Piotr Szafraniec (zm. 1437)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piotr Szafraniec
Herb
Starykoń
Rodzina

Szafrańcowie herbu Starykoń

Data śmierci

22 lutego 1437

Ojciec

Piotr (1) Szafraniec z Łuczyc (zm.1398)

Matka

Katarzyna (zm.1388)

Żona

1) NN (zm.1410); 2) Róża (zm.1433)

Dzieci

Piotr (3) Szafraniec Młodszy

Piotr (2) Szafraniec z Pieskowej Skały i Łuczyc herbu Starykoń (zm. 22 lutego 1437 roku[1]), określany też jako Piotr Szafraniec Starszy lub Piotr Szafraniec Senior.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Piotra (1) Szafrańca z Łuczyc i Pieskowej Skały (zm.1398), podstolego krakowskiego[2]. Brat biskupa włocławskiego Jana Szafrańca, Stanisława z Młodziejowic i Tomasza z Łuczyc. Miał syna Piotra (3) Szafrańca i córki Katarzynę, Elżbietę, Katarzynę i Malgorzatę[1][3][2].

Podstoli krakowski od 1398 do 1406 roku[2]. W 1401 roku był sygnatariuszem unii wileńsko-radomskiej[4]. W latach 1404-1405 otrzymał od Jagiełły jako starosta w zarząd Podole[2]. Od 1406 do 1430 roku podkomorzy krakowski (nadworny)[2]. Był starostą łęczyckim (1406-1418), chęcińskim (1410, 1418-1421), sieradzkim (1418-1437) i krakowskim (1431-1432)[2]. 15 lipca 1410 roku odznaczył się w bitwie pod Grunwaldem, w której dowodził 35 chorągwią pod herbem Starykoń[1]. Dowodził w zwycięskiej bitwie z Krzyżakami pod Tucholą 5 listopada 1410 roku, ale miasta nie zdobył[1]. Podpisał pokój toruński 1411 roku[5]. Był sygnatariuszem aktu unii horodelskiej 1413 roku[6]. Był sygnatariuszem pokoju mełneńskiego 1422 roku[7]. Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju jedlneńskiego w 1430 roku[8]. Od 1428 roku do śmierci w 1433 roku brata Jana Szafrańca, pełniącego funkcję kanclerza, wraz z nim dominował na scenie politycznej jako jeden z przywódców stronnictwa dworskiego wspierającego Władysława Jagiełłę. W latach 1431-1433 wojewoda sandomierski[2][1]. Od 1433 roku wojewoda krakowski. 31 grudnia 1435 roku podpisał akt pokoju w Brześciu Kujawskim[9].

Dążył do zawarcia unii z Czechami i pogłębienia związków z Litwą. Sprzyjał husytom. Popierał prawo do tronu synów Władysława Jagiełły[10].

Po ojcu właściciel zamku w Pieskowej Skale. Wykonując testament brata Jana, byłego rektora uniwersytetu, w 1434 roku podarował uczelni dom przy ulicy Żydowskiej w Krakowie, zakupiony za pieniądze pozostawione przez brata[1]. Pochowany został w kaplicy pod wieżą srebrnych dzwonów w katedrze na Wawelu[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Piotr II Szafraniec z Pieskowej Skały herbu Starykoń ↓.
  2. ↑ a b c d e f g Jerzy Sperka. Szafrańcowie, Koniecpolscy, Koziegłowscy, Chrząstowscy. Nieznane koligacje i ich wpływ na funkcjonowanie sceny politycznej w okresie panowania Władysława Jagiełły. „Średniowiecze Polskie i Powszechne”. nr 1, s. 136, 1999. 
  3. ↑ Piotr Szafraniec z Pieskowej Skały h. Starykoń Marek Jerzy Minakowski, Geneaologia potomków Sejmu Wielkiego, 2002-2023 Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne, wydanie 02.02.2024.
  4. ↑ Codex Diplomaticus Poloniae, t. I, Warszawa 1847, s. 272.
  5. ↑ Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2 : 1382-1445. Kraków, 1891, s. 42.
  6. ↑ Statuta, Prawa Y Constitucie Koronne Łacinskie Y Polskie z Statutow Łaskiego Y Herborta Y Z Constituciy Koronnych Zebrane. Kraków, 1600, s. 749.
  7. ↑ Maciej Dogiel, Codex Diplomaticus Regni Poloniae Et Magni Ducatus Litvaniae : In Quo Pacta, Foedera, Tractatus Pacis, Mutuae Amicitiae, Subsidiorum, Induciarum, Commerciorum Nec Non Conventiones [...] Aliaque Omnis Generis Publico Nomine Actorum, Et Gestorum Monumenta. T. 4, In Quo Totius Prussiae Res Continentur, Wilno 1764, s. 114.
  8. ↑ Franciszek Piekosiński, Wiece, sejmiki, sejmy i przywileje ziemskie w Polsce wieków średnich, Kraków 1900, s. 43.
  9. ↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae / wydał Maciej Dodgiel. T. 4. Wilno, 1764, s. 133.
  10. ↑ Szfraniec Piotr (w:) Encyklopedia Onet WIEM. [dostęp 2009-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-11)].
  11. ↑ Sperka 2001 ↓, s. 258.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wojewodowie sandomierscy
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Piotr_Szafraniec_(zm._1437)&oldid=73578838”