Jawczyce (województwo małopolskie)
49°56′49″N 20°11′00″E/49,946944 20,183333
| wieś | |
 Figurka przy skrzyżowaniu dróg | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
571[2] |
| Strefa numeracyjna |
12 |
| Kod pocztowy |
32-020[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KWI |
| SIMC |
0315005 |
Położenie na mapie gminy Biskupice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wielickiego  | |
| 49°56′49″N 20°11′00″E/49,946944 20,183333[1]
| |
Jawczyce – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Biskupice. Znajduje się na Pogórzu Wielickim w dolinie dopływu potoku Królewskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 966 z Gdowa do Krakowa[4].
W latach 1954–1960 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jawczyce, po jej zniesieniu w gromadzie Trąbki, a po zniesieniu tej od 1969 r. w gromadzie Przebieczany. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0315011 | Kępie | część wsi |
| 0315028 | Leśniówka | część wsi |
| 0315034 | Pod Lasem | część wsi |
| 0315040 | Pod Wolę | część wsi |
| 0315057 | Podsojka | część wsi |
| 0315063 | Surówki | część wsi |
| 0315070 | Za Górą | część wsi |
Zarys historii[edytuj | edytuj kod]
Około 1400 roku właścicielem Jawczyc wraz z żoną Jadwigą był Jan Bona Junta, podżupek wielicki i bocheński w latach 1410–1415 i żupnik w latach 1416–1417[7]. Następcą jego był syn Franciszek Junta z Kwaczy – wójt myślenicki. W 1449 roku właścicielem był Knith Janusz z Jawczyc, który z klasztorem na Zwierzyńcu zamienił młyn na Półwsi Zwierzynieckiej za ogrody i stawy, a około 1470 r. z racji żony Zawisza z Borzychowic herbu Róży. Wieś posiadała siedem i pół łanów kmiecych, jedną karczmę, cztery zagrody. Z tych wszystkich pól należała się dziesięcina snopowa i z konopi – cztery kity o określonej wartości sześciu grzywien na rzecz Ołtarza św. Małgorzaty. W XVI w. właścicielami byli Lubomirscy – Mikołaj Dymitr Lubomirski w 1547 r. stryjeczny brat Stanisława Lubomirskiego z Lubomierza. W latach 1650- 1680 Jawczyce były własnością Stanisława Samuela Kalinowskiego, łowczego podlaskiego. Następcą jego był Stanisław Trzebieniecki, a w 1772 r. Borkowski, kapitan wojska polskiego.
W latach 1848-1855 w skład pozostawionej przez hr. Stanisława Ankwicza, zmarłego 1840 roku, syna Jana Kantego i Kunegundy z Ankwiczówniego, masy spadkowej wchodziło jednowioskowe dominium Jawczyce w cyrkule bocheńskim[8].
W lesie na południe od wsi znajduje się zespół kurhanów z zespołu kultury pucharów lejkowatych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 45432
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 379 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2018-04-08].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Słownik Historyczno-Geograficzny Ziem Polskich w Średniowieczu [online].
- ↑ Krzysztof Ślusarek: W przededniu autonomii. Własność ziemska i ziemiaństwo zachodniej Galicji w połowie XIX wieku. Warszawa: Polskie Towarzystwo Historyczne, Wydawnictwo DiG Sp. j., 2013, s. 130, 240, 303. ISBN 978-83-7181-807-3. [dostęp 2022-11-27].
- Siedziba gminy: Tomaszkowice
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
