Godętowo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Godętowo
osada
Ilustracja
Pałac z przełomu XVIII i XIX w.
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

wejherowski

Gmina

Łęczyce

Sołectwo

Łęczyce

Liczba ludności (2022)

164[2]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

84-218[3]

Tablice rejestracyjne

GWE

SIMC

0167220

Położenie na mapie gminy Łęczyce
Mapa konturowa gminy Łęczyce, po lewej znajduje się punkt z opisem „Godętowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Godętowo”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Godętowo”
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego
Mapa konturowa powiatu wejherowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Godętowo”
Ziemia54°34′26″N 17°52′02″E/54,573889 17,867222[1]

Godętowo (kaszb. Gòdãtòwò) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Łęczyce. Miejscowość jest częścią sołectwa Łęczyce.

Według danych na dzień 23 października 2019 roku wieś zamieszkuje 179 mieszkańców[4].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość znajduje się na lewym brzegu Pradoliny rzeki Łeby na styku z Pojezierzem Kaszubskim, przy drodze krajowej nr 6. Wieś położona jest przy linii kolejowej Gdańsk – Stargard, ze stacją Godętowo. Kolejowy ruch pasażerski obsługiwany jest przez trójmiejską SKM. Najbliżej położonym miastem jest Lębork, wieś znajduje się na wschód od tego miasta.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Według obecnie dostępnych informacji miejscowość po raz pierwszy wymieniana jest w 1284 roku[5].

Do 1918 wieś Godętowo znajdowała się pod administracją zaboru pruskiego. Po I wojnie światowej miejscowość pozostała po niemieckiej stronie granicy. Obowiązująca do 1935 oficjalna nazwa miejscowości Goddentow została przez nazistowskich propagandystów niemieckich zweryfikowana jako zbyt kaszubska lub nawet polska i w 1936 (w ramach odkaszubiania i odpolszczania nazewnictwa niemieckiego lebensraumu) przemianowana na nowo wymyśloną i bardziej niemieckąGotendorf.

W dniach 18-26 września 1939 na stacji stał pociąg "Amerika" Adolfa Hitlera, który w tym czasie przebywał m.in. w sopockim Grand Hotelu.

W 1945 roku SS-mani rozstrzelali w tej miejscowości grupę około 100 więźniów obozu Stutthof[6]

Dnia 15 marca 1947 roku nazwa miejscowości została zmieniona z Goddentow na Godętowo[7].

Pomiędzy 1945-1954 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, powiatu lęborskiego, gminy Rozłazino. W tym czasie miejscowość była siedzibą gromady/sołectwa Godętowo, w skład którego wchodziły: Dąbrówka Wielka, Godętowo, Węgornia, Wielistowo.

Po zniesieniu gmin i pozostawienie w ich miejscu gromad, w latach 1957-1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, powiatu lęborskiego. Wtedy też gromada Godętowo została włączona w skład gromady Łęczyce poza miejscowością Dąbrówka Wielka, która weszła w skład gromady Rozłazino. Przynależność do Łęczyc utrzymano po zniesieniu gromad – wieś jest częścią tego sołectwa, wraz z Węgornią i Wielistowem[8].

W tym czasie powstała na bazie przedwojennej szkoły i dotychczas istniejąca w Godętowie kilkuklasowa szkoła podstawowa została zamknięta, a budynek szkolny przeznaczono na cele mieszkalne[9].

Przedwojenny budynek byłej szkoły z charakterystycznymi krzyżami
Zabudowa folwarczna przy pałacu
Budynek mieszkalny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Obecnie miejscowość zaliczana jest do ziemi lęborskiej włączonej w skład powiatu wejherowskiego[10].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Według rejestru zabytków NID[11] na listę zabytków wpisany jest zespół pałacowy, nr rej.: A-267 z 3.05.1978:

  • pałac, ok. 1800, nr rej.: A-267 z 12.12.1961[12]
  • obora, 4 ćw. XIX w.

Inne obiekty:

  • zabudowania kolejowe wokół stacji w Godętowie z przełomu XIX i XX wieku
  • droga alejowa w kierunku na Rozłazino

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Sąsiednie miejscowości[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34169
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 320 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Gmina w liczbach. Gmina Łęczyce. [dostęp 2021-01-06].
  5. Zarys najdawniejszych dziejów terytorium obecnej Gminy Łęczyce[1]
  6. M. Mamuszka, C. Piskorski, Pobrzeże Bałtyku – Mapa Turystyczna 1:400 000, wyd. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych (wydanie ósme), Warszawa 1980
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Ministra Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. (M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297, s. 4)
  8. Gmina Łęczyce – sołectwa[2]
  9. Szukaj: >> Godętowo >> zakładka RASTER skala 1:18 000. geoportal.gov.pl. [dostęp 2012-10-23].
  10. Studium Ochrony Krajobrazu Województwa Pomorskiego, Gdańsk 2005 i załącznik Ryc 32. Proponowane formy ochrony krajobrazu na tle obszarów oraz regionów historyczno-kulturowych.
  11. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 122 [dostęp 2021-01-06].
  12. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 230, ISBN 978-83-7495-133-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Piasek Dariusz, Dzieje Łęczyc oraz Godętowa, Wielistowa, Niedarzyna, Węgorni i Dąbrówki Wielkiej od pradziejów do współczesności, Wydawnictwo Region, Gdynia 2022.