Osmo Vänskä

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Osmo Vänskä
ilustracja
Imię i nazwisko

Osmo Antero Vänskä

Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1953
Sääminki

Pochodzenie

fińskie

Instrumenty

klarnet

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent, klarnecista, kompozytor

Wydawnictwo

BIS Records, Hyperion Records

Powiązania

Lahti Symphony Orchestra, Minnesota Orchestra

Osmo Antero Vänskä (ur. 28 lutego 1953 w Sääminki) – fiński dyrygent, klarnecista i kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował w Akademii Sibeliusa w Helsinkach, początkowo grę na klarnecie, później dyrygenturę u Jormy Panuli[1][2][3]. Swoją karierę muzyczną rozpoczął w Turku Philharmonic Orchestra jako pierwszy klarnecista (1971–1976), gdzie zadebiutował również jako dyrygent (1975)[4][1]. W latach 1977–1982 był pierwszym klarnecistą w Helsinki Philharmonic Orchestra[1][3].

Na początku lat 80. zdecydował się całkowicie poświęcić dyrygenturze[3]. W 1982 wygrał Besançon Young Conductors Competition i otrzymał swoją pierwszą poważną posadę dyrygenta gościnnego w Lahti Symphony Orchestra[1], w 1985 został jej pierwszym gościnnym dyrygentem, a przez następne 20 lat był jej pierwszym dyrygentem (1988–2008), przekształcając orkiestrę w jedną z bardziej znaczących w Europie, do czego w dużej mierze przyczyniły się liczne nagrania, realizowane dla wytwórni BIS i Hyperion, dzięki którym zyskał duże uznanie. Nagrał wszystkie symfonie Sibeliusa, a także utwory innych skandynawskich kompozytorów, takich jak Kalevi Aho, Einojuhani Rautavaara, Bernhard Henrik Crusell, Uuno Klami, Tauno Marttinen, Robert Kajanus, Joonas Kokkonen, Jan Sandström oraz kompozytora niemieckiego Fredricha Paciusa, autora muzyki do hymnu Finlandii i współczesnej kompozytorki rosyjskiej Sofiji Gubajdulinej[2].

W latach 1993–1996 prowadził Iceland Symphony Orchestra. Wrócił do niej w czerwcu 2014 i pozostał jej pierwszym dyrygentem przez cały sezon 2014/2015[5]. Z BBC Scottish Symphony Orchestra, której przewodził w latach 1996–2002, nagrał dla BIS Recording wszystkie symfonie Carla Nielsena[3].

Jako dyrygent gościnny Vänskä dyrygował m.in. Bostońską Orkiestrą Symfoniczną w Tanglewood, Chicagowską Orkiestrą Symfoniczną, Cleveland Orchestra, National Symphony, Filharmonią Nowojorską, Orkiestrą Filadelfijską i Pittsburgh Symphony Orchestra, a także głównymi orkiestrami Dallas, Detroit, Houston, San Francisco i Saint Louis. Z orkiest europejskich pod jego dyrekcją grała Berlin Philharmonic, London’s BBC Symphony, Czech Philharmonic, Helsinki Philharmonic, Leipzig Gewandhaus, London Philharmonic, Orchestre de Paris oraz Koninklijk Concertgebouworkest[4].

W 2003 został dyrektorem muzycznym Minnesota Orchestra i od tego czasu zarządza nią nieprzerwanie, przyczyniając się do istotnego wzrostu jej znaczenia wśród amerykańskich orkiestr symfonicznych[6][7]. W 2005 rozpoczął z tą orkiestrą pięcioletni projekt realizowany z wytwórnią BIS, którego celem było nagranie wszystkich symfonii Ludwiga van Beethovena i – ponownie – wszystkich symfonii Sibeliusa[2][8]. W styczniu 2014 Vänskä wraz z Minnesota Orchestra zdobył Nagrodę Grammy za najlepsze orkiestrowe wykonanie Symfonii nr 1 i 4 Sibeliusa[9][10][11]. Vänskä miał wielokrotnie przedłużany kontrakt z Minnesota Orchestra, najnowszy (z lipca 2017) przedłuża umowę do sezonu 2021/2022 włącznie[12].

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • 1982 – główna wygrana w Besançon Young Conductors Competition[13]
  • 2001 – Nagroda Grammy (nominacja) – Best Orchestral Performance za Symfonię nr 3 Brucknera[10]
  • 2007 – Nagroda Grammy (nominacja) – Best Orchestral Performance za Symfonię nr 9 Beethovena[10]
  • 2012 – Nagroda Grammy (nominacja) – Best Orchestral Performance za Symfonię nr 2 i 5 Sibeliusa[10]
  • 2013 – Nagroda Grammy (wygrana) – Best Orchestral Performance za Symfonię nr 1 i 4 Sibeliusa[10]
  • 2017 – Nagroda Grammy (nominacja) – Best Orchestral Performance za Symfonię nr 5 Mahlera[10]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d James Manheim: Osmo Vänskä. [w:] All Music [on-line]. [dostęp 2018-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-24)]. (ang.).
  2. ↑ a b c James R. Oestreich: MUSIC; A Most Audacious Dare Reverberates. [w:] The New York Times [on-line]. 2006-10-17. [dostęp 2018-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-13)]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Andrew Clements: For my next trick.... [w:] The Guardian. Classical Music [on-line]. 2005-04-15. [dostęp 2018-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-24)]. (ang.).
  4. ↑ a b Osmo Vänskä (conductor). [w:] Hyperion Records [on-line]. [dostęp 2018-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-26)]. (ang.).
  5. ↑ Andrew Mellor: Principal Guest positions for Vänskä and Stenz. [w:] Gramophone [on-line]. 2014-07-10. [dostęp 2018-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-26)]. (ang.).
  6. ↑ Osmo Vänskä, Music Director. [w:] Minnesota Orchestra [on-line]. 2017-09. [dostęp 2018-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-09)]. (ang.).
  7. ↑ Jay Nordlinger: A Glorious Dawn, in Sound & Spirit. [w:] New York Sun [on-line]. 2007-02-15. [dostęp 2018-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-30)]. (ang.).
  8. ↑ Osmo Vänskä Conductor. [w:] Harrison Parrott [on-line]. [dostęp 2018-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-24)]. (ang.).
  9. ↑ Mellor 2013 ↓.
  10. ↑ a b c d e f GRAMMY Awards – Osmo Vänskä. [w:] Grammy Awards [on-line]. [dostęp 2018-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-26)]. (ang.).
  11. ↑ Jon Bream: Minnesota Orchestra and Osmo Vänskä score a Grammy. [w:] Star Tribune [on-line]. 2014-01-27. [dostęp 2018-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-24)]. (ang.).
  12. ↑ Music Director Osmo Vänskä extends contract with Minnesota Orchestra. [w:] Minnesota Orchestra [on-line]. 2017-07-10. [dostęp 2018-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-11)]. (ang.).
  13. ↑ Laureats du Concours International de Jeunes Chefs d’Orchestre 1951 / 2017. [w:] Festiwal Besancon [on-line]. [dostęp 2018-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-26)]. (fr.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Osmo_Vänskä&oldid=68737847”