Kaplica Matki Bożej Częstochowskiej w Szczawnicy
 A-673 z 19 grudnia 1992 r.[1]
| |||||||||||
| kaplica | |||||||||||
.jpg) Widok od strony południowo-wschodniej | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Parafia | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Szczawnicy  | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |||||||||||
Położenie na mapie gminy Szczawnica  | |||||||||||
 49°25′42,5″N 20°28′32,7″E/49,428472 20,475750
| |||||||||||
Kaplica Matki Bożej Częstochowskiej – zabytkowa kaplica, znajdująca się przy alejce Parku Dolnego w Szczawnicy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Budynek został wzniesiony w 1867 r., jako pijalnia wody Helena[2]. W latach 70. XIX w. Franciszek Tomanek, dzierżawca Dolnego Zakładu, wystąpił z inicjatywą przeznaczenia go na kaplicę, dla wygody gości uzdrowiska[3]. 26 lipca 1873 r. wydano stosowne pozwolenie, podpisane przez konsystorza biskupiego, a pierwszą mszę odprawiono 6 lipca 1877 r. Tomanek ufundował zakupił do kaplicy kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej oraz portatyl z relikwiami męczenników św. Feliksa i św. Marceliny, poświęcony przez biskupa Antoniego Gałeckiego. Ufundował także sygnaturkę i wieńczący kaplicę krzyż[4].
W 1894 roku do kaplicy wstawiono większy ołtarz, autorstwa Władysława Łuszczkiewicza, który zastąpił portatyl[5].
Od 1914 r. msze w kaplicy nie odbywają się regularnie. Budynek był odnawiany w 1927 r., ze składek kuracjuszy i w 2001 r., z pieniędzy parafii oraz składek mieszkańców[4]. Msze są odprawiane latem, w sezonie turystycznym, jedynie w niedziele[6].
Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Budynek wzniesiono z cegły, na podmurówce z kamienia łamanego[2]. Skonstruowano go na planie ośmiokąta, o orientalizującej formie[3]. Otynkowane ściany zdobi wykładany kamieniem cokół oraz gzyms wieńczący. W górnej części[3] budowla posiada okrągłe świetliki, wypełnione maswerkowymi rozetami. Wewnątrz znajduje się kamienna posadzka[2].
Dach kaplicy jest wielospadowy, kryty ocynkowaną blachą, zwieńczony sygnaturką. Strop drewniany[2].
Powierzchnia użytkowa wynosi 50 m², kubatura liczy 430 m³. Obiekt wyposażony jest w instalację elektryczną[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2023-03-28].
- ↑ a b c d e Krzysztof Wrzeszcz, Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, tzw. biała – Kaplica pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Zespole Parku Dolnego [online], zabytek.pl, listopad 1990 [dostęp 2023-03-28] (pol.).
- ↑ a b c Węglarz 2011 ↓, s. 97.
- ↑ a b Węglarz 2001 ↓, s. 98.
- ↑ Węglarz 2011 ↓, s. 98.
- ↑ Ogłoszenia – XXII Niedziela Zwykła – 30 sierpnia 2015 r. – Ogłoszenia – Parafia pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika w Szczawnicy. parafia.szczawnica.pl. [dostęp 2015-11-10].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Elewacja frontowa -
Wnętrze -
Widok od strony południowo-zachodniej
.jpg)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Barbara Alina Węglarz: Spacerkiem po starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej. Wyd. 3 popr. i rozsz. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011. ISBN 978-83-62460-17-5. OCLC 803531681.