Potrzanowo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Potrzanowo
wieś
Ilustracja
Fragment starej części wsi (ul. Stare Potrzanowo)
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

wągrowiecki

Gmina

Skoki

Liczba ludności (2022)

983[2]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-085[3]

Tablice rejestracyjne

PWA

SIMC

0594821

Położenie na mapie gminy Skoki
Mapa konturowa gminy Skoki, po lewej znajduje się punkt z opisem „Potrzanowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Potrzanowo”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Potrzanowo”
Położenie na mapie powiatu wągrowieckiego
Mapa konturowa powiatu wągrowieckiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Potrzanowo”
Ziemia52°40′07″N 17°06′47″E/52,668611 17,113056[1]

Potrzanowowieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Skoki.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Wieś oddalona jest od Skoków o 2,5 km na zachód, w pobliżu Jeziora Budziszewskiego. Wieś otaczają 4 jeziora: Włókna, Budziszewskie, Lipka i Maciejak[4]. Przez Potrzanowo wiedzie łącznikowy szlak rowerowy R9: NiedźwiedzinyRejowiecStawianyRaczkowoSkoki → Potrzanowo → BudziszewiceSłomowoPacholewo (długość 44,2 km)[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Jeden z trzech cmentarzy ewangelickich we wsi

Osada znana była od 1369[5]. Jako wieś szlachecka położona była w 1580 w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6]. W roku tym należała do Jana Zbyszewskiego. Następnymi właścicielami byli Tomiccy (dziedzice Budziszewka), Gosławscy i Łubieńscy.

W okresie międzywojennym Potrzanowo składało się z kilku części: Potrzanowo Stare, Smolarki, Potrzanowo Kolonia, Potrzanowo Borówiec (to była część włościańska) i folwark Włókna[7] (wszystkie miały swojego sołtysa). Właścicielką folwarku była żona właściciela majątku skockiego, pani Olszańska. W pałacu założyła letni dom wczasowy dla panien z dobrych domów, które przygotowywały się do życia ucząc się gotowania, szycia i prowadzenia gospodarstwa domowego. Później część pałacu spłonęła - prawdopodobnie podpaliła go sama właścicielka, która chciała mieć wygodny pałac przeznaczony na letnisko. Jeszcze w okresie międzywojennym dobudowano do starej części nowoczesny pałac. W okresie okupacji znajdował się tu obóz dla Hitlerjugend.

Potrzanowo Stare, Smolarki, Potrzanowo Kolonia, Potrzanowo Borówiec i folwark Włókna zostały połączone w 1932 roku i utworzono jedną nazwę Potrzanowo. Od 1 stycznia 1956 roku wieś należy do powiatu wągrowieckiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego. Obecnie jest to największa wieś w powiecie wągrowieckim.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Obok Jeziora Włókna (na gruncie prywatnym) znajduje się kurhan. Legenda głosi, że pochowani są tam ojciec i syn, którzy odebrali sobie życie z powodu jednej kobiety. Drugie wzgórze znajduje się po drugiej stronie Jeziora Włókna, na terenie bagnistym (obecnie zalesionym). Jest to ścięty stożek z ziemi zwany Szwedzką Górką, Ślozbergiem lub Górą Zamkową. Na terenie wsi odkopano również grodzisko z popielnicami.

Od 1597 do 1. połowy XVIII wieku istniała tu kaplica św. Zofii, do której uczęszczali m.in. katolicy ze Skoków, gdy ich kościół został zajęty przez braci czeskich[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109429
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 972 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b c Karolina Stefaniak, Potrzanowo | Gmina SKOKI [online] [dostęp 2021-06-10] (pol.).
  5. a b Paweł Anders, Puszcza Zielonka, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, Poznań, 2004, s. 89, ISBN 83-85811-91-5
  6. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 34.
  7. ''Włokińskie jezioro'' oraz ''Włókna'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 717.