Cerkiew św. Michała Archanioła w Przysłupie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew św. Michała Archanioła
w Przysłupie
A-288 z dnia 24.03.1980
cerkiew parafialna
Ilustracja
Elewacja południowa
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Przysłup

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

Parafia

św. Archanioła Michała w Przysłupie

Wezwanie

św. Michał Archanioł

Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie
Mapa konturowa gminy Uście Gorlickie, u góry znajduje się punkt z opisem „Przysłup, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Przysłup, cerkiew”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Przysłup, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Przysłup, cerkiew”
Ziemia49°32′25,0″N 21°12′07,5″E/49,540278 21,202083

Cerkiew św. Michała Archanioła w Przysłupiegreckokatolicka cerkiew w Przysłupie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Drewniana cerkiew w Przysłupie została ukończona 3 lipca 1756. Pracowali przy niej miejscowi mistrzowie Jan i Danyił. Pierwotnie znajdowała się nad potokiem spływającym po południowym stoku Magury Małastowskiej. Ponieważ jednak co roku potok ten wzbierał i zalewał budynek, mieszkańcy Przysłupa przenieśli cerkiew na zbocze góry, w miejsce, gdzie pozostawała poza zasięgiem wody. W 1880 obiekt został gruntownie przebudowany. Poszerzono wówczas przedsionek cerkwi, czyniąc go równym szerokości nawy. Zmieniono również konstrukcję wieży i dachu. Do wnętrza świątyni wstawiono nowy ikonostas, przeniesiony z Kunkowej lub w Leszczynach; znajdującą się w nim ikonę patrona świątyni, św. Łukasza przerobiono na wizerunek archanioła Michała. W 1929 wykonano natomiast nową polichromię wnętrza.

Po Akcji „Wisła” budynek został zaadaptowany na kościół rzymskokatolicki, od 1956 był sporadycznie udostępniany katolikom obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.

Z powodu rozmieszczenia budynku na stromym stoku cerkiew w latach 80. XX wieku była już w bardzo złym stanie technicznym. Została jednak wyremontowana i od tego czasu jest użytkowana wyłącznie przez parafię greckokatolicką.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew jest drewniana, jednonawowa, z nawą i przedsionkiem równej szerokości i wysokości przy znacznie niższym prezbiterium. Całość pokrywa dach kalenicowy kryty blachą. Ponad przedsionkiem wznosi się prostokątna wieża zwieńczona hełmem. Podobne konstrukcje rozmieszczono ponad prezbiterium i w centrum nawy. Okna świątyni są prostokątne.

We wnętrzu zachował się osiemnastowieczny trzyrzędowy ikonostas oraz polichromia powstała po 1929, w tym przedstawienie Trójcy Świętej i wizerunek patrona cerkwi na jej stropie. W bocznym ołtarzu znajduje się ikona św. Mikołaja.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2