Królewo (województwo pomorskie)
54°02′43″N 19°08′32″E/54,045278 19,142222
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
382 |
| Strefa numeracyjna |
55 |
| Kod pocztowy |
82-220[2] |
| Tablice rejestracyjne |
GMB |
| SIMC |
0156647 |
Położenie na mapie gminy Stare Pole  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu malborskiego  | |
| 54°02′43″N 19°08′32″E/54,045278 19,142222[1]
| |
Królewo (niem. Königsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie malborskim, w gminie Stare Pole na obszarze Żuław Elbląskich przy trasie linii kolejowej Malbork-Elbląg i przy drodze krajowej 22.
Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[3]. W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Królewo, po jej zniesieniu w gromadzie Stare Pole. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Wieś Królewo (dawniej Königsdorf) została założona przed 1340 rokiem na cześć wielkiego mistrza Ludwika Königa i nazwana jego imieniem.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Kościół pw. św. Mikołaja[edytuj | edytuj kod]
Pierwszy kościół w tym miejscu został wzniesiony w XIV wieku[4], następnie rozebrano go i wzniesiono nowy kościół w II połowie XV wieku. XV-wieczny kościół rozebrano w 1816 ze względu na zły stan techniczny. Obecny kościół zbudowano w latach 1820-21 w stylu neogotyckim. W 1839 dobudowano wieżę, ale rozebrano ją 5 lat później. Budynek jest ceglany, na planie prostokątnym. Wraz z cmentarzem przykościelnym wpisany do rejestru zabytków, nr rej.: A-1457 z 27.05.1994[5]. Mur otaczający kościół i cmentarz pochodzi z początku XX wieku[6].
Obecna wieża kościelna została zbudowana w 1844 roku. Ze względu na ok. 60-centymetrowe zakrzywienie bywa nazywana krzywą wieżą[7] i stanowi znany element krajobrazu wsi. Wieża jest ceglana, czterokondygnacyjna, z dachem pokrytym blachą[6].
Najstarsza w Polsce topola biała[edytuj | edytuj kod]
Datowana na ok. 1770-1790 r. topola biała rośnie na posesji przy skraju parku graniczącego z plebanią Kościoła Rzymskokatolickiego pw. św. Mikołaja. Mierzy w obwodzie pnia 920 cm i ponad 35 metrów wysokości (dane na 2020 r.)[8]. Jest jednocześnie najgrubszą i najstarszą znaną topolą w Polsce. Status pomnika przyrody posiada od 1988 roku.
Zobacz też: Topola Królewiecka
Inne zabytki[edytuj | edytuj kod]
- kapliczka przydrożna z XVI wieku, wpisana do rejestru zabytków, nr rej.: A-837 z 24.04.1975.[5]
- budynek plebanii, wzniesiony ok. 1890 roku, z bogato zdobionymi elewacjami[6]
- park z przełomu XVIII i XIX wieku[6]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 62285
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 631 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
- ↑ Królewo (Königsdorf) [online], zulawy.infopl.info [dostęp 2021-01-19].
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 66 [dostęp 2020-04-13].
- ↑ a b c d Dariusz Barton, Program Opieki Nad Zabytkami Gminy Stare Pole na lata 2015-2018., 2015.
- ↑ Redakcja, Królewo Malb. Z wieżą jak w Pizie [online], Malbork Nasze Miasto, 23 lutego 2006 [dostęp 2021-01-19] (pol.).
- ↑ Ernest Rudnicki, Topole w krajobrazie Polski, Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2020, ISBN 978-83-09-01125-5, OCLC 1253423269 [dostęp 2022-01-24].
- Siedziba gminy: Stare Pole
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonia | |
| Osady | |
| Część wsi | |
| Inne miejscowości |
