Grabówka (powiat kraśnicki)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grabówka
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

kraśnicki

Gmina

Annopol

Liczba ludności (2021)

394[2][3]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

23-235[4]

Tablice rejestracyjne

LKR

SIMC

0786294[5]

Położenie na mapie gminy Annopol
Mapa konturowa gminy Annopol, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Grabówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Grabówka”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Grabówka”
Położenie na mapie powiatu kraśnickiego
Mapa konturowa powiatu kraśnickiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Grabówka”
Ziemia50°56′25″N 21°56′55″E/50,940278 21,948611[1]

Grabówkawieś w Polsce, w województwie lubelskim, w powiecie kraśnickim, w gminie Annopol[5][6].

W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grabówka, po jej zniesieniu w gromadzie Annopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Annopol[7].Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 457 mieszkańców[8].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Według Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego wieś została założona w XV w. przez ród Pszonków, a następnie przeszła do Sienieńskich, którzy w XVI w. wznieśli w Grabówce rezydencję o charakterze obronnym. Klucz grabowiecki składał się wówczas ze wsi Boiska, Sosnowa Wola, Mazanów i Wałowice. Kolejnymi właścicielami majątku w XVII w. zostali Myszkowscy h. Jastrzębiec z Mirowa, a w XVIII w. Moszyńscy h. Nałęcz. Po śmierci kasztelana lubelskiego Leona Moszyńskiego w wyniku wieloletnich procesów majątek znalazł się w rękach Henryka Dembińskiego, który po powstaniu listopadowym emigrował za granicę, a dobra zostały skonfiskowane przez rząd[9].

W latach 40. XIX w. klucz grabowiecki nabył Jan Herniczek h. Kotwicz[10], który doprowadził do rozkwitu gospodarczego wsi, rozwijając w swych dobrach sadownictwo i pszczelarstwo[11]. W 1873 Grabówka została rozkolonizowana, a w 1880 w parku dworskim Herniczka w Grabówce odkopano ruiny dawnego pałacu z doskonale zachowanymi dwupiętrowymi piwnicami, które ówczesny właściciel, Jan Herniczek, odremontował i adaptował na swoje potrzeby[9]. Równocześnie wykopano staw, w którym znaleziono pozostałości po moście, prowadzącym niegdyś do dawnego pałacu[12]. Po śmierci Jana Herniczka w 1884 r. dziedzicami dóbr zostają jego dzieci, Adam Herniczek - absolwent Królewskiej Akademii Rolniczej w Proskau[13], i Emilia z Herniczków Jabłoszewska (Jabłuszewska). W 1895 r. Emilia Jabłuszewska wydzierżawiła majątek Lucjanowi Skrzetuskiemu, który doprowadził go do bankructwa dzięki swemu doradcy – Lejzorowi Fajnowi[14].

W 1942 r. doszło w Grabówce do wydarzeń związanych z walkami pomiędzy dwoma frakcjami komunistycznej partyzantki wewnątrz GL/PPR, które zakończyły się pogromem w Ludmiłówce. W 1946 r. miejscowość została odznaczona Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy[15].

Urodzeni[edytuj | edytuj kod]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Grabówce (powiat kraśnicki).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 37687
  2. Wieś Grabówka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-14], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-14].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 336 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Jednostki pomocnicze gminy Annopol. Urząd Gminy Annopol. [dostęp 2023-02-14].
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. a b Wisła, Miesięcznik Geograficzny i Etnograficzny, Warszawa 1902, s. 412
  10. A. Boniecki, Herbarz polski, tom 7, s. 270-271
  11. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II, s. 779-780
  12. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II, s. 779
  13. Die landwirthschaftliche Akademie Proskau, Berlin 1872, s. 119
  14. Z kart historii, Szkoła Podstawowa w Starych Boiskach
  15. 19 sierpnia 1946 „za pomoc udzielaną oddziałom partyzanckim w czasie okupacji” M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 170