Liścionos okazały

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Phyllostomus hastatus)
Liścionos okazały
Phyllostomus hastatus[1]
(Pallas, 1767)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Noctilionoidea

Rodzina

liścionosowate

Podrodzina

liścionosy

Plemię

Phyllostomini

Rodzaj

liścionos

Gatunek

liścionos okazały

Synonimy
  • Vespertilio hastatus Pallas, 1767[2]
  • Phyllostoma emarginata É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803[3]
  • Phyllostomus maximus Wied-Neuwied, 1821[4]
  • Phyllostomus hastatus caurae[a] J.A. Allen, 1904[5]
  • Phyllostomus hastatus curaca Cabrera, 1912[6]
  • Phyllostomus hastatus caucae[b] J. A. Allen, 1916[7]
  • Phyllostomus hastatus paeze O. Thomas, 1924[8]
Podgatunki
  • P. h. hastatus (Pallas, 1767)
  • P. h. aruma O. Thomas, 1924[9]
  • P. h. panamensis J.A. Allen, 1904[10]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[11]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Liścionos okazały[12] (Phyllostomus hastatus) – gatunek ssaka z podrodziny liścionosów (Phyllostominae) w obrębie liścionosowatych (Phyllostomidae).

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego nazwał w 1797 roku niemiecki przyrodnik Peter Simon Pallas nadając mu nazwę Vespertilio hastatus[2]. Holotyp pochodził z Surinamu[13].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają trzy podgatunki[14]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:

Podgatunek Oryginalna nazwa Autor i rok opisu Miejsce typowe
P h. aruma Phyllostomus hastatus aruma O. Thomas, 1924 Taguatinga, Tocantins, Brazylia[15].
P h. panamensis Phyllostomus hastatus panamensis J.A. Allen, 1904 Boqueron, Chiriqui, Panama[16].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Phyllostomus: gr. φυλλον phullon „liść”; στομα stoma, στοματος stomatos „usta”[17].
  • hastatus: łac. hastatus „oszczepowaty, noszący oszczep”, od hasta „oszczep, włócznia”[18].
  • panamensis: Panama[19].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Liścionos okazały występuje w Ameryce Środkowej i Południowej zamieszkując w zależności od podgatunku[14]:

  • P. hastatus hastatus – większość Wenezueli (na wschód od jeziora Maracaibo i na południe od Cordillera de Mérida) do wschodniego Peru, północnej i wschodniej Boliwii, północnego Paragwaju i południowo-wschodniej Brazylii; także wyspy Margarita i Trynidad.
  • P. hastatus aruma – znana tylko z miejsca typowego w Taguatindze, w Tocantins, środkowo-wschodniej Brazylii.
  • P. hastatus panamensis – od południowego Belize i wschodniej Gwatemali na południe przez Amerykę Środkową, po obu stronach wybrzeża, na północ i zachód od jeziora Maracaibo w północno-zachodniej Wenezueli oraz do zachodniej Kolumbii i zachodniego Ekwadoru.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 90–124 mm, długość ogona 12–31 mm, długość ucha 26–34 mm, długość tylnej stopy 18–25 mm, długość przedramienia 77–94 mm; masa ciała 55–140 g[20]. Kariotyp wynosi 2n = 32 i FN = 58[20]. Chromosom X jest submetacentryczny, a chromosom Y jest akrocentryczny[20]. Ma również dwa miejsca rDNA i dwa telomery[20].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Liścionos okazały występuje w lasach i na terenach poprzerzynanych rozpadlinami. Jest jednym z największych liścionosów. Jest drapieżny i poluje niemal wyłącznie na drobne kręgowce, takie jak myszy, ptaki i niewielkie nietoperze, a tylko sporadycznie zjada owady i owoce. Nietoperze te zamieszkują w olbrzymich grupach jaskinie i opuszczone budynki. Również grupowo lecą na polowania.

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

W maju w specjalnych noclegowniach przychodzą na świat młode.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Błędna, oryginalna pisownia Phyllostomus hastatus caucae J.A. Allen, 1904.
  2. ↑ Nieuzasadniona poprawka Phyllostomus hastatus caurae J.A. Allen, 1904.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Phyllostomus hastatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b P.S. Pallas: Spicilegia zoologica: quibus novae imprimis et obscurae animalium species iconibus, descriptionibus atque commentariis illustrantur. Berolini: Prostant apud Gottl. August. Lange, 1767–1780, s. 7. (łac.).
  3. ↑ É. Geoffroy Saint-Hilaire: Catalogue des Mammifères du Muséum national d’Histoire naturelle. Paris: 1803, s. 60. (fr.).
  4. ↑ M. zu Wied-Neuwied: Reise nach Brasilien in den Jahren 1815 bis 1817. Cz. 2. Frankfurt am Men: H. L. Brönner, 1820-1821, s. 241 (przypis). (niem.).
  5. ↑ Allen 1904 ↓, s. 233.
  6. ↑ Á. Cabrera. Mamíferos del viaje al Pacífico verificado de 1862 a 1865 por una Comisión de Naturalistas enviada por el Gobierno Español. „Trabajos del Museo de Ciencias Naturales”. Serie zoológica. 31, s. 12, 1917. (hiszp.). 
  7. ↑ J.A. Allen. List of mammals collected in Colombia by the American Museum of Natural History expeditions, 1910-1915. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 35 (18), s. 225, 1916. (ang.). 
  8. ↑ Thomas 1924 ↓, s. 235.
  9. ↑ Thomas 1924 ↓, s. 236.
  10. ↑ Allen 1904 ↓, s. 234.
  11. ↑ R. Barquez & M. Diaz, Phyllostomus hastatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-07-06] (ang.).
  12. ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 105. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  13. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Phyllostomus hastatus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-07-06].
  14. ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 166. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  15. ↑ Williams i Genoways 2005 ↓, s. 291.
  16. ↑ Williams i Genoways 2005 ↓, s. 292.
  17. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 536, 1904. (ang.). 
  18. ↑ hastatus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-07-07] (ang.).
  19. ↑ panamensis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-07-07] (ang.).
  20. ↑ a b c d S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 507. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • J.A. Allen. New bats from tropical America, with note on species of Otopterus. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 20 (20), s. 227–237, 1904. (ang.). 
  • O. Thomas. New South American small mammals. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 13 (94), s. 234–237, 1924. DOI: 10.1080/00222932408633035. (ang.). 
  • S.L. Williams & H.H. Genoways: Subfamily Phyllostominae. W: A.L. Gardner: Mammals of South America. Cz. 1: Marsupials, Xenarthrans, Shrews, and Bats. Chicago: University of Chicago Press, 2005, s. i–xx, 1–669. ISBN 978-0-226-28240-4. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Liścionos_okazały&oldid=73595083”