Jean-Nicolas Corvisart

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Portret Corvisarta pędzla François Gérarda
herb Corvisarta

Jean-Nicolas Corvisart (ur. 5 lutego 1755 w Dricourt, zm. 15 września 1821) – francuski medyk, pionier kardiologii, profesor College de France, osobisty lekarz Napoleona Bonaparte.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w miejscowości Dricourt 5 lutego 1755[1]. Był synem prawnika[2]. Początkowo skierowany przez ojca do szkoły prawniczej, przejawiał jednak znaczne zainteresowanie sztuką lekarską[3]. Podjął studia medyczne w Paryskim Faculté de médecine[2]. W 1782 uzyskał tytuł lekarza[1]. Praktykę lekarską rozpoczął w paryskiej parafii Saint Sulpice[1]. Dawał też prywatne kursy fizjologii, położnictwa i chirurgii[4][5]. W 1785 uzyskał stopień doktora[4]. W 1788 zatrudniono go jako lekarza i wykładowcę w Hopital de la Charité[4][2][5]. W latach 90. został profesorem patologii klinicznej na College de France[2]. Dawał wykłady w szpitalach Necker i Cochin[4]. Redagował periodyk "Journal de Medicine, Chirurgie et Pharmacie"[2]. W 1797 przetłumaczył na francuski dzieło Maximilliana Stolla o gorączkach pt. Aphorisms on the Knowledge and Cure of the Fevers[2][6].

Wyróżniał się talentem chirurgicznym i był uważany za eksperta w dziedzinie medycyny; w 1801 przedstawiono go Napoleonowi Bonaparte[5]. Około 1804[6][7] lub 1806[5] został jego osobistym lekarzem; funkcję tę sprawował do 1815[7]. Cieszył się dużym zaufaniem cesarza[7]. Leczył również cesarzową Józefinę[6]. W 1808 nadano mu tytuł barona[5]. W 1811 przyjęto go do grona Francuskiej Akademii Nauk[5]. Był oficerem Orderu Legii Honorowej i komandorem Królewskiego Orderu Holandii[8]. Zmarł 15 września 1821[9].

Wkład w naukę[edytuj | edytuj kod]

Jego wydana w 1806 praca pt. Essai sur les maladies et les lésions organiques du cæur et des gros vaisseaux stanowi pionierskie dzieło w dziedzinie kardiologii[10]. Zawiera m.in. dokładny opis niewydolności serca z podziałem na fazy[10]. Corvisart zaproponował w tej pracy autorską kategoryzację schorzeń serca[10]. Ponadto zawarł w książce pierwszy opis przypadłości znanej w późniejszej medycynie jako zapalenie osierdzia[10]. Dokonał własnego podziału czynników chorobotwórczych na wewnętrzne i zewnętrzne[11]. Od jego nazwiska pochodzą medyczne nazwy opisanych w tej książce: syndromu Fallota-Corvisarta, objawu znanego jako Twarz Corvisarta[12], oraz tzw. choroby Corvisarta (Kardiomiopatia przerostowa)[13][14][15].

W 1808 przetłumaczył na język francuski dzieło Leopolda von Auerbruggera nt. kardiologii, popularyzując tym samym postulowaną w tej książce metodę osłuchiwania i opukiwania pacjenta[16]. Corvisart był jednym z pierwszych we Francji lekarzy stosujących tę metodę[15]. Wydana w 1808 książka była raczej rozwiniętą wersją pracy Auerbruggera aniżeli tylko jej tłumaczeniem[7]. Zainteresowanie się Corvisarta tymi metodami wynikało częściowo z rosnącej wówczas we Francji popularności filozofii sensualistycznej[17].

Do grona jego uczniów należeli m.in. François Xavier Bichat, Pierre Brettonneau, Guillaume Dupuytren i René Laennec [15]. Ten ostatni rozwinął i udoskonalił osiągnięcia Corvisarta w dziedzinie osłuchiwania, opracowując pierwsze prototypy stetoskopu[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Karamanou i in. 2010 ↓, s. 290.
  2. a b c d e f Cantwell 1988 ↓, s. 801.
  3. Dally 1941 ↓, s. 239.
  4. a b c d Dally 1941 ↓, s. 240.
  5. a b c d e f Karamanou i in. 2010 ↓, s. 291.
  6. a b c Dally 1941 ↓, s. 242.
  7. a b c d Cantwell 1988 ↓, s. 802.
  8. O'Neal 1998 ↓, s. 475.
  9. Karamanou i in. 2010 ↓, s. 291-292.
  10. a b c d Karamanou i in. 2010 ↓, s. 292.
  11. Albury 1982 ↓, s. 22.
  12. Corvisart facies [online], TheFreeDictionary.com [dostęp 2022-12-12].
  13. Dally 1941 ↓, s. 243.
  14. Corvisart disease [online], TheFreeDictionary.com [dostęp 2022-12-12].
  15. a b c Karamanou i in. 2010 ↓, s. 293.
  16. Karamanou i in. 2010 ↓, s. 291, 293.
  17. a b O'Neal 1998 ↓, s. 483.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • W.R. Albury, Heart of Darkness: J.N. Corvisart and the Medicalization of Life, „Historical Reflections / Réflexions Historiques”, 9, 1982, s. 17-31, JSTOR41298773.
  • J.F. Dally, Life and Times of Jean Nicolas Corvisart (1755-1821), „Proceedings of the Royal Society of Medicine”, 34 (5), 1941, s. 239-246, PMID19992327.
  • Marianna Karamanou i inni, Professor Jean-Nicolas Corvisart des Marets (1755-1821): Founder of Modern Cardiology, „Hellenic Journal of Cardiology”, 51, 2010, s. 290-293.
  • John C. O'Neal, Auenbrugger, Corvisart, and the Perception of Disease, „Eighteenth-Century Studies”, 31 (4), 1998, s. 473-489, JSTOR30053888.
  • J.D. Cantwell, Jean-Nicolas Corvisart, „Clinical cardiology”, 11, 1988, s. 801-803, ISSN 0160-9289.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]