Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Krzywej

Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Krzywej

A-132/M z dnia 20.03.2008
kościół filialny
Widok od strony prezbiterium
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Krzywa
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Parafia Narodzenia Świętego Jana Chrzciciela w Gładyszowie
Wezwanie	Niepokolanego Poczęcia NMP
Historia Data zakończenia budowy 1924 Poprzednie wyznanie Kościół Greckokatolicki w Polsce do 1947 r.
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno
Położenie na mapie gminy Sękowa Krzywa, cerkiew
Położenie na mapie Polski Krzywa, cerkiew
Położenie na mapie województwa małopolskiego Krzywa, cerkiew
Położenie na mapie powiatu gorlickiego Krzywa, cerkiew
49°30′54,4″N 21°18′45,6″E

Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Krzywej – dawna łemkowska cerkiew greckokatolicka wybudowana w 1924.

Obecnie użytkowana jako kościół filialny parafii rzymskokatolickiej św. Jana Chrzciciela w Gładyszowie. Znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.

Historia obiektu

Cerkiew została wybudowana w 1924 w miejscu dwu poprzednich, które spłonęły: jedna w XVIII wieku, druga z 1864 w wyniku działań I wojny światowej.

• 
  Widok ogólny
• 
  Elewacja frontowa
• 
  Elewacja północna

Architektura i wyposażenie

Architektura świątyni nawiązuje do cerkwi staroruskich rzadko spotykanych na Łemkowszczyźnie. Jest to cerkiew drewniana konstrukcji zrębowej, orientowana, trójdzielna: na planie trzech kwadratów: nawa, prezbiterium i babiniec. Dach: czterospadowy nad nawą, a kalenicowy nad babińcem i prezbiterium. Dach zwieńczony trzema ośmiobocznymi kopułami, największą w środku, zakończonymi kutymi krzyżami. Pokryty blachą. Ściany oszalowane pionowo z listwowaniem.

Wewnątrz stropy płaskie z fasetą, ściany obite deskami, brak polichromii. Z dawnego wyposażenia zachował się ołtarz główny z baldachimem. Inne elementy wyposażenia to dwa ołtarze boczne z końca XIX wieku oraz oryginalne drewniane ławki.

Otoczenie

Obok cerkwi drewniana dzwonnica słupowo-ramowa z okresu budowy cerkwi.

• 
  Wnętrze
• 
  Dzwonnica
• 
  Stan w 2007

Bibliografia

• Hanna Faryna-Paszkiewicz, Małgorzata Omilanowska, Robert Pasieczny: Atlas zabytków architektury w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 562. ISBN 83-01-13478-X.
• Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, str.184-185 ISBN 83-89188-08-2
• Witold Grzesik, Tomasz Traczyk: Od Komańczy do Bartnego : Beskid Niski : przewodnik krajoznawczy. Warszawa: Wydawnictwo Stanisław Kryciński, 1992, s. 176,177. ISBN 83-85531-01-7.
• Praca zbiorowa, Szlak Architektury Drewnianej Małopolska, Kraków 2010, str.208, ISBN 978-83-60538-61-6

Linki zewnętrzne

• Informacje o parafii na stronie diecezji rzeszowskiej
• Informacje o cerkwi na stronie gminy Sękowa
• Informacje o cerkwi na portalu beskid-niski.pl
• Kościoły drewniane, Krzywa