Chicagowska Orkiestra Symfoniczna

Chicagowska Orkiestra Symfoniczna
*Chicago Symphony Orchestra*
Inne nazwy	Chicago Symphony Orchestra, CSO
Rok założenia	1891
Pochodzenie	Stany Zjednoczone
Gatunek	muzyka poważna
	Instrumentarium
	orkiestra symfoniczna
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Chicagowska Orkiestra Symfoniczna (ang. Chicago Symphony Orchestra, CSO) – amerykańska orkiestra symfoniczna zaliczana do tzw. Wielkiej Piątki orkiestr USA.

Jedna z najstarszych amerykańskich orkiestr^[1]. Jej siedzibą jest Orchestra Hall mieszczący się w muzycznym kompleksie Symphony Center w Chicago, a w sezonie letnim – Highland Park, gdzie orkiestra jest rezydentem na Ravinia Festival^[2]. Od 2010 dyrektorem muzycznym CSO jest Riccardo Muti (kontrakt do końca sezonu 2021/2022^[3]).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Założona w 1891 przez Theodore’a Thomasa, który przez 13 lat był jej pierwszym dyrektorem muzycznym aż do swojej śmierci w 1904. Początkowo orkiestra nosiła nazwę Chicago Orchestra, w 1905 zmieniono ją na Theodore Thomas Orchestra, a w 1913 ostatecznie została przemianowana na Chicago Symphony Orchestra^[1].

Orkiestra występowała pod batutą wielu wybitnych dyrygentów, takich jak Claudio Abbado, Thomas Beecham, Leonard Bernstein, Pierre Boulez, Aaron Copland, Edward Elgar, Carlo Maria Giulini, Morton Gould, Bernard Haitink, Paul Hindemith, Erich Kunzel, Erich Leinsdorf, James Levine, Charles Münch, Eugene Ormandy, André Previn, Andrzej Panufnik, Siergiej Prokofjew, Siergiej Rachmaninow, Maurice Ravel, Arnold Schönberg, Leonard Slatkin, Georg Solti, Leopold Stokowski, Richard Strauss, George Szell, Klaus Tennstedt, Michael Tilson Thomas, Bruno Walter, John Williams.

Swoje pierwsze europejskie tournée orkiestra odbyła w 1971^[1]. W 1978 debiutowała na Festiwalu w Sazburgu, pod dyrekcją Georga Soltiego^[1]. W Polsce po raz pierwszy wystąpiła 20 października w Filharmonii Narodowej w Warszawie. Wykonała wówczas m.in. Koncert gotycki Andrzeja Panufnika, co zbiegło się z setną rocznicą jego urodzin. Panufnik współpracował z Chicagowską Orkiestrą – był tam dyrygentem gościnnym, a w 1990 skomponował na zamówienie CSO swoją X Symfonię^[4].

Dyrektorzy muzyczni/ dyrygenci[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiału źródłowego^[1])

1891–1905 – Theodore Thomas
1905–1942 – Frederick Stock
1943–1947 – Désiré Defauw
1947–1948 – Artur Rodziński
1950–1953 – Rafael Kubelík
1953–1963 – Fritz Reiner
1963–1968 – Jean Martinon
1968–1969 – Irwin Hoffman
1969–1991 – Sir Georg Solti
1991–2006 – Daniel Barenboim
od 2010 – Riccardo Muti

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Chicago Symphony Orchestra, [w:] J.J. Kennedy J.J., M.M. Kennedy M.M., T.T. Rutherford-Johnson T.T. (red.), The Oxford Dictionary of Music, wyd. 6, Oxford University Press, 2013, ISBN 978-0-19-957810-8, via Oxford Reference [dostęp 2021-02-06] (ang.).
↑ 125 Moments: 054 Ravinia Park [online], CSO Sounds & Stories, 10 marca 2016 [dostęp 2021-02-06] (ang.).
↑ Muti talks about ’20-21 season, also ‘Cavalleria rusticana’, on WDCB-FM [online], CSO Sounds & Stories, 28 stycznia 2020 [dostęp 2021-02-06] (ang.).
↑ Anna S.A.S. Dębowska Anna S.A.S., Najlepsza orkiestra z USA wieczorem wystąpi w Filharmonii [online], Wyborcza.pl, 20 października 2014 [dostęp 2021-02-06] (pol.).

[Kennedy-1] Chicago Symphony Orchestra, [w:] J.J. Kennedy J.J., M.M. Kennedy M.M., T.T. Rutherford-Johnson T.T. (red.), The Oxford Dictionary of Music, wyd. 6, Oxford University Press, 2013, ISBN 978-0-19-957810-8, via Oxford Reference [dostęp 2021-02-06] (ang.).

[CSO1-2] 125 Moments: 054 Ravinia Park [online], CSO Sounds & Stories, 10 marca 2016 [dostęp 2021-02-06] (ang.).

[CSO2-3] Muti talks about ’20-21 season, also ‘Cavalleria rusticana’, on WDCB-FM [online], CSO Sounds & Stories, 28 stycznia 2020 [dostęp 2021-02-06] (ang.).

[Wyborcza-4] Anna S.A.S. Dębowska Anna S.A.S., Najlepsza orkiestra z USA wieczorem wystąpi w Filharmonii [online], Wyborcza.pl, 20 października 2014 [dostęp 2021-02-06] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]