Arkadia (staw)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Arkadia
Ilustracja
Widok na staw od południa
Położenie
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Warszawa

Wysokość lustra

87,0 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

0,6021 ha

Wymiary
• max długość


290 m

Głębokość
• maksymalna


ok. 1 m

Hydrologia
Rzeki zasilające

Rów Piaseczyński

Rzeki wypływające

Rów Piaseczyński

Rodzaj jeziora

glinianka

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Arkadia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Arkadia”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Arkadia”
Ziemia52°11′29″N 21°01′48″E/52,191389 21,030000

Arkadia[1][2]staw w Warszawie, w dzielnicy Mokotów, na terenie parku Arkadia.

Położenie i charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Staw Arkadia znajduje się w stołecznej dzielnicy Mokotów, na obszarze MSI Sielce, u podnóża skarpy warszawskiej, poniżej osiedla Skarpa Puławska, na terenie parku Arkadia, w pobliżu ulicy Piaseczyńskiej[3][4]. Położony jest na obszarze zlewni Kanału Głównego „A”[5]. Wpływa do niego od południa, od strony Stawu pod Królikarnią, Rów Piaseczyński[5]. Wypływa on potem na północy, do stawów w Łazienkach i basenu Portu Czerniakowskiego[5]. Staw ma wydłużony kształt na osi północ–południe[3] i składa się z trzech części oddzielonych kamiennymi mostkami[6].

Zgodnie z „Programem Ochrony Środowiska dla m. st. Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.” staw położony jest na terasie nadzalewowej[2]. Jego powierzchnia wynosi 0,6021 ha[2]. Według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 87,0 m n.p.m.[3] Jego głębokość wynosi ok. 1 metr[4], długość ok. 290 metrów[3]. Zasilany jest źródłami spod skarpy warszawskiej[4]. Identyfikator MPHP to 98079[3].

Pochodzenie stawu jest sztuczne[7]. Stanowi pozostałość zalanej wodą glinianki służącej do pozyskiwania surowca, iłów plioceńskich, dla cegielni[7]. W 1680 roku na polecenie ówczesnego właściciela okolicznych terenów zwanych Zdrojem, Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, powstał nieistniejący już pałac autorstwa Tylmana z Gamaren[6]. U jego podnóża wyznaczono ogród zwany Arkadią[6]. Układ otaczającego parku został ustalony w wyniku prac renowacyjnych przeprowadzonych w latach 1968–1970 według projektu Longina Majdeckiego[6].

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Staw położony jest na terenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego „Arkadia” o łącznej powierzchni 14,01 ha, w ramach którego ochronie podlega m.in. „ekosystem wodny, w tym w szczególności naturalne wysięki ze skarpy, stawy i rowy”[8]. Leży także w granicach Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu[9]. Wśród ptaków w okolicach zbiornika wodnego zaobserwowano następujące gatunki: perkozek, łabędź niemy, cyraneczka, czernica, łyska, mewa pospolita, dzięcioł białoszyi, dzięcioł średni, trzciniak, kokoszka i krzyżówka[10].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 201642
  2. a b c Rada m.st. Warszawy: Załącznik tekstowy i tabelaryczny do Programu ochrony Środowiska dla miasta stołecznego Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.. bip.warszawa.pl, 21 października 2010. [dostęp 2021-11-24]. (pol.).
  3. a b c d e Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-11-24].
  4. a b c Zdzisław Biernacki: IV. Geomorfologia i wody powierzchniowe. W: Wisła w Warszawie. Warszawa: Biuro Zarządu m.st. Warszawy, Wydział Planowania Przestrzennego i Architektury, Opracowanie graficzne, druk i oprawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2000, s. 57. ISBN 83-907333-7-4. [dostęp 2021-11-19].
  5. a b c Łukasz Szkudlarek, Analiza powierzchniowa zlewni. Charakterystyka i ocena funkcjonowania układu hydrograficznego, ze szczególnym uwzględnieniem systemów melioracyjnych na obszarze m.st. Warszawy wraz z zaleceniami do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy i planów miejscowych [online], 2015, s. 18–20 [dostęp 2021-06-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-22].
  6. a b c d Anna Różańska, Parki warszawskie. Przemiany układów kompozycyjnych, Warszawa: Katedra Sztuki Krajobrazu Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, 2012, s. 87–88.
  7. a b Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 97, ISBN 83-01-08836-2.
  8. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Arkadia [online] [dostęp 2021-11-19].
  9. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawski obszar chronionego krajobrazu [online] [dostęp 2021-11-19].
  10. Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.7. Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. [dostęp 2021-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).