Mokre (województwo świętokrzyskie)

Mokre
	wieś
	; Pomnik upamiętniający potyczkę pod Mokrem
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	staszowski
Gmina	Szydłów
Liczba ludności (2021)	133
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	28-225
Tablice rejestracyjne	TSZ
SIMC	0274878
	Położenie na mapie gminy Szydłów Mokre
	Położenie na mapie Polski Mokre
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Mokre
	Położenie na mapie powiatu staszowskiego Mokre
	50°34′40″N 21°02′50″E/50,577778 21,047222
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mokre – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Szydłów^[5]^[4].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.

Współczesne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Tabela 1. Integralne części wsi Mokre^[5]^[4]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0274884	Kmiecie	część wsi
0274890	Zagrodniki	część wsi

Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne[edytuj | edytuj kod]

W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Mokrego zawarty w tabeli 2.

Tabela 2. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych^[6]
Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
– miasta Nazwy obiektów fizjograficznych
– charakter obiektu

I. Gromada SZYDŁÓW

Mokre

Kmiecie

Zagrodniki

Błonie – pole

Dzierżawa – pole

Łąki – pole

Ogrody – pole

Pastwisko – pole

Strzeleckie – pole

Za Łąką – pole

Za Stodołami – pole

Historia[edytuj | edytuj kod]

W czasie II wojny światowej na drodze Szydłów – Kurozwęki, obok wsi Mokre oddział Batalionów Chłopskich 23 lipca 1944 r. zaatakował kolumnę samochodów niemieckich. W czasie walki zginęło 18 żandarmów. Oddział BCh nie poniósł strat^[7]. W czasach PRL wydarzenie upamiętniono pomnikiem w formie obelisku i napisem:

Tu walczyli chłopi i robotnicy z oddziałów partyzanckich AL i BCh którzy wspólnie z Armią Radziecką gromili faszyzm hitlerowski. Sława Armii Radzieckiej i partyzantom AL i BCh. Ten kamień położyli rewolucyjni chłopi i robotnicy. Mokre 13 maja 1951 roku.

Obecnie na pomniku widnieje napis : W tym miejscu dnia 17 lipca 1944 r oddz. partyzancki BCh Piotra Pawliny rozbił kolumnę hitlerowską, Mokre 13.05.1951 r.

Z okolic wsi 12 stycznia 1945 r. nastąpiło główne uderzenie wojsk 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej przełamujące pozycje niemieckie, w operacji zwanej wiślańsko-odrzańską^[8]. Po zakończeniu wojny ofensywę upamiętniono pomnikiem z napisem:

Z tego miejsca dnia 12.I.1945 roku o godzinie 4-tej wojska 1-go Frontu Ukraińskiego Armii Radzieckiej pod dowództwem marszałka Koniewa huraganowym ogniem rozpoczęły ofensywę zimową, w wyniku której wyzwolona została Polska. Rozgromiony hitleryzm. Chwała niezwyciężonej Armii Radzieckiej.

27 października 2022 pomnik ten jako symbol ustroju totalitarnego został zlikwidowany^[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82771
↑ Wieś Mokre w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-29] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 792 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
↑ Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 57, 77–96.
↑ Bogdan Hillebrandt, Partyzantka na Kielecczyźnie 1939-1945., Warszawa 1967, s. 371.
↑ Bolesław Dolata, Wyzwolenie Polski 1944-1945.Działania wyzwoleńcze Armii Radzieckiej i Ludowego Wojska Polskiego, Warszawa 1971, s. 195.
↑ Likwidacja pomnika wdzięczności Armii Czerwonej w Mokrem (woj. świętokrzyskie) - wideo - Polsat News. polsatnews.pl. [dostęp 2022-10-28]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Mokre (14), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 626 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82771

[pwl-2] Wieś Mokre w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-29] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 792 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].

[Dz.U._29/2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).

[6] Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 57, 77–96.

[Hillebrandt-7] Bogdan Hillebrandt, Partyzantka na Kielecczyźnie 1939-1945., Warszawa 1967, s. 371.

[Dolata-8] Bolesław Dolata, Wyzwolenie Polski 1944-1945.Działania wyzwoleńcze Armii Radzieckiej i Ludowego Wojska Polskiego, Warszawa 1971, s. 195.

[9] Likwidacja pomnika wdzięczności Armii Czerwonej w Mokrem (woj. świętokrzyskie) - wideo - Polsat News. polsatnews.pl. [dostęp 2022-10-28]. (pol.).

[2]

[3]

[4]

[1]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Nazwa wsi – miasta	Nazwy części wsi – miasta	Nazwy obiektów fizjograficznych – charakter obiektu
I. Gromada SZYDŁÓW
Mokre	Kmiecie Zagrodniki	Błonie – pole Dzierżawa – pole Łąki – pole Ogrody – pole Pastwisko – pole Strzeleckie – pole Za Łąką – pole Za Stodołami – pole

Miasto	Szydłów
Wsie	Brzeziny Gacki Grabki Duże Jabłonica Korytnica Kotuszów Mokre Osówka Potok Potok Rządowy Rudki Solec Wola Żyzna Wolica Wymysłów
Części miast	Doły Osowskie Przedmieście Krakowskie Przedmieście Opatowskie
Części wsi	Borki Brzeziny Duże Brzeziny Małe Dorozów Folwark Gacki Dolne Gacki Górne Gacki Nowe Górki Góry Jabłonickie Kierdany Kmiecie Kolanka Kolonia Kotuszów Korytka Kuców Łańca Modrzewiec Nowa Wieś Nowy Solec Osówka Nowa Pastwisko Półczwartki Rogatka Rudki Duże Sachalin Solec-Piaski Stary Solec Strzeleckie Trzcianka Widanka Wola Podleśna Wola Poduchowna Zagrodniki Zapusta Zielonka
Przysiółki	Kamienna Góra Księża Niwa Osówka Stara Rudki Małe