Cerkiew św. Michała Archanioła w Holeszowie
| cerkiew parafialna i klasztorna | |||||||||||||||
 Widok ogólny | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Diecezja | |||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
8/21 listopada | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Hanna  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu włodawskiego  | |||||||||||||||
 51°41′19,8″N 23°23′24,5″E/51,688833 23,390139
| |||||||||||||||
Cerkiew św. Michała Archanioła – prawosławna cerkiew parafialna w Holeszowie, w dekanacie Terespol diecezji lubelsko-chełmskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Unicka cerkiew w Holeszowie została wzniesiona w końcu XVII w. z inicjatywy Karola Stanisława Radziwiłła. Była to jedna ze świątyń zbudowanych w tym okresie przez Radziwiłłów z Białej w celu autentycznego nawrócenia na unię miejscowych wyznawców prawosławia[1][2]. W 1872 do miejscowej parafii uczęszczało 905 osób. Trzy lata później placówka duszpasterska pod przymusem przeszła do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego razem z całą unicką diecezją[1]. Pierwsza holeszowska cerkiew spłonęła podczas I wojny światowej, toteż po powrocie z bieżeństwa miejscowi parafianie wznieśli nową świątynię, rozbudowując jedyną ocalałą część starszej świątyni – dzwonnicę. Cerkiew ta została w 1938 zburzona podczas akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej[3]. W 1947 prawosławni mieszkańcy Holeszowa zostali wywiezieni w ramach akcji „Wisła”[1].
Ok. 50 prawosławnych rodzin postanowiło wrócić do Holeszowa po 1958. Początkowo wierni spotykali się na modlitwę na cmentarzu prawosławnym we wsi lub w prywatnym domu, następnie wznieśli na cmentarzu prowizoryczną kaplicę, do której wstawiono ikonę podarowaną przez archimandrytę Sawę, przełożonego monasteru św. Onufrego w Jabłecznej. Nową cerkiew planowano wznieść w obrębie cmentarza, jednak na obranym pod świątynię miejscu miejscowi katolicy wznieśli dzwonnicę. Ostatecznie cerkiew św. Michała Archanioła została zbudowana na miejscu świątyni z XVII w., w 1983, w dużej mierze dzięki staraniom przełożonego monasteru św. Onufrego w Jabłecznej archimandryty Nikona[1]. W 2012 przy cerkwi umieszczono pomnik upamiętniający tego duchownego[4].
Skit św. Mikołaja Cudotwórcy[edytuj | edytuj kod]
W 2016 r. przy cerkwi rozpoczął działalność żeński Dom Zakonny św. Mikołaja Cudotwórcy. Pierwszą przełożoną wspólnoty została siostra Nikołaja (Aleksiejuk)[5][6][7], jej następczynią jest od 2020 r. siostra Atanazja (Szymaniuk)[8].
Od 24 lipca 2019 r. jest to skit, podlegający monasterowi Opieki Matki Bożej w Turkowicach[9][10].
W 2020 r. w skicie przebywały trzy mniszki[11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Historia: Holeszów – św. Michała Archanioła
- ↑ F. Gryciuk, Prawosławie na Podlasiu [w:] red. T. Wasilewski, T. Krawczak, Z nieznanej przeszłości Białej i Podlasia, Podlaskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Biała Podlaska 1990, s. 139.
- ↑ ks. S. Kochan, Burzenie cerkwi prawosławnej w Holeszowie w 1938 roku na tle dziejów świątyni w okresie międzywojennym [w:] red. G. Kuprianowicz, Akcja burzenia cerkwi prawosławnych na Chełmszczyźnie i południowym Podlasiu w 1938 – uwarunkowania, przebieg, konsekwencje, Chełm 2009, ss. 331–338.
- ↑ Nasza wiara i tradycja
- ↑ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Konferencja duchowieństwa diecezji lubelsko-chełmskiej [dostęp: 26.11.2016.]
- ↑ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Chełm: dekanalne rekolekcje duchowieństwa [dostęp: 22.12.2016.]
- ↑ Kalendarz Prawosławny 2017, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, s. 223
- ↑ ks. Michał Wasilczyk: Akatyst przed Ikoną Matki Bożej Leśniańskiej. cerkiew.pl, 22 października 2020. [dostęp 2020-10-22].
- ↑ Monastery. lublin.cerkiew.pl. [dostęp 2019-08-10].
- ↑ Skit św. Mikołaja Cudotwórcy Żeńskiego Monasteru pw. Opieki Matki Bożej w Turkowicach. lublin.cerkiew.pl. [dostęp 2019-08-10].
- ↑ ks. Wiesław Skiepko: Arcystratega Michała w Żeńskim Domu Zakonnym w Holeszowie. cerkiew.pl, 21 listopada 2020. [dostęp 2020-11-21].
