Junonia atlites

Junonia atlites
(Linnaeus, 1763)
Wierzch skrzydeł
Spód skrzydeł
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	motyle
Podrząd	Glossata
Rodzina	rusałkowate
Podrodzina	Nymphalinae
Plemię	Junoniini
Rodzaj	Junonia
Gatunek	Junonia atlites
Synonimy
Papilio atlites Linnaeus, 1763 Papilio laomedia Linnaeus, 1767

Junonia atlites – gatunek motyla z rodziny rusałkowatych i podrodziny Nymphalinae. Zamieszkuje większą część krainy orientalnej.

Morfologia

Owad dorosły

Motyl o rozpiętości skrzydeł od 60 do 66 mm. Wierzch skrzydeł jest lawendowobrązowy z jaśniejszymi połowami wierzchołkowymi. Przednie skrzydło ma w komórce trzy krótkie, poprzeczne, faliste przepaski czarnej barwy, za szczytem komórki krótką i nieco grubszą, czarną, falistą przepaskę poprzeczną, dalej zaś dwie poprzeczne pręgi o czarnym przydymieniu, z których wewnętrzna jest silnie pofalowana i kanciasto zgięta, a zewnętrzna prostsza, jakby złożona z półksiężyców, obrzeżona szeregiem owalnych, białawych plamek ocznych o ciemnych lub czarnych źrenicach, w przypadku części z nich z widocznymi od strony tylnej jaskrawymi, ochrowożółtymi tęczówkami. Za szeregiem plam owalnych leżą jeszcze wąska przepaska poprzeczna podzielona na półksiężyce oraz szerokie i ciemne linie subterminalna i terminalna. Wierzch skrzydła tylnego ma wąską i krótką, czarną pętelkę w komórce, dwie ciemne, faliste przepaski poprzeczne, dalej pręgi dyskalne, będące przedłużeniem tych na skrzydle przednim, a za nimi serię owalnych plamek ocznych, z których trzy mają ciemne źrenice, po stronach wewnętrznych obrzeżone ochrowożółtymi tęczówkami. Za szeregiem plamek leżą podzielone na półksiężyce linie postdyskalna, subterminalna i terminalna. Spód skrzydeł obu par ma tło białe, u samic miejscami z odcieniem ochrowym, a na tle liliowobiały wzór odpowiadający temu na wierzchu skrzydeł, jednak smuklejszy, bardzo delikatnie zaznaczony, nieco zanikający, lepiej widoczny u samic niż u samców. W porze suchej na spodzie skrzydeł samców plamki oczne zaznaczone są tylko owalami o żółtych środkach.

Stadia rozwojowe

Jajo ma beczułkowaty kształt i jasnozielone zabarwienie. Chorion urzeźbiony jest pionowymi żeberkami.

Gąsienica ma podstawową barwę ciała brązową lub szarą. Grzbietem biegnie u niej pas złożony z drobnych kropek koloru białego i niebieskiego. Na ciele występują ponadto czarne kolce.

Barwa poczwarki jest matowo ruda lub brązowa. Wzdłuż grzbietu odwłoka i po jego bokach biegną szeregi czarniawych, spiczastych guzków.

Ekologia i występowanie

Kopulacja

Owad ten zasiedla pobrzeża rzek, polany leśne, poręby, przydroża oraz pobrzeża pól uprawnych i plantacji. Bytuje na rzędnych od 200 do 1000 m n.p.m. Postacie dorosłe latają za dnia, nisko, chętnie przysiadając na dłużej z rozłożonymi skrzydłami na roślinach zielnych i glebie. Jaja składane są pojedynczo na roślinie pokarmowej lub innej, rosnącej blisko tejże. Gąsienice są polifagami żerującymi na roślinach z różnych rodzin. Wśród ich roślin pokarmowych wymienia się taksony: Achyranthes, Alternanthera philoxeroides, Asteracantha longifolia, Barleria, Blechum, Goldfussia, Hygrophila lancea, Hygrophila salicifolia, Justicia, Lepidagathis, Lindernia, Nelsonia, Pseuderanthemum, Strobilanthes i Strobilanthes.

Gatunek orientalny, w Indiach występujący od podnóży Himalajów po wilgotniejsze rejony części półwyspowej, dalej sięgający Sri Lanki, Bangladeszu, południowych Chin, Mjanmy, Kambodży, Tajlandii, Malezji, Filipin, Brunei aż do Indonezji