquila fasciata – orzeł południowy
- Aquila spilogaster – orzeł plamisty
W Bullock Creek w Terytorium Północnym w Australii odkryto pochodzący z miocenu koniec kości barkowej nieopisanego dotąd gatunku Aquila bullockensis[18].
Przypisy
- ↑ Aquila, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 1. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 28, 419. (fr. • łac.).
- ↑ F.G. Endler, F.G. Scholz: Der Naturfreund oder Beiträge zur Schlesischen Naturgeschichte. Breslau: C.F. Barth/A. Holäufer, 1809, s. 50. (niem.).
- ↑ Ch.L. Nitzsch: Pterylographia avium pars prior. Halae: 1833, s. 21. (łac.).
- ↑ R.H. Sweeting. On scientific nomenclature and classification, illustrated by an arrangement of the British Falconidæ. „The Naturalist”. 2 (13), s. 303, 1837. (ang.).
- ↑ Kaup 1844 ↓, s. 120.
- ↑ Kaup 1844 ↓, s. 121.
- ↑ A.L. Brehm. Beitiige zur Ornithologie Nord-Ost-Afrika’s, mit besonderer Riicksicht auf die in Europa vorkommenden Arten der Vogel. „Naumannia”. 1855, s. 26, 1855. (niem.).
- ↑ F. Gill & D. Donsker (red.): New World vultures, Secretarybird, kites, hawks & eagles. IOC World Bird List: Version 7.3. [dostęp 2017-09-14]. (ang.).
- ↑ J.M. Thiollay: Family Accipitridae (Hawks and Eagles). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 2: New World Vultures to Guineafowl. Barcelona: Lynx Edicions, 1994, s. 193–194, 197–199, 203. ISBN 84-87334-15-6. (ang.).
- ↑ Jobling 2016 ↓, s. Aquila.
- ↑ Jobling 2016 ↓, s. Aetos.
- ↑ Jobling 2016 ↓, s. Chrysaetus.
- ↑ Jobling 2016 ↓, s. Pteroaetus.
- ↑ Jobling 2016 ↓, s. Uroaetus.
- ↑ Jobling 2016 ↓, s. Asturaetos.
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2017-07-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2017-09-14].
- ↑ P. Gaff & W.E. Boles. A New Eagle (Aves: Accipitridae) from the Mid Miocene. Bullock Creek Fauna of Northern Australia. „Records of the Australian Museum”. 62, 2010. ISSN 0067-1975.
Bibliografia
- J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2017-09-14]. (ang.).
- J.J. Kaup: Classification der Säugethiere und Vögel. Darmstadt: C. W. Leske, 1844, s. 1–144. (niem.).