Kościół Trójcy Przenajświętszej w Gierwiatach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Trójcy Świętej
w Gierwiatach
Касцёл Найсвяцейшай Тройцы у Гервятах
412Г000680
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Gierwiaty

Wyznanie

katolickie

Kościół

Kościół łaciński

Parafia

Trójcy Przenajświętszej w Gierwiatach

Wezwanie

Trójcy Świętej

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Trójcy Świętejw Gierwiatach”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Trójcy Świętejw Gierwiatach”
Ziemia54°41′13″N 26°08′38″E/54,686944 26,143889
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kościół Trójcy Świętej w Gierwiatach – kościół parafialny w Gierwiatach.

Należy do parafii Trójcy Przenajświętszej w Gierwiatach.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy drewniany kościół w Gierwiatach ufundował biskup wileński Jan przed 1536 roku. Popadł on w ruinę i w 1621 biskup Eustachy Wołłowicz ufundował nowy, również drewniany p.w. Trójcy Św. Spłonął on w 1736 r.[1] W latach 20. XIX w. kosztem kolatora Macieja Domeyki dokonano generalnego remontu kościoła[2]. W 1860 Kazimierz Domeyko ufundował murowaną dzwonnicę i w 1862 r. remont budynku. Kolejny przeprowadzono w latach 1894-1895. Trzy lata później kościół został rozebrany.

Na jego miejscu w latach 1899–1903 w wzniesiono nowy w stylu neogotyckim. Świątynia została poświęcona 8 września 1904 roku. Ze względów formalnych projekt firmowany był przez wileńskiego architekta gubernialnego Aleksieja Połozowa, w istocie był dziełem inż. Ignacego Olszewskiego, brata miejscowego proboszcza (był prawdopodobnie autorem modyfikacji projektu)[3][4][5]. Podczas budowy kościoła, koło zaścianka Gibirdy, na pd. wsch. od Gierwiat uruchomiono cegielnię, by produkowała cegły specjalnie dla świątyni. Z okolicy dostarczano tysiące kurzych jaj dziennie, które oprócz wapna, dodawano do zaprawy murarskiej[6].

Główne środki na budowę pochodziły od Wacława Domeyki i jego matki Anieli z Naruszewiczów Domeykowej. Jej zięć Stanisław Popławski, ofiarował dachówkę na pokrycie kościoła, którą przywieziono z Niemiec[6]. W 1933 wyremontowano wieżę. Istotne remonty przeprowadzono w latach 1982-1990.

W 1950 roku władze sowieckie aresztowały proboszcza ks. Stanisława Chodykę i zesłały do łagru, przez co kościół był zamknięty do 1951[7].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Dzwonnica kościoła ma wysokość 61 metrów (według innych źródeł 64[8]), co czyni go najwyższym na Białorusi. Od północy do kościoła przylega park z rzeźbami Apostołów i kolumną z figurą św. Michała Archanioła[9]. Przy kościele znajdują się charakterystyczne dla Litwy, bogato rzeźbione, drewniane krzyże.

Nabożeństwa w kościele odbywają się w językach białoruskim, polskim i litewskim. Odbywają się tutaj koncerty organowe.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

W kościele znajdują się organy z 1882 firmy Floriana Ostromęckiego z Wilna. Zostały zbudowane z elementów organów przeniesionych z kościołów w Ostrowcu i Szumsku, które zostały zamknięte w 1866 w ramach represji po powstaniu styczniowym[10].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Ogród
    Ogród
  • Ołtarz
    Ołtarz
  • Przypory ściany kościoła
    Przypory ściany kościoła
  • Organy
    Organy

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kościoły i klasztory rzymskokatolickie. Województwo wileńskie. Tom 1. Strona 71 [online], orda.of.by [dostęp 2016-06-13].
  2. ↑ Kościoły i klasztory rzymskokatolickie. Województwo wileńskie. Tom 1. Strona 73 [online], orda.of.by [dostęp 2016-06-13].
  3. ↑ Kościoły i klasztory rzymskokatolickie. Województwo wileńskie. Tom 1. Strona 75 [online], orda.of.by [dostęp 2016-06-13].
  4. ↑ Maria Kałamajska-Saeed, Perły z Atlantydy – Relacja Inwentaryzatorska z Białorusi, [w:] W. Walczak i K. Łopatecki (red.), Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, t. I, Białystok 2010.
  5. ↑ Kaj, *Ludzie listy i widokówki piszą *: BIAŁORUŚ. [online], *Ludzie listy i widokówki piszą * [dostęp 2016-06-09].
  6. ↑ a b Gerwiaty, Kościół Trójcy, podróż do Gerwiat, zabytki architektury Gerwiat, Ostrowiecki powiat, Grodzieński obwód. [online], vedaj.by [dostęp 2017-03-12] (pol.).
  7. ↑ Kościoły i klasztory rzymskokatolickie. Województwo wileńskie. Tom 1. Strona 70 [online], orda.of.by [dostęp 2016-06-13].
  8. ↑ Kościoły i klasztory rzymskokatolickie. Województwo wileńskie. Tom 1. Strona 83 [online], orda.of.by [dostęp 2016-06-14].
  9. ↑ ТОП-10 самых красивых костелов Беларуси [online], Zagorai.by - Путешествовать легко [dostęp 2016-06-09] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-12] (ros.).
  10. ↑ Kościoły i klasztory rzymskokatolickie. Województwo wileńskie. Tom 1. Strona 74 [online], orda.of.by [dostęp 2016-06-14].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_Trójcy_Przenajświętszej_w_Gierwiatach&oldid=70998760”