David Friedman

David D. Friedman
Data urodzenia	1945
Zawód, zajęcie	ekonomista
Narodowość	Amerykanin
	Multimedia w Wikimedia Commons

David Director Friedman (ur. 12 lutego 1945) – amerykański ekonomista i działacz libertariański, jedna z kluczowych postaci współczesnego anarchokapitalizmu; z wykształcenia doktor fizyki teoretycznej.

Życie i twórczość[edytuj | edytuj kod]

David Friedman jest synem laureata nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych Miltona Friedmana (1976) i ekonomistki Rose Friedman, a ojcem Patri Friedmana, dyrektora Seasteading Institute.

W 1965 obronił z wyróżnieniem tytuł licencjata z chemii i fizyki na Uniwersytecie Harvarda. Natomiast swój tytuł magistra z fizyki teoretycznej obronił w 1967 na Uniwersytecie w Chicago. Tam także w 1971 obronił pracę doktorską, z zakresu fizyki teoretycznej. Pracował i habilitował na takich uczelniach jak: Uniwersytet Pensylwanii, Virginia Tech, Uniwersytet Columbia, Uniwersytet Kalifornijski (kampus Los Angeles) czy Uniwersytet w Chicago (szkoła prawa)^[1]. Obecnie jest profesorem prawa na Uniwersytecie Santa Clara, gdzie zajmuje się przede wszystkim ekonomiczną analizą prawa^[2]. Współpracuje z magazynem Liberty^[3]. Jest ateistą^[4]. Jego syn, Patri Friedman, również publikował teksty o teorii libertarianizmu i anarchizmie rynkowym, szczególnie o seasteadingu.

The Machinery of Freedom[edytuj | edytuj kod]

W swej książce The Machinery of Freedom. Guide to a Radical Capitalism (1973), Friedman szkicuje formę ustroju anarchokapitalistycznego, w którym wszelkie dobra i usługi – w tym i samo prawo – mogą być świadczone, produkowane przez podmioty działające na wolnym rynku. To podejście jest odmienne od zaproponowanego przez Murraya Rothbarda, gdzie kodeks prawny zostałby najpierw zaakceptowany przez strony zaangażowane w tworzenie społeczeństwa anarcho-kapitalistycznego. Friedman opowiada się za inkrementalnym podejściem do osiągnięcia anarchokapitalizmu poprzez stopniową prywatyzację sektorów w które obecnie zaangażowane jest państwo – w ostateczności także prawodawstwa. W swej książce wyraża swój sprzeciw wobec możliwości ustanowienia ładu anarchokapitalistycznego na drodze brutalnej rewolucji^[5].

Friedman w swym dziele opowiada się za konsekwencjalistyczną wersją anarchokapitalizmu, przekonując do zestawienia ustroju państwowego i bezpaństwowego na płaszczyźnie analizy zysków i strat^[6]. Kontrastuje to z podejściem wywodzącym zasadność Anarchokapitalizmu na podstawie tzw. "praw naturalnych", którego najszerzej znanym zwolennikiem był Murray Rothbard.

Książka zawiera odniesienia do ustroju średniowiecznej Islandii, jako do podobnego do proponowanego ładu anarchokapitalistycznego.

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Literatura faktu^[7][edytuj | edytuj kod]

1988 Cariadoc's Miscellany
1973 The Machinery of Freedom: Guide to a Radical Capitalism Harper and Row (reedycja w 1989 – Open Court)
1986 Price Theory: An Intermediate Text Southwestern Publishing
1996 Hidden Order: The Economics of Everyday Life; wydanie polskie: Ukryty ład, Fijorr Publishing 2008^[8]
2000 Law’s Order: What Economics Has to Do with Law and Why It Matters. Princeton Univ. Press
2008 Future Imperfect: Technology and Freedom in an Uncertain World
2011 How to Milk an Almond, Stuff an Egg, and Armor a Turnip: A Thousand Years of Recipes with Cook CreateSpace

Fikcja literacka[edytuj | edytuj kod]

Harald (2006)^[9]
Salamander (2011)^[10]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ David Friedman C.V.. (ang.).
↑ Professor of Law. Santa Clara Law. (ang.).
↑ Editors & Staff. Liberty. [dostęp 2014-11-26]. (ang.).
↑ David Friedman: Atheism and Religion. Ideas. (ang.).
↑ Friedman, David D. "Revolution Is the Hell of It". The Machinery of Freedom. str. 149–150. ISBN 0-8126-9069-9.
↑ Morris, Christopher. 1992. An Essay on the Modern State. Cambridge University Press. str. 62.
↑ All Publications. Santa Clara Law. [dostęp 2014-11-26]. (ang.).
↑ Ukryty ład. Fijor. (pol.).
↑ David D. Friedman – Summary Bibliography. The Internet Speculative Fiction Database. [dostęp 2014-11-26]. (ang.).
↑ Salamander. Goodreads. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

strona Davida Friedmana
David Friedman "Prywatne tworzenie i egzekwowanie prawa" – polskie tłumaczenie

[1] David Friedman C.V.. (ang.).

[2] Professor of Law. Santa Clara Law. (ang.).

[3] Editors & Staff. Liberty. [dostęp 2014-11-26]. (ang.).

[4] David Friedman: Atheism and Religion. Ideas. (ang.).

[5] Friedman, David D. "Revolution Is the Hell of It". The Machinery of Freedom. str. 149–150. ISBN 0-8126-9069-9.

[6] Morris, Christopher. 1992. An Essay on the Modern State. Cambridge University Press. str. 62.

[7] All Publications. Santa Clara Law. [dostęp 2014-11-26]. (ang.).

[8] Ukryty ład. Fijor. (pol.).

[9] David D. Friedman – Summary Bibliography. The Internet Speculative Fiction Database. [dostęp 2014-11-26]. (ang.).

[10] Salamander. Goodreads. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Nurty	minarchizm anarchokapitalizm neolibertarianizm paleolibertarianizm chrześcijański libertarianizm feminizm indywidualistyczny geolibertarianizm zielony libertarianizm agoryzm lewicowy libertarianizm
Teoretycy libertarianizmu	Murray Rothbard Karl Hess Samuel Edward Konkin Jay Albert Nock Robert Nozick Lew Rockwell
Tematy powiązane	kapitalizm liberalizm wolność wolny rynek leseferyzm szkoła austriacka anarchizm indywidualistyczny flaga Gadsdena