Cerkiew Lazarica

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lazarica
Лазарица
cerkiew
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Serbia

Miejscowość

Kruševac

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Serbski Kościół Prawosławny

Eparchia

kruševacka

Wezwanie

św. Szczepana

Wspomnienie liturgiczne

27 grudnia/9 stycznia

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

św. Łazarza Serbskiego[1].

Położenie na mapie Serbii
Mapa konturowa Serbii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Lazarica”
Ziemia43°35′03,1″N 21°19′18,8″E/43,584200 21,321900
Strona internetowa
Ikonostas

Cerkiew Lazarica, wł. cerkiew św. Szczepana (Stefana) (serb. Црква Лазарица, Црква светог Првомученика Стефана) – prawosławna cerkiew w Kruševacu, w jurysdykcji eparchii kruševackiej Serbskiego Kościoła Prawosławnego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew została zbudowana najprawdopodobniej w latach 1377/1378–1380 z fundacji księcia Łazarza Hrebeljanovicia z przeznaczeniem na prywatną kaplicę władcy (Łazarz w 1371 uczynił Kruševac swoją stolicą)[2]. Na patrona świątyni Łazarz wybrał Szczepana, świętego patrona swojego najstarszego syna[1]. Po wkroczeniu Turków do Kruševacu w 1455 cerkiew została zniszczona i przez kolejne stulecia popadała w ruinę[1]. Przez pewien czas była wykorzystywana przez Turków jako stajnia, a dach budynku zerwano i wykorzystano do innych celów[3]. Do renowacji obiektu przystąpiono po tym, gdy Kruševac znalazł się w granicach autonomicznego Księstwa Serbii w 1833. Pierwsza konserwacja budowli została przeprowadzona w amatorski sposób; dopiero w latach 1904–1908 Pera Popović przywrócił cerkwi pierwotny wygląd[2]. Szczególnym kultem w cerkwi otaczane są relikwie jej fundatora[1].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew reprezentuje styl morawski w jego wczesnej fazie, z wyraźnymi wpływami architektury bizantyjskiej. Została zbudowana na planie trójkonchowym z trzema absydami i jedną kopułą. Nad przedsionkiem świątyni znajduje się dzwonnica z kaplicą na piętrze. Okna świątyni zdobią kamienne rozety[2].

Nie wiadomo, jak wyglądała pierwotna dekoracja wnętrza obiektu. W latach 1737–1740 Andra Andrejević wykonał w niej zupełnie nowe freski, jednak i one przetrwały tylko fragmentarycznie. Ikonostas w świątyni pochodzi z 1844, a znajdujące się w nim ikony najprawdopodobniej wykonał Živko Pavlović[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d A. Radziukiewicz. Zanurzeni w historii. „Przegląd Prawosławny”. 10 (364), s. 33, październik 2015. Białystok. ISSN 1230-1078. 
  2. a b c d ЦРКВА СВ. СТЕФАНА ЛАЗАРИЦА СА КРУШЕВАЧКИМ ГРАДОМ. spomenicikulture.mi.sanu.ac.rs. [dostęp 2015-11-02].
  3. Crkva Lazarica – srce Kruševca. www.navidiku.eu. [dostęp 2015-11-02].