Chawka Folman-Raban
 Chawka Folman-Raban z Icchakiem Cukiermanem (1945) | |
| Data i miejsce urodzenia |
19 kwietnia 1924 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 stycznia 2014 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
łączniczka |
Chawka Folman-Raban, pierwotnie Ewa Folman (hebr. חווקה פולמן רבן; ur. 19 kwietnia 1924 w Kielcach, zm. 9 stycznia 2014 w Lochame ha-Geta’ot) – żydowska działaczka ruchu oporu w getcie warszawskim.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W getcie warszawskim była aktywistką Droru i uczennicą konspiracyjnego gimnazjum prowadzonego przez tę organizację. Pierwotnie mieszkała w kamienicy przy ulicy Dzielnej 43, następnie w siedzibie Droru przy ulicy Dzielnej 34. Jako łączniczka Żydowskiej Organizacji Bojowej jeździła do wielu miast okupowanej Polski. Została aresztowana w grudniu 1942 w Krakowie w związku z zamachem na kawiarnię Cyganeria i osadzona w więzieniu Montelupich. Posługując się fałszywymi dokumentami na nazwisko Emma Marciniak po przesłuchaniach została uznana za Polkę pomagającą Żydom i deportowana do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Następnie trafiła do Ravensbrück, gdzie została wyzwolona.
Po zakończeniu wojny wróciła do Polski. W 1947 wyemigrowała do Palestyny. Była współzałożycielką i długoletnią mieszkanką kibucu Lochame ha-Geta’ot (Kibucu Bojowników Gett). Pracowała jako nauczycielka i przewodnik w Muzeum Bojowników Getta. Wielokrotnie odwiedzała Polskę z grupami izraelskiej młodzieży[1].
W 2013 wraz z Symchą Ratajzerem uczestniczyła w obchodach 70. rocznicy powstania w getcie warszawskim[2].
Miała troje dzieci. Zmarła 9 stycznia 2014 w Lochamej HaGeta’ot w Izraelu[1][3].
Autorka książki wspomnieniowej Nie rozstałam się z nimi... wydanej przez Żydowski Instytut Historyczny w 2000.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Greer Fay Cashman: Death of a heroine. [w:] The Jerusalem Post [on-line]. jpost.com. [dostęp 2014-01-11].
- ↑ Jerzy Majewski, Tomasz Urzykowski: Gdy getto umierało. „Jednym słowem, jednym wskazaniem palca skazywali Żyda na śmierć”. wyborcza.pl, 19 kwietnia 2013. [dostęp 2013-05-17].
- ↑ Nekrologi. Chawka Folman-Raban. nekrologi.wyborcza.pl, 11 stycznia 2014. [dostęp 2014-01-11].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Cywia Lubetkin: Zagłada i powstanie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1999, s. 25, 70, 171. ISBN 83-05130-41-X.
- Łączniczka z getta: Byłam dumna, że jestem warszawianką. 2013-04-19. [dostęp 2013-04-19]. (pol.).