Cocalodes
| Cocalodes | |
| Pocock, 1897 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj |
Cocalodes |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Cocalodes leptopus Pocock, 1897 | |
Cocalodes – rodzaj pająków z rodziny skakunowatych i podrodziny Spartaeinae. Obejmuje 12 opisanych gatunków. Występują na wschodzie Indonezji i w Papui-Nowej Gwinei.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pająki o ciele długości od 4,5 do 11 mm[1], zwykle wydłużonym i wąskim, niższym niż u pokrewnego Allococalodes[1][2]. Karapaks jest dłuższy niż szeroki, najszerszy między biodrami trzeciej i czwartej pary. Ośmioro oczu rozmieszczonych jest w trzech poprzecznych szeregach. Wszystkie oczy z wyjątkiem pary przednio-środkowej są czarno obramowane. Oczy przednio-środkowe stykają się z przednio-bocznymi. Oczy par tylno-środkowej i tylno-bocznej rozmieszczone są na planie szerszego niż dłuższego i najszerszego z tyłu trapezu. Jamki karapaksu są długie, lekko bruzdowate. Wysokość nadustka wynosi od 1/5 do 2/5 średnicy oczu przednio-środkowych. Szczękoczułki są przysadziste[1], u samców zwykle wydłużone, ku przodowi sterczące, zaopatrzone w skleryt intercheliceralny wydłużony w pośrodkowy róg[1][2]. Zwykle obie krawędzie szczękoczułków mają po trzy ząbki. Długie, rozbieżne szczęki cechują się zaokrąglonymi wierzchołkami, a podługowata warga dolna jest krótsza niż połowa ich długości. Sternum ma kształt lekko wydłużonej tarczy. Długie, smukłe, silnie kolczaste odnóża pozbawione są skopuli i mają stopy zwieńczone grzebykowanymi pazurkami i przypazurkowymi kępkami włosków. Wydłużona, smukła, zwężająca się ku tyłowi opistosoma (odwłok) ma przysadziste kądziołki przędne pary przedniej, smuklejsze i krótsze pary środkowej, najdłuższe pary tylnej, rozwinięty w formie kępki włosków stożeczek oraz stożkowaty wzgórek analny[1].
Nogogłaszczki samca mają lekko łukowate uda, szeroką apofizę retrolateralną na goleniach oraz kępkę włosków i palcowaty wyrostek na cymbium. Bulbus ma rozdwojoną apofyzę medialną wyrastającą z przejrzystej błony na nieregularnym tegulum, hematodochę środkową rozwiniętą w formie błoniastej torebki, subtegulum wykształcone w formie zesklerotyzowanego pierścienia na odsiebnym końcu hematodochy nasadowej oraz bardzo długi i cienki, czasem wręcz nitkowaty embolus[1]. Charakterystyczną cechą rodzaju jest dobrze rozwinięty, błoniasty, wachlarzowato rozszerzony konduktor[1][2] z wierzchołkiem w formie zesklerotyzowanej ostrogi. Budowa genitaliów samic odznacza się dużą zmiennością w obrębie rodzaju[1].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj ten rozprzestrzeniony jest w północnej części krainy australijskiej. Większość gatunków występuje endemicznie na Nowej Gwinei, zarówno w części należącej do Indonezji, jak i tej należącej do Papui-Nowej Gwinei. Kilka gatunków zamieszkuje Moluki, występując na wyspach Halmahera, Ambon i Seram. Po jednym gatunku stwierdzono na wyspie Yule oraz na wchodzącej w skład Luizjadów Taguli[1].
Zasiedlają równikowe lasy deszczowe i ich skraje[2]. Spotykane są od poziomu morza[1] do wysokości około 1100 m n.p.m. Chętnie bytują na dużych liściach, należących m.in. do pandanów, palm i bambusów[2].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadzony został w 1897 roku przez Reginalda Innesa Pococka[3][4]. Autor ów zaliczył do niego dwa opisane w tej samej publikacji gatunki, C. leptopus i C. melanognathus[3], z których ten pierwszy wyznaczony został gatunkiem typowym[3][4]. Kolejne gatunki opisane zostały w 1900 roku przez Eugène’a Simona[5] i w 1915 roku przez Kálmána Szombathego[6]. W 1981 roku Fred R. Wanless zrewidował rodzaj Cocalus kilka gatunków przenosząc do rodzaju Cocalodes[7]. W 1982 roku Wanless zrewidował z kolei rodzaj Cocalodes, opisując sześć nowych gatunków, a C. melanognathus synonimizując z C. leptopus[1].
Do rodzaju tego należy 12 opisanych gatunków[4]:
- Cocalodes cygnatus Wanless, 1982
- Cocalodes expers Wanless, 1982
- Cocalodes innotabilis Wanless, 1982
- Cocalodes leptopus Pocock, 1897
- Cocalodes longicornis Wanless, 1982
- Cocalodes longipes (Thorell, 1881)
- Cocalodes macellus (Thorell, 1878)
- Cocalodes papuanus Simon, 1900
- Cocalodes platnicki Wanless, 1982
- Cocalodes protervus (Thorell, 1881)
- Cocalodes thoracicus Szombathy, 1915
- Cocalodes turgidus Wanless, 1982
Rodzaj ten do niedawna umieszczono w podrodzinie Cocalodinae[1]. Po rewizji systematyki skakunowatych z 2015 roku takson ten ma status plemienia w obrębie podrodziny Spartaeinae, obejmując także rodzaje Allococalodes, Cucudeta, Depreissia, Tabuina oraz Yamangalea[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l Fred R. Wanless. A revision of the spider genus Cocalodes with a description of a new related genus (Araneae: Salticidae). „Bulletin of the British Museum of Natural History (Zoology)”. 42, s. 263–298, 1982. British Museum of Natural History.
- ↑ a b c d e Wayne P. Maddison. New cocalodine jumping spiders from Papua New Guinea (Araneae: Salticidae: Cocalodinae). „Zootaxa”. 2021, s. 1–22, 2009. Magnolia Press. DOI: 10.11646/zootaxa.2021.1.1.
- ↑ a b c Reginald Innes Pocock, Spinnen (Araneae), [w:] W. Kükenthal (red.), Ergebnisse einer zoologische Forschungsreise in dem Molukken und Borneo, „Abhandlungen der Senckenbergischen Naturforschenden Gesellschaft”, 23, 1897, s. 591–629.
- ↑ a b c Norman I. Platnick: Gen. Cocalodes Pocock, 1897. [w:] World Spider Catalog Version 23.0 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2022-02-20].
- ↑ Eugène Simon. Etudes arachnologiques. 30e Mémoire. XLVII. Descriptions d'espèces nouvelles de la famille des Attidae. „Annales de la Société Entomologique de France”. 69, s. 27–61, 1900. Société Entomologique de France.
- ↑ Kálmán Szombathy. Attides nouveaux appartenant aux collections du Musée national hongrois. „Annales Musei Nationalis Hungarici”. 13, s. 468–490, 1915. Magyar Természettudományi Múzeum.
- ↑ Fred R. Wanless. A revision of the spider genus Cocalus (Araneae: Salticidae). „Bulletin of the British Museum of Natural History (Zoology)”. 41, s. 253–261, 1981. British Museum of Natural History.
- ↑ Wayne P. Maddison. A phylogenetic classification of jumping spiders (Araneae: Salticidae). „Journal of Arachnology”. 43 (3), s. 231-292, 2015. DOI: 10.1636/arac-43-03-231-292.