Jerzy Czech
| Data i miejsce urodzenia |
27 lutego 1952 |
|---|---|
| Narodowość |
polska |
| Dziedzina sztuki |
Jerzy Czech (ur. 27 lutego 1952 w Krośnie[1]) – polski poeta, tłumacz literatury rosyjskiej, publicysta.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1974 ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w latach 1974–1987 pracował w Instytucie Matematyki UAM, tam w 1982 obronił pracę doktorską[1]. W latach 1987–2005 pracował jako bibliotekarz w Bibliotece Wydziału Chemii UAM[2]. W latach 2003–2006 był kierownikiem literackim Teatru Polskiego w Poznaniu[3].
W latach 1980–1988 był działaczem NSZZ „Solidarność”[1], należał do założycieli Ruchu Obywatelskiego Akcja Demokratyczna, w latach 1991-1992 był członkiem Rady Regionalnej Unii Demokratycznej[1].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
W 1984 wydał poza cenzurą tom wierszy Roku pamiętnego. Wierszyki przeciw czerwonemu (pod pseudonimem Jan Poznański), w 1991 tom wierszy Kamienie (teksty z tego tomu wykorzystał Przemysław Gintrowski w programie pod tym samym tytułem). Jest autorem wielu tłumaczeń literatury rosyjskiej, w tym antologii poezji Daniela Charmsa Pijcie ocet, panowie (1997), autorskiej antologii Wdrapałem się na piedestał. Nowa poezja rosyjska (2013), twórczości Swiatłany Aleksijewicz, powieści Życie i los Wasilija Grossmana, powieści Borisa Akunina.
Lista tłumaczeń[edytuj | edytuj kod]
- Tragiczna zabawa. OBERIU czyli inna Rosja poetycka (1991) – jeden z tłumaczy
- Pieśni, ballady, wiersze Bułata Okudżawy (1996 – jeden z tłumaczy)
- Pijcie ocet, panowie Daniela Charmsa (1997)
- Trawiasta ulica Asara Eppela (1999) – w serii Nike
- Szkoda wielkiego kraju... Aleksandra Lebiedzia (1999)
- Uwaga, orgazm. Powieść naukowo-fantastyczna Juza Aleszkowskiego (2001)
- Martwa królewna Nikołaja Kolady (2001)
- Wpadło ziarno między żarna Aleksandra Sołżenicyna (2002)
- Azazel Borisa Akunina (2003)
- Gambit turecki Borisa Akunina (2003)
- Śmierć Achillesa Borisa Akunina (2003)
- Kyś Tatiany Tołstoj (2004)
- Merylin Mongoł i inne sztuki Nikołaja Kolady (2005)
- To ja, Ediczka Eduarda Limonowa (2005)
- Powieść szpiegowska Borisa Akunina (2006)
- Fantastyka Borisa Akunina (2007)
- Książka dla dzieci Borisa Akunina (2007)
- Stanisławski na próbie. Wspomnienia Wasilija Toporkowa (2007)
- Głuptaska Swietłany Wasilenko (2007)
- F.M. Borisa Akunina (2008)
- Gąska Nikołaja Kolady (2008)
- Życie i los Wasilija Grossmana (2009)
- Wojna nie ma w sobie nic z kobiety Swiatłany Aleksijewicz (2010)
- Numer Jeden albo W ogrodach innych wariantów Ludmiły Pietruszewskiej (2010)
- Praca nad sobą i swoją techniką wykonawczą Konstantina Stanisławskiego (2010)
- Praca nad sobą i swoim twórczym przeżywaniem Konstantina Stanisławskiego (2010)
- Wasilij Grossman. Pamięć i listy Fiodora Hubera (2011)
- Dwanaścioro niepokornych. Portrety nowych rosyjskich dysydentów Walerija Paniuszkina (2011)
- Praca aktora nad rolą Konstantina Stanisławskiego (2011)
- Czarnobylska modlitwa. Kronika przyszłości Swiatłany Aleksijewicz (2012)
- Morelowe konfitury Aleksandra Sołżenicyna (2012) – jeden z tłumaczy
- Jest noc Ludmiły Pietruszewskiej (2012)
- Wdrapałem się na piedestał. Nowa poezja rosyjska (2013) – antologia
- Ostatni świadkowie. Utwory solowe na głos dziecięcy Swiatłany Aleksijewicz (2013)
- Podróż do krainy zeków Juliusa Margolina (2013)
- Mewa Antona Czechowa (2014)
- Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka Swiatłany Aleksijewicz (2014)
- Cynkowi chłopcy Swiatłany Aleksijewicz (2015)
- Lew Tołstoj. Ucieczka z raju Pawła Basińskiego (2015)
- Wspomnienia Nadieżdy Mandelsztam (2015)
- Wspomnienia. Druga księga Nadieżdy Mandelsztam (2016)
- Czary szatana Grigorija Kanowicza (2023)
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
W 1997 został laureatem Nagrody „Literatury na Świecie” za debiut translatorski[4], którym była antologia Pijcie ocet, panowie Daniela Charmsa. W 2003 otrzymał Nagrodę literacką Stowarzyszenie Autorów ZAiKS dla tłumaczy[5]. Za tłumaczenie książki Swiatłany Aleksijewicz Wojna nie ma w sobie nic z kobiety został w 2011 wyróżniony Nagrodą „Angelus”[6] i Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego[7] Za antologię współczesnej poezji rosyjskiej Wdrapałem się na piedestał: nowa poezja rosyjska (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec, 2013; ISBN 978-83-7536-653-2 otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia 2014 w kategorii przekład na język polski[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Kto jest kim w Poznaniu, wyd. Itaka, Poznań 1997, s. 90
- ↑ Jerzy Czech. Biografia
- ↑ Jerzy Czech, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-08].
- ↑ Laureaci nagrody "Literatury na Świecie"
- ↑ LAUREACI NAGRÓD ZAiKS-u
- ↑ Literacka Nagroda Europy Środkowej. Angelus 2011
- ↑ Nagroda im. Kapuścińskiego dla Aleksijewicz i Czecha. [dostęp 2020-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-07)].
- ↑ Laureaci 2014 | Nagroda Literacka Gdynia. nagrodaliterackagdynia.pl. [dostęp 2015-07-08].
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Absolwenci Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Wykładowcy Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Laureaci Nagrody Literackiej Gdynia
- Polscy poeci
- Polscy tłumacze literatury rosyjskojęzycznej
- Polscy publicyści
- Ludzie urodzeni w Krośnie
- Laureaci Nagrody „Literatury na Świecie”
- Urodzeni w 1952