Pegasus (konsola)
Pegasus „IQ-502” wraz z gamepadem i kartridżem | |
Typ | |
---|---|
Producent | |
Generacja | |
Premiera |
Polska: 1991[1] |
CPU |
UMC UA6527P (kompatybilny z Ricoh 2A07) taktowany częstotliwością 1,77 MHz[2] |
GPU |
UMC UA6538 (kompatybilny z Ricoh 2C07) taktowany z częstotliwością 5,32 MHz |
Pamięć operacyjna |
2 kB RAM, 2 kB VRAM |
Nośniki danych | |
Kontrolery | |
Wyświetlacz |
256x240, paleta 64 kolorów |
Wsteczna kompatybilność |
|
Sprzedanych jednostek |
|
Następca |
Pegasus – 8-bitowa konsola gier wideo będąca klonem japońskiej konsoli Famicom.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początki[edytuj | edytuj kod]
Na początku lat 90. w Polsce w wyniku transformacji ustrojowych możliwe stało się zakładanie własnych przedsiębiorstw. Dwaj biznesmeni, Dariusz Wojdyga i Marek Jutkiewicz, wykorzystali niszę na rynku i postanowili sprowadzić klon japońskiego Famicoma z Tajwanu (Marek Jutkiewicz zetknął się z produktem podczas jednej z podróży służbowych do tego kraju). W czerwcu 1991 roku wraz z Jerzym Sulichem i Jackiem Boberem[1] założyli przedsiębiorstwo Bobmark International, które zajęło się importem sprzętu[5]. W celu uniknięcia płacenia podatków wspólnikiem został Duńczyk Peter Horlyck[1]. Firma ta dysponowała kapitałem w wysokości 2,3 mld zł (po denominacji 230 tysięcy zł)[6].
Początkowo konsola była reklamowana jako Nintendo Compatible Family Video Game[7][8], a dopiero później pod nazwą Pegasus (której pomysłodawcą był Dariusz Wojdyga[1]), wraz z zarejestrowanym w polskim urzędzie patentowym znakiem towarowym[9]. Pierwszym modelem był Pegasus MT-777DX, sprzedawany wraz z dwoma kontrolerami i kartridżem 168 in 1, a dodatkowo do zakupienia oferowano specjalny dżojstik oraz pistolet świetlny Casel[10]. Liczba dostępnych gier do końca 1992 roku wyniosła ok. 100 tytułów[11].
Wzrost popularności[edytuj | edytuj kod]
Gwałtowny wzrost popularności Pegasusa nastąpił na przełomie lat 1992 i 1993[12]. Przyczyną tego zjawiska był substytucyjny charakter tanich gier telewizyjnych względem komputerów oraz masowa dostępność w porównaniu do innych konsol[12]. W tym czasie na polskim rynku legalnie dystrybuowano Atari 2600, 7800, Lynx[13], Sega Master System, Sega Mega Drive[14] oraz Amigę CDTV[15]. Sprzedawano też podróbki, takie jak Rambo 2600[16], serię IM oraz tzw. „gierki elektroniczne”[17]. Konsola była też reklamowana w telewizji jako „pierwsza rodzima gra komputerowa”, uzyskała przychylną recenzję na łamach „Bajtka”, a czasopisma jak „Top Secret” czy „Videoman” zaczęły recenzować gry „w standardzie Nintendo” dostarczane przez Bobmark jako egzemplarze pokazowe[18][19].
Ze względu na zwiększony popyt, już w 1993 roku, Bobmark udostępnił nowy sprzęt: Super Pegasusa[20] (przypominał Super Nintendo, lecz można było na nim grać tylko w gry dla Pegasusa/Famicoma)[21] oraz Pegasusa Game Boya (klon Game Boya różniący się od oryginału brakiem Game Linku i diody sygnalizującej wyczerpanie baterii)[22]. Liczba gier oferowanych przez Bobmark również stale rosła – od 200 tytułów dostępnych wiosną[23] do 300 tytułów dostępnych latem[24]. Na bazarach zaczęły pojawiać się podróbki Pegasusa, jednak Bobmark pomimo to jeszcze utrzymywał sprzedaż na poziomie 4 tysięcy konsol oraz 5 tysięcy gier miesięcznie[25]. W 1992 roku spółka przyniosła zysk w wysokości 30 mld zł (po denominacji 3 mln złotych), natomiast w 1993, najlepszym roku dla przedsiębiorstwa w całej historii swojego istnienia, 62 mld zł (po denominacji 6,2 mln złotych)[1].
Problemy[edytuj | edytuj kod]
W maju 1994 roku, po wejściu ustawy o prawach autorskich[26], przedsiębiorstwo Bobmark nabyło prawa do gier Codemasters (np. The Ultimate Stuntman, The Fantastic Adventures of Dizzy czy Big Nose the Caveman)[27], Sachen (np. Little Red Hood[28], Master Chu and the Drunkard Hu[29] czy Colorful Dragon[30]) i Western Technologies (np. Videomation)[31]. Tym samym, usunięto pirackie kartridże bez licencji, co doprowadziło do spadku liczby dostępnych gier z 400 tytułów do 40, jednak rozpoczęto na nowo poszerzanie oferty[32]. Dotychczasowo sprzedawane modele zastąpiono nowym o nazwie Pegasus IQ-502[33], zaprojektowany tak, aby z wyglądu nie przypominał żadnej istniejącej już na rynku konsoli. Nową wersję oferowano wraz z dwoma kontrolerami, a za dodatkową opłatą dodawano Złotą Piątkę[34] lub wydaną rok później Złotą Czwórkę[35], obie będące kompilacjami gier stworzonych przez Codemasters.
W październiku 1994 roku sytuację pogorszyło wejście na polski rynek Nintendo, które po dwóch latach analiz marketingowych rozpoczęło współpracę z austriackim przedsiębiorstwem Stadlbauer Marketing[36][37] oraz założoną przez Dariusza Dąbskiego (późniejszego prezesa TV Puls) spółką Entertainment Systems Poland[38]. Przedsiębiorstwo udostępniło na polskim rynku swoje produkty, m.in. Nintendo Entertainment System[39]. Japoński koncern podjął próbę zakończenia nielegalnej sprzedaży konsol oraz gier na giełdach oraz produkcji kartridży w Polsce, poprzez interwencje policyjne przeprowadzane głównie na terenie największych miast w kraju[40]. Według dystrybutora, podróbki sprzętu Nintendo zostały wyeliminowane z polskiego rynku, co było jednak dalekie od realiów[41]. Pomimo walki ze sprzedażą nielegalnych urządzeń, japońskiemu producentowi nigdy nie udało się pozwać dystrybutora oryginalnych konsol Pegasus. Aby konkurować z Nintendo, Bobmark w 1994 roku rozpoczął sprzedaż gier Segi[42], które już od 1992 roku były dostarczane do Polski za pośrednictwem domu handlowego Nissho Iwai[14]. Pomimo że wyroby Nintendo były mocniej reklamowane w czasopismach o grach, na targach elektronicznych i domach handlowych, marka Sega osiągnęła lepsze wyniki sprzedażowe z powodu niższych cen, większej dostępności oraz występowania podrobionych gier i konsol w atrakcyjniejszych cenach. Wolumen udostępnionych na rynku konsol przez obydwa przedsiębiorstwa nie mógł się jednak równać z liczbą 8-bitowych podróbek Famicoma, sprzedawanych w dokładnie tym samym czasie przez inne przedsiębiorstwa[42].
Upadek[edytuj | edytuj kod]
Od 1995 roku Pegasus tracił popularność na rzecz konsol nowszej generacji, umowy Segi z Bobmarkiem[43] oraz tańszych podróbek[4]. Pomimo tego, według ankiety przeprowadzonej przez magazyn „Top Secret”, 15% czytelników zadeklarowało posiadanie jakiegokolwiek klona 8-bitowej konsoli Nintendo[44]. Aby zachęcić posiadaczy tych konsol do przejścia na bardziej zaawansowany sprzęt[45] oraz aby zwalczać tanie imitacje 16-bitowej Segi, przed świętami 1995 wprowadzono następcę o nazwie Power Pegasus[46], będącego klonem Sega Mega Drive, jednak niewielka kampania reklamowa i ograniczony nakład spowodowały brak oczekiwanego rezultatu[47]. W 1997, szefowie przedsiębiorstwa poinformowali, że sprzedano prawie 1 milion systemów marki Pegasus[48]. Ostatnie oryginalne egzemplarze konsoli, były dystrybuowano jeszcze w 1999 roku[49].
Lata 1996–1999 były czasem strat i ograniczeń działalności dla Bobmarku[1], dlatego jego dwaj założyciele wycofali się z branży dystrybucji gier i skupili się na inwestowaniu w założoną w 1992 roku spółkę Hoop Polska[50]. W 2008 roku sprzedali wszystkie swoje udziały w tym przedsiębiorstwie. Marek Jutkiewicz zajmował się innymi przedsięwzięciami, jak na przykład inwestycja w kliniki medyczne[51], jednak po pewnym czasie wyjechał do Monako[52], natomiast Dariusz Wojdyga wyprowadził się do Stanów Zjednoczonych[53].
Parametry[edytuj | edytuj kod]
- 8-bitowy procesor UMC UA6527P (kompatybilny z Ricoh 2A07) taktowany częstotliwością 1,77 MHz[2], pochodna MOS 6502,
- procesor graficzny UMC UA6538 (kompatybilny z Ricoh 2C07) taktowany częstotliwością 5,32 MHz[2],
- rozdzielczość ekranu 256x240[2],
- paleta 64 kolorów (maks. 25 wyświetlanych równocześnie),
- 5-kanałowy dźwięk monofoniczny – 1 kanał szumów, 1 PCM i 3 dźwiękowe,
- kartridże jako nośnik danych.
Akcesoria[edytuj | edytuj kod]
Lista specjalnych urządzeń dostępnych w Polsce, w latach 90-tych:
- Casel - pistolet świetlny wzorowany na NES Zapper[10],
- Joystick - specjalny manipulator[10],
- Przejściówka 72-60 pin - umożliwia odtwarzanie kartridży z europejskich i amerykańskich systemów NES,
- Interface joystick Nintendo - urządzenie wyprodukowane w 1994 roku przez polskie przedsiębiorstwo MATT. Pozwala na połączenie komputerowych dżojstików z 9-stykową wtyczką do konsol Pegasus[54],
- Boomerang - specjalny gamepad wyprodukowany również przez MATT w 1995 roku, kompatybilny z wieloma ówczesnymi konsolami, w tym również z Pegasusem. Sprzedawane w dwóch wersjach - zwykła i luksusowa[55]
Klony[edytuj | edytuj kod]
Popularność Pegasusa przyczyniła się do pojawienia na polskim rynku tańszych podróbek[4]:
- Dendy Junior – popularny w Rosji i krajach byłego ZSRR, klon Famicoma. Do Polski trafił Dendy Junior II (w 1995 roku) i III (w 1996 roku), ze zlokalizowanym na język polski pudełkiem[56]
- PolyStation – imitacja modelów PlayStation[57]
- Gold Leopard King – komputer edukacyjny, wyglądający jak klawiatura. Sprzedawany wraz ze specjalnym kartridżem zawierającym m.in. edytor tekstu, ćwiczenia edukacyjne i proste gry[58][59]
- Terminator[49] – wyprodukowany przez Ending-Man, zaprojektowany na wzór Sega Mega Drive 2[60]
- Family Game[61] – klon przypominający model MT-777DX. Najczęściej sprzedawany w pudełkach pod nazwą Fenix[62]
- Zhiliton[61] – kolejny klon, wzorowany na konsoli Mega Drive[63](sprzedawany czasem pod tą samą nazwą co konsola Segi)
- Gra TV Saturn Bis – klon z 1995 roku, wydany przez przedsiębiorstwo Tronica. W porównaniu do konkurencyjnych podróbek z lat 90. zawiera w pełni przetłumaczone pudełko na język polski[64]
- Mistrz Tańca – nietypowy klon, przypominający matę do tańczenia. Nie można do niego podłączyć kartridżów z grami, zamiast tego ma trzy wbudowane – Taniec, Pinball i Knock Out[65]
- Manta Gambler VCD-003 – klon służący jednocześnie jako odtwarzacz muzyki w formacie MP3 oraz filmów w formacie VCD. Każdy egzemplarz był sprzedawany z płytą zawierającą 300 gier dla Pegasusa[66]
- Batman AY-168AS[67]
- Home Computer 3600[68]
- Hunter[68]
- Action Set[68]
- Lifa-SM-888-II[61]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Dariusz Wojdyga – ludzie – whoiswho Pulsu Biznesu [online], ludzie.pb.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
- ↑ a b c d PEGASUS GRY :: PEGASUS MT-777DX [online], www.pegasus-gry.com [dostęp 2020-02-29] .
- ↑ Alx. Szef Lansera pracuje dla Bobmarku!. „Gambler”. 06/1996, s. 86. Lupus.
- ↑ a b c Ponad milion sprzedanych egzemplarzy. Poznajcie historię Pegasusa - najpopularniejszej konsoli w Polsce [online], antyweb.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
- ↑ Maciej Gajewski: Perły z lamusa: Pegasus, czyli szczęśliwe dzieciństwo tysięcy polskich dzieciaków. Spider’s Web, 2012-06-07. [dostęp 2017-03-01].
- ↑ Adam Tobojka: Jak Pegasus zdobył Polskę. Eurogamer.pl, 2015-03-07. [dostęp 2017-03-01].
- ↑ Spotkania, C.C.P.W., 1992 [dostęp 2022-12-29] (pol.).
- ↑ owl - Click to see more photos | Family video games, My images, Image sharing [online], pinterest.es [dostęp 2024-04-25] (ang.).
- ↑ https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/Z.120132
- ↑ a b c Maciej Pietraś , Pegasus-konsola do gier, „Bajtek”, 05/1993, Bajtek .
- ↑ Najmilszy upominek mikołajkowy. Gra Telewizyjna Pegasus Telegazeta PRiTV 617 05.12.1992.
- ↑ a b Komputery kontra konsole. „Gry Komputerowe”. 04/1994, s. 12–14. CGS Computer Studio.
- ↑ TAL Computer Center. „Bajtek”, s. 42, 11/1991. Bajtek.
- ↑ a b Sega już w Polsce. „Video Club”. 20, s. 22–23. Hit Press.
- ↑ Waldemar Nowak. Computer Games Show. „Top Secret”, s. 36, grudzień 91/styczeń 92. Bajtek.
- ↑ https://www.dobreprogramy.pl/@antar/kultowe-podroby-konsol-do-gier-z-pierwszej-polowy-lat-tych-wspomnienie-rambo-pegasusa-i-ich-klonow,blog,79505
- ↑ O tym, jak podróbki stworzyły gaming w Polsce. Moje wspomnienia [online], ppe.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Bartłomiej Kluska, Bartosz Rozwadowski: Bajty polskie. Sosnowiec: 2014, s. 154-157. ISBN 978-83-927229-2-2.
- ↑ Wesołe zabawy z Pegasusem. „Videoman”. 05/1993, s. 10. Roko.
- ↑ Gry telewizyjne z Bobmarku. „Top Secret”. 21, s. 5. Bajtek.
- ↑ Loading [online], nesworld.com [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Maciej Pietraś , Game Boy, czyli gra w kieszeni, „Bajtek”, 10/1993, Bajtek .
- ↑ Gry telewizyjne Pegasus. „Bajtek”. 04/1993, s. 46. Bajtek.
- ↑ Pegasus Sposób na nudę!. „Świat Młodych”. 31/32 1993, s. 32, 7 sierpnia 1993. Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
- ↑ Marcin Gocłowski , Nieuchwytny Pegasus, „Gazeta Wyborcza”, 301, Agora S.A, 27 grudnia 1993 .
- ↑ Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych [online], sejm.gov.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
- ↑ Maciej Pietraś , Uwaga lepiej to przeczytajcie, „Top Secret”, 30, Bajtek .
- ↑ Wybraliśmy dla Ciebie to co najlepsze. „Top Secret”. 37, s. 38. Bajtek.
- ↑ Pegasus. „Top Secret”. 33, s. 56. Bajtek.
- ↑ Pegasus. „Top Secret”. 35, s. 56. Bajtek.
- ↑ Wieści ze świata grania. „Top Secret”. 30, s. 39, wrzesień 1994. Bajtek.
- ↑ Maciej Pietraś. Targi Play-Box ’95. „Top Secret”. 38, s. 58, maj 1995. Wydawnictwo Bajtek.
- ↑ Maciej Pietraś , Nowy Pegasus, „Top Secret”, 32, Bajtek .
- ↑ Wybraliśmy dla Ciebie to co najlepsze. „Top Secret”. 37, s. 38. Bajtek.
- ↑ Zapowiedzi. „Top Secret”. 37, s. 56. Bajtek.
- ↑ Nintendo enters games market [online], telecompaper.com, 17 listopada 1994 .
- ↑ Bromba. Wieści ze świata grania. „Top Secret”. 33, s. 57, grudzień 1994. Wydawnictwo Bajtek.
- ↑ https://pomorska.pl/dabski-newsy-maja-gorsza-przyszlosc-bo-sa-za-drogie/ar/7351607
- ↑ Nintendo jest już w Polsce. „Bajtek”. 111, s. 9, listopad 1994. Bajtek.
- ↑ Nintendo kontra nielegalni, „Gazeta Wyborcza (Stołeczna)”, 212, Agora S.A., 12 września 1995 [dostęp 2022-04-05] .
- ↑ SNES. „Gry Komputerowe”. 05/1995, s. 10. CGS Computer Studio.
- ↑ a b Sega kontra Nintendo a sprawa polska. „Pegasus Extreme”. 1/2023. s. 16-17.
- ↑ Historia konsol: Pegasus [online], ppe.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Bartłomiej Kluska, Bartosz Rozwadowski: Bajty polskie. Sosnowiec: 2014, s. 159. ISBN 978-83-927229-2-2.
- ↑ Roger Żochowski , Polski biały kruk – niepublikowane wcześniej zdjęcia 16-bitowego Pegasusa! [online], PPE.pl, 6 marca 2016 [dostęp 2023-10-29] .
- ↑ Maciej Pietraś. Targi Play-Box ’95. „Top Secret”. 38, s. 58, maj 1995. Wydawnictwo Bajtek.
- ↑ 16-bitowy Power Pegasus. „Pegasus Extreme”. 1/2023. s. 11.
- ↑ Dziś będzie krótko, ale treściwie.. „Neo Plus”. 8, s. 74, marzec 1999. Independent Press.
- ↑ a b Terminator. „Neo Plus”. 10, s. 82, maj 1999. Independent Press.
- ↑ Marek Jutkiewicz – od braci Mario do Coli | Urodzony Biznesmen [online], urodzonybiznesmen.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
- ↑ W tym roku na prywatne leczenie wydamy 30 miliardów złotych - GazetaPrawna.pl [online], gazetaprawna.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
- ↑ Marek Jutkiewicz przegląda aktywa. pb.pl, 2018-05-24. (pol.).
- ↑ „Wprost”: najbogatsi coraz bogatsi. Kto na czele „Listy 100 najbogatszych Polaków” tygodnika „Wprost”?. infowire.pl, 2015-06-19. (pol.).
- ↑ Joy dla każdego. „Top Secret”, s. 33, kwiecień 1994. Bajtek.
- ↑ Boomerang. „Top Secret”, s. 39, grudzień 1995. Bajtek.
- ↑ http://www.dendy.byethost16.com/steepler/fakes.html
- ↑ Biznes na „Pegasusach” wciąż się kręci. Ich ceny sięgają nawet 500 zł - Bankier.pl [online], bankier.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
- ↑ Gold Leopard King GLK-2002 - Muzeum Komputerów Osobistych [online], muzeumpc.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
- ↑ Loading [online], nesworld.com [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Today I learned about a console called Terminator 2 | Eurogamer.net [online], eurogamer.net [dostęp 2024-04-25] (ang.).
- ↑ a b c https://www.dobreprogramy.pl/@macminik/joysticki-matt-produkt-z-tradycja,blog,109171
- ↑ https://www.pegasus-gry.com/fenix-nt-102.php
- ↑ Zhiliton 938-A (16bit) - Музей компьютеров [online], pc-history.com [dostęp 2024-04-25] (ros.).
- ↑ RINCO-3088 • Unauthorizon [online], pory.app [dostęp 2024-04-25] (ang.).
- ↑ Details • Unauthorizon [online], pory.app [dostęp 2024-04-25] (ang.).
- ↑ VCD-003 • Unauthorizon [online], pory.app [dostęp 2024-04-25] (ang.).
- ↑ https://www.pegasus-gry.com/batman-ay-168as.php
- ↑ a b c Comat. „Top Secret”. 37, s. 57. Bajtek.