Grabonóg

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grabonóg
wieś
Ilustracja
Dwór szlachecki z 1749 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

gostyński

Gmina

Piaski

Liczba ludności (2007)

535

Strefa numeracyjna

65

Kod pocztowy

63-820[2]

Tablice rejestracyjne

PGS

SIMC

0374568

Położenie na mapie gminy Piaski
Mapa konturowa gminy Piaski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Grabonóg”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Grabonóg”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Grabonóg”
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego
Mapa konturowa powiatu gostyńskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Grabonóg”
Ziemia51°52′17″N 17°02′59″E/51,871389 17,049722[1]

Grabonógwieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Piaski.

Historia[edytuj | edytuj kod]

  • VIII-V wiek p.n.e. - pierwsze ślady osadnictwa ludzkiego kultury łużyckiej na terenie dzisiejszego Grabonoga.
  • XI wiek - istniał w Grabonogu warowny gród, który wraz z powstałą u jego podnóża osadą (podgrodziem) stanowił królewszczyznę.
  • 1275 rok - pierwsza wzmianka źródłowa o Grabonogu. Gród grabonoski był wówczas prawdopodobnie obsadzony stałą załogą łuczników książęcych. W XIII stuleciu często przebywali tu książęta wielkopolscy - Przemysł I i Przemysł II.
  • XV wiek - Grabonóg należał do możnego rodu Górków, dawny gród przebudowano na mały zamek, a osadę kmiecą zamieniono w folwark szlachecki.
  • Druga połowa XVII wieku - Grabonóg przeszedł w ręce rodziny Wilkońskich. Posiadał wtedy własny browar, karczmę i wiatrak.
  • 1749 rok - wzniesiono dwór szlachecki.
  • W 1812 roku - podczas wyprawy moskiewskiej Napoleona - bawił w Grabonogu przejazdem marszałek Francji Davoust.
  • W 1814 roku urodził się w tutejszym dworze Edmund Bojanowski - znany w Wielkopolsce działacz oświatowy i religijny, założyciel pierwszych na ziemiach polskich ochronek wiejskich i Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP.
  • 1830 rok - uwłaszczenie chłopów grabonoskich przez ówczesnego dziedzica dóbr - Teofila Wilkońskiego.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Grabonóg należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej[3]. Grabonóg należał do okręgu gostyńskiego tego powiatu i stanowił odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas (1846) Wilkoński[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 273 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 27 dymów (domostw)[3]. W skład majątku Grabonóg wchodziły wówczas: Krajewice (33 domy, 269 osób), Lecejewo (7 osób w 1 domu), folwark Osowiec (15 osób w 1 domu), polana leśna Róża (7 domów, 47 os.), folwark Tanecznica (4 domy, 28 os.) oraz polana leśna Dom Leśny (1 dom, 12 os.)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 37393
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 334 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b c d Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 232.