Dom Lemke
 nr rej. 09045503[1] z 1977[2]
| |
 Widok z zachodu (2011) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Oberseestraße 58/60[1] |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Inwestor |
Martha i Karl Lemke |
| Kondygnacje |
1 |
| Rozpoczęcie budowy |
1932 |
| Ukończenie budowy |
1933 |
| Pierwszy właściciel |
Martha i Karl Lemke |
| Kolejni właściciele |
Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD, zarząd dzielnicy Hohenschönhausen |
Położenie na mapie Berlina  | |
Położenie na mapie Niemiec  | |
 52°32′57,5″N 13°29′27,0″E/52,549306 13,490833
| |
| Strona internetowa | |
Dom Lemke, Dom Miesa van der Rohe (niem. Haus Lemke, Mies van der Rohe Haus) – willa w Berlinie w dzielnicy Alt-Hohenschönhausen nad jeziorem Obersee wzniesiona w latach 1932–1933 według projektu Ludwiga Miesa van der Rohego, zabytek architektury.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Budynek wzniesiono w latach 1932–1933[3][1] w dzielnicy Alt-Hohenschönhausen[1] nad jeziorem Obersee[3] według projektu Ludwiga Miesa van der Rohego[3]. Był to ostatni budynek zaprojektowany w Niemczech przez tegoż architekta przed jego emigracją do Stanów Zjednoczonych[3]. Dom zamówiło małżeństwo przemysłowców, Martha i Karl Lemke[3], którzy kupili podwójną działkę na budowę w 1930 roku[4]. Oczekiwali oszczędnego rozwiązania – koszt budowy wyniósł 16000 marek niemieckich (w przybliżeniu 61 000 współczesnych euro)[3]. Architekt i Lilly Reich zaprojektowali również wyposażenie domu: kredensy, krzesła, fotele i łóżka[3]. Wszystkie meble wykonano z drewna[5] (obecnie znajdują się one w zbiorach Kunstgewerbemuseum[5]). Ogród zaprojektowało biuro Karla Foerstera[4].
Inwestorzy mieszkali w domu przez 12 lat, do 1945 roku, kiedy to budynek został zarekwirowany przez Armię Czerwoną[3][4], która używała go jako magazynu[4] i garażu motocyklowego[6]. Rozebrano strefę wejściową i zamurowano okna tarasowe[4]. Od 1962 roku dom był w posiadaniu Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego NRD[3], początkowo był wykorzystywany jako budynek mieszkalny, a następnie jako budynek gospodarczy[3].
Obiekt uznano za zabytek architektury we wrześniu 1977 roku[2][4] pod numerem 09045503[1]. Pomimo objęcia budynku ochroną konserwatorską dom podupadał, nie przeprowadzano profesjonalnych remontów[3]. Wykorzystywano go jako pralnię do 1989 roku[4]. Od 1990 roku budynek przeszedł pod zarząd urzędu dzielnicy Hohenschönhausen[4] i od tego czasu jest nazywany Domem Miesa van der Rohe[3]. W 1994 roku w ogrodzie ustatwiono rzeźbę Aufsicht um die Kante autorstwa Ruth Baumann[5]. Przeprowadzono rewitalizację i przywrócono jego pierwotny stan w 2002 roku[3]. Od tego czasu w budynku odbywają się wystawy (od czterech do sześciu rocznie), ponadto obiekt został udostępniony do zwiedzania z przewodnikiem za opłatą 5 euro od osoby[3]. W obiekcie prezentowano prace m.in. Gregora Hildebrandta[7].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Budynek murowany[4], wybudowano go na planie litery L[3], dwie części domu są do siebie ustawione pod kątem prostym[4]. Dom nakryto płaskim dachem[3], w elewacjach dominują duże powierzchnie szklane zestawione ze ścianami pokrytymi czerwonobrązową cegłą[3]. Pomiędzy dwoma częściami obiektu znajduje się taras wyłożony płytami z piaskowca[3], jest położony na tej samej wysokości, co podłogi domu – nie prowadzą do niego schody, podobnie jak w innym projekcie Ludwiga Miesa van der Rohe – Willi Tugendhatów[3]. Dom pomimo zastosowania oszczędnych środków w pełni wyraża założenia szkoły Bauhausu i Nowej Rzeczowości[3].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Widok z północnego zachodu (2006) -
Wnętrze (2018) -
Widok z ogrodu (2011) -
Garaż (2017)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Liste, Karte, Datenbank / Senatsverwaltung für Stadtentwicklung und Umwelt - Berlin [online], www.berlin.de [dostęp 2022-06-13] (niem.).
- ↑ a b Mies Van der Rohe Haus, Berlin [online], web.archive.org, 24 marca 2019 [dostęp 2022-06-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-24].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Lemke House – Mies van der Rohe Haus [online], www.visitberlin.de [dostęp 2022-06-13] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j landhaus lemke - mies van der rohe haus, [w:] germangalleries.com [online] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-24].
- ↑ a b c Autor Marcin Szneider, Mies van der Rohe Haus w Berlinie [online], Marcin Szneider, 15 listopada 2015 [dostęp 2022-06-13] (pol.).
- ↑ Joana Nietfeld, Die Häute, in denen wir wohnen, „Der Tagesspiegel Online”, 14 kwietnia 2021, ISSN 1865-2263 [dostęp 2022-06-13] (niem.).
- ↑ Leise segeln meine Lieder: Gregor Hildebrandt bringt das Mies van der Rohe Haus zum Klingen [online], www.monopol-magazin.de [dostęp 2022-06-13] (niem.).
