Lesbijska erotyka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Lesbijska erotyka – przedstawianie w sztukach wizualnych lesbijstwa, które jest wyrazem seksualności między kobietą a kobietą. Lesbijstwo było motywem w sztuce erotycznej co najmniej od czasów starożytnego Rzymu.

Kontekst kulturowy[edytuj | edytuj kod]

Relacje seksualne między kobietami były ilustrowane i relacjonowane, jednak znaczna część materiałów powstałych we wczesnym okresie nowożytnym została zniszczona[1]. To, co wydaje się być jasne z zapisu historycznego, to fakt, że duża część tekstów pornograficznych dotyczących lesbijek była przeznaczona dla czytelników płci męskiej[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W kulturze europejskiej najstarszymi zachowanymi do naszych czasów dziełami sztuki odnoszącymi się do miłości lesbijskiej są freski Thermae suburbanae z rzymskiego miasta Pompeje[3].

W czasach późniejszych przedstawienia tego typu były obłożone tabu[4], jednak okazjonalnie przedstawiano kobiety w pozach homoerotycznych (Two Nymphs in a Landscape, Jacopo Palma starszy, 1516-18; Gabriela d’Estrées i jej siostra księżna de Villars w kąpieli, nieznany autor z drugiej École de Fontainebleau, około 1594).

W okresie epoki oświecenia ożywiło się zainteresowanie kulturą i mitologią antyku. Temat miłości lesbijskiej (i homoseksualnej w ogóle) oraz motywy z podtekstem zaczęły pojawiać się na nowo w malarstie artystów europejskich, do których należeli m.in.: François Boucher, William Turner, Jean-Auguste-Dominique Ingres (Łaźnia turecka), Gustave Courbet, Henri de Toulouse-Lautrec (Dwie dziewczyny)[5][6], Gustav Klimt[7], Egon Schiele[7], Christian Schad[8], Albert Marquet[potrzebny przypis], Balthus[potrzebny przypis] i Leonor Fini[potrzebny przypis]. Również Hokusai nawiązywał do miłości homoseksualnej (Shunga lesbians)[9][10][11].

Zmysłowy i bardziej przedstawiania lesbijek lub miłości lesbijskiej z perspektywy erotycznej przedstawia sztuka takich artystów ilustratorów jak Édouard-Henri Avril[12][13], Franz von Bayros (La Bonbonniere)[14], Gustav Klimt (Zwei auf dem Rücken liegende Akte. ok. 1906)[potrzebny przypis], Martin van Maële (część serii La Grande Danse macabre des vifs)[15], Rojan (w serii François Ou Les Plaisirs Du Mariage)[16], Gerda Gottlieb Wegener[17][18], Vala Moro[19], Tom Poulton[20] oraz wielu innych artystów[21].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Manuela Moura, The Representation of Female Desire in Early Modern Pornographic Texts, 1660-1745, „Signs: Journal of Women in Culture and Society”, 1999, DOI10.1086/495366, PMID22315732 [dostęp 2020-06-07] (ang.).
  2. Lillian Faderman, Surpassing the love of men : romantic friendship and love between women from the Renaissance to the present, New York : Morrow, 1981 [dostęp 2020-06-07].
  3. Małgorzata Braczyk, Pompeje: Miasto Grzechu starożytności [online], www.national-geographic.pl [dostęp 2019-05-31] (pol.).
  4. Lesbian (in)visibility in Italian Renaissance culture: Diana and other cases of donna con donna.
  5. Keerthi Shetty: From Embrace to Embarrassment: Toulouse-Lautrec’s Uneasiness with Lesbians “Coming Out”. [dostęp 2013-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 maja 2011)]. (ang.).
  6. «The Love that Dare not Speak its Name: The Visual Representation of Female Homoerotics in Nineteenth-Century France» by Sophie Dynbort, Concordia Undergraduate Journal of Art History #1, June 2005.
  7. a b Alix North, Isle of Lesbos: Classical Art by Artist [online], www.sappho.com, 22 października 2006 [dostęp 2019-08-08] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-22].
  8. Jerry Saltz: «Lewd Awakening: Rediscovering a German Connoisseur of Sex». Village Voice, 2003-05-23. [dostęp 2020-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-12)].
  9. Marijn, Katsushika Hokusai’s Lesbian Awabi Divers -c.1820 [online], Shunga Gallery, 15 października 2016 [dostęp 2019-04-11] (ang.).
  10. The Secret Lesbian Encounters in Shunga Art [online], Shunga Gallery, 10 stycznia 2017 [dostęp 2019-04-11] (ang.).
  11. 10 Most Sensual Lesbian Sex Scenes in Shunga. [online], www.akantiek.com [dostęp 2019-04-11].
  12. Martha Rosenthal, Human Sexuality: From Cells to Society, Cengage Learning, 6 stycznia 2012, ISBN 978-1-133-71144-5 [dostęp 2019-08-08] (ang.).
  13. Arterotismo/Paul Avril [online], www.arterotismo.com [dostęp 2019-08-08].
  14. Lesbian scene, illustration from ‘La Bonbonniere’, plate VII, 1907 (etching) (b/w photo) by Bayros, Franz von (Choisy Le Conin) (1866-1924) [online], www.bridgemanimages.com [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-23] (ang.).
  15. Museum Syndicate: Art by Martin van Maële [online], www.museumsyndicate.com [dostęp 2017-11-24] (ang.).
  16. Librairie L'amour Qui Bouquine Livres Rares | Rare Books, Le Bibliomane Moderne : Bibliophilie et autres Bibliomanies ...: Rojan, un artiste illustrateur à double facette. [online], Le Bibliomane Moderne, 4 listopada 2011 [dostęp 2019-08-08].
  17. Pornographer [online], www.sexualfables.com [dostęp 2019-08-08].
  18. Coilhouse » Blog Archive » The Incredibly True Adventures of Gerda Wegener and Lili Elbe [online], coilhouse.net [dostęp 2017-11-24] (ang.).
  19. Klaudia Ewelkana: Vala Moro i jej grafiki w stylu Art Deco [online], lespisanie.blogspot.co.uk [dostęp 2017-11-24].
  20. Tom Poulton: The Secret Art of an English Gentleman [online], www.gleebooks.com.au [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-16].
  21. Lesbian Art | Fine Art America [online], fineartamerica.com [dostęp 2017-11-24].