Kolosy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje) o 17:08, 16 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Kolosy
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Zabytkowy zbór ariański z XVII w.
Państwo świętokrzyskie
Powiat

kazimierski

Gmina

Czarnocin

Liczba ludności (2007)

ok. 500 osób

Strefa numeracyjna

(+48) 41

Kod pocztowy

28-506[1]

Tablice rejestracyjne

TKA

SIMC

0235861

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: świętokrzyskie
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Kolosywieś sołecka[2] w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Czarnocin[3][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Części wsi

Integralne części wsi Kolosy[3][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0235878 Kosówka część wsi

Historia

Pierwsza wzmianka o Kolosach pojawia się u Długosza – wieś Colossi. W XIV i XV wieku własność Kurozwęckich. W 1370 roku król Kazimierz III Wielki przeniósł Kolosy na prawo niemieckie. Były one wówczas własnością Krzesława z Chodowa. Z rąk Kurozwęckich Kolosy przeszły pod władanie Dobiesława Kmity (XV w.). W XVI wieku wieś licząca 13 kmieci oraz 6 i pół łana, była we władaniu Piotra Królewskiego[5].

W 1654 roku Rupniewscy wznieśli tu zbór ariański.

W 1827 roku było tu 37 domów i 271 mieszkańców.

W połowie XVI wieku majątek ziemski Kolosy nabył Łukasz Dąmbski. Dobra Kolosy składały się z folwarków Kolosy i Kosówka, a także wsi Kolosy. Wielkość dóbr wynosiła 571 mórg, ponadto znajdował się tam młyn wodny, staw, pokłady kamienia budowlanego.

  • Według spisu z roku 1921, Kolosy wieś i folwark spisane łącznie posiadały domów 83 mieszkańców 487.[6]
  • W 1997 roku wieś liczyła 133 domy i 494 mieszkańców.

Znaleziska archeologiczne

W Kolosach – 100 m na wschód od kurhanu z figurą Chrystusa znajduje się, już praktycznie niewidoczny, rozorany kopiec. Odkryto pod nim niezwykły rodzaj grobu – tzw. grób szybowy. Pionowy korytarz o długości około 1,5 m prowadził do wydrążonej pod ziemią obszernej niszy, w której złożony był zmarły, wyposażony między innymi w piękny topór z serpentynu. Grób ten pochodzi z około 1500 roku przed naszą erą. Znaleziony toporek można oglądać w Muzeum Narodowym w Kielcach.

Zabytki

Herb Szreniawa nad wejściem do zboru
  • zbór ariański z 1569 r., przebudowany w XVIII w., wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.180 z 29.01.1958 i z 8.05.1971)[7]. Nad wejściem herb Szreniawa z datą 1654 r.
  • figurka Chrystusa
  • figurka Najświętszej Maryi Panny
  • dwa kurhany sprzed około 3500 lat

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2015-04-31].
  2. Jednostki organizacyjne gminy Czarocicin. Urząd Gminy Czarnocin. [dostęp 2015-04-31].
  3. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-31].
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-03-20]. 
  5. Kolosy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 102.
  6. Spis 1921. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Województwo kieleckie, Warszawa 1924.. . [dostęp 2015-04-02]. 
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 13 [dostęp 2015-10-21].