Leopold Toruń
podpułkownik inżynier saperów | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Leopold Władysław Jędrzej Toruń[a] (ur. 15 października 1887 w Nowym Sączu, zm. 13 czerwca 1955 w Warszawie) – podpułkownik inżynier saperów Wojska Polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 15 października 1887 w Nowym Sączu[1][2]. Był synem Wojciecha (1863-1934, urzędnik kolejowy) i Katarzyny z domu Nazimek (1861-1939) oraz bratem Władysława (1889-1924, podpułkownik obserwator Wojska Polskiego) i Stanisława (ur. 1891, podpułkownik dyplomowany piechoty)[2][3]. Miał także siostry[4].
Zdał maturę w C. K. Wyższej Szkole Realnej we Lwowie[2]. Studiował na Wydziale Budowy Dróg i Mostów Politechniki Lwowskiej, gdzie uzyskał tytuł inżyniera w 1912[2]. Był zatrudniony w C. K. Namiestnictwie i w zarządzie miejskim Lwowa[2].
Od 1908 należał do Związku Walki Czynnej[2]. Był członkiem Polskiego Stronnictwa Postępowego, w tym lwowskiego oddziału KTSSN, członkiem i kwestorem Polskiego Skarbu Wojskowego[2].
Podczas I wojny światowej 6 sierpnia sierpnia 1914 przystąpił do oddziałów strzeleckich[2]. Potem był przydzielony do Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego[2]. Mianowany chorążym kancelaryjnym 1 lipca 1915[2]. Od 6 listopada 1915 był oficerem werbunkowym w Miechowie[2]. Awansowany na podporucznika kancelaryjnego z dniem 1 grudnia 1916[2]. W okresie od 6 kwietnia do 4 czerwca 1917 pełnił stanowisko kierownika PUZ w Kielcach[2]. Po kryzysie przysięgowym z lipca 1917 przystąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego[2]. W jego szeregach był żołnierzem 1 kompanii karabinów maszynowych 3 pułku piechoty[2]. W bitwie pod Rarańczą w połowie lutego 1918 przeszedł front[2]. W trakcie bitwy pod Kaniowem w maju 1918 został wzięty do niewoli niemieckiej, z której wkrótce zbiegł, po czym wstąpił do I Korpusu Polskiego w Rosji[2].
25 października 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony w stopniu podporucznika[2]. Został przydzielony do Ministerstwa Spraw Wojskowych[2]. 7 maja 1919 został zwolniony do rezerwy[2]. Po wojnie z 1920 był majorem w 1 pułku saperów[2]. Został awansowany na stopień podpułkownika w korpusie inżynierii i saperów ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[5][6]. Jako oficer nadetatowy 1 pułku saperów był kierownikiem Kierownictwa Rejonu Inżynierii i Saperów Warszawa-Miasto[7][8][2]. W grudniu 1925 przeniesiony do rezerwy[2]. W 1934 jako podpułkownik rezerwy był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr I jako oficer po ukończeniu 40 roku życia i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III[9].
Od 2 czerwca 1927 był dyrektorem Funduszu Kwaterunku Wojskowego[4][2]. Po 1929 był szefem szefa Departamentu Budownictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych[4][2][3]. Członek Głównego Sądu Koleżeńskiego Związku Legionistów Polskich od 1936[10].
Po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 przedostał się przez Węgry do Francji, a po jej kapitulacji w 1940 trafił do Wielkiej Brytanii[2]. Był oficerem Stacji Zbornej Oficerów Rothesay Polskich Sił Zbrojnych. Od 1942 był dyrektorem Polskiej Szkoły Architektury przy University of Liverpool[4][3][2].
Po zakończeniu wojny w 1945 przybył do Polski[2]. Był wykładowcą na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej[3][2]. Był dyrektorem technicznym CZB Przemysł[4]. Pracował w Biurze Studiów i Projektów Typowych Budownictwa Przemysłowego[4].
Zmarł 13 czerwca 1955 w Warszawie[2]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie 15 czerwca 1955[3][2] (kwatera 222-6-15)[11]. Miał syna[4].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931, za pracę w dziele odzyskania niepodległości)[12][2]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[2]
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie[13][14][2]
- Złoty Krzyż Zasługi (dekoracja w 1938)[15]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jego bracia Stanisław i Władysław początkowo widnieli pod nazwiskiem „Toroń”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 163.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Leopold Władysław Jędrzej Toruń. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2020-08-27].
- ↑ a b c d e Cmentarz Stare Powązki: WOJCIECH TORUŃ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-08-27] .
- ↑ a b c d e f g Leopold Toruń. Nekrolog. „Życie Warszawy”. Nr 140, s. 6, 14 czerwca 1955.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 905.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 827.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 873, 902.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 797, 825.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 163, 824.
- ↑ Związek Legionistów Polskich : 1936-1938 r. : sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 34.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WOJCIECH TORUŃ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2017-10-24] .
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 873. Tu dwukrotnie.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 797. Tu czterokrotnie.
- ↑ Odznaczenie pułkownika inż. Torunia. „Wschód”. Nr 74, s. 2, 10 lutego 1938.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Absolwenci Politechniki Lwowskiej
- Członkowie Polskiego Skarbu Wojskowego
- Członkowie Polskiego Stronnictwa Postępowego
- Członkowie centralnych władz organizacyjnych Związku Legionistów Polskich
- Członkowie Związku Walki Czynnej
- Ludzie urodzeni w Nowym Sączu
- Ludzie związani z Liverpoolem
- Ludzie związani ze Lwowem
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie kancelaryjni Legionów Polskich 1914–1918
- Oficerowie Polskich Sił Zbrojnych
- Oficerowie Polskiego Korpusu Posiłkowego
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Podpułkownicy saperów II Rzeczypospolitej
- Polscy inżynierowie
- Wykładowcy Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej
- Urodzeni w 1887
- Zmarli w 1955
- Jeńcy w niewoli niemieckiej w czasie I wojny światowej