Gmach Powiatowego Związku Samorządowego w Radomiu
 nr rej. 824/11 z 19.07.2011
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Moniuszki 9 |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Kondygnacje |
4 |
| Rozpoczęcie budowy |
1925 |
| Ukończenie budowy |
1927 |
Położenie na mapie Radomia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 51°23′54,6″N 21°09′13,7″E/51,398500 21,153806
| |
Gmach Powiatowego Związku Samorządowego w Radomiu – zabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu u zbiegu ulic Moniuszki i Sienkiewicza.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku przyjęto nową organizację administracji terytorialnej państwa, w wyniku czego Radom utracił pozycję siedziby władz regionalnych[1]. Jako największe obok Częstochowy i Sosnowca miasto nowo powstałego województwa kieleckiego zyskał status miasta wydzielonego na prawie powiatu[2]. Sytuacja ta sprawiła, że miasto stało się siedzibą dwóch urzędów powiatowych – grodzkiego i ziemskiego, konieczna zatem stała się budowa nowego obiektu dla władz powiatu ziemskiego (według międzywojennej nomenklatury powiatowego związku samorządowego). Nowy gmach, reprezentujący charakterystyczny dla dwudziestolecia międzywojennego tzw. klasycyzujący modernizm, wzniesiono w latach 1925–1927 według projektu Alfonsa Pinno na narożnej parceli u zbiegu ulic Moniuszki i Sienkiewicza[3][4][5]. Pierwotną funkcję pełnił budynek do wybuchu II wojny światowej. W latach 1939–1945 zajmowany był przez niemiecką żandarmerię. W okresie PRL był siedzibą Urzędu Bezpieczeństwa oraz Komitetu Miejskiego PZPR. Od 1989 roku gmach jest siedzibą radomskiej Rady Miejskiej oraz niektórych wydziałów urzędu miasta[3].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Czteropiętrowy gmach prezentuje styl klasycyzującego modernizmu i jest dziełem typowym dla okresu dwudziestolecia międzywojennego. Budynek posiada trzy fasady. Boczne, od strony ulic Sienkiewicza i Moniuszki są kolejno sześcio- i pięcioosiowe, od strony fasady narożnej ozdobione jednoosiowymi pseudoryzalitami. Reprezentacyjna fasada narożna posiada pięć osi i ozdobiona jest czterokolumnowym portykiem korynckim, zwieńczonym balustradą. Wnętrza posiadają oryginalny układ i elementy wystroju. Najbardziej reprezentacyjnym pomieszczeniem gmachu jest sala obrad Rady Miejskiej oraz oryginalna, reprezentacyjna klatka schodowa[5][6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ red. S. Witkowski, Radom: dzieje miasta w XIX i XX w., Warszawa 1985
- ↑ Mały Rocznik Statystyczny 1939, Warszawa 1939
- ↑ a b A. Sawicki, Radom: zabytki architektury, Radom 2013, s. 66
- ↑ red. W. Kalinowski, Urbanistyka i architektura Radomia, Lublin 1979, s. 195–196
- ↑ a b Pałac Ślubów w Radomiu w rejestrze zabytków.
- ↑ A. Sawicki, Radom: zabytki architektury, Radom 2013, s. 66