Przepaść (Ćmielów)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przepaść
część miasta
Państwo

 Polska

Województwo

świętokrzyskie

Powiat

ostrowiecki

Gmina

Ćmielów

Miasto

Ćmielów

W granicach miasta

31 grudnia 1959[1]

SIMC

0980464

Populacja (1943)
• liczba ludności


424

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

27-440[2]

Tablice rejestracyjne

TOS

Położenie na mapie Ćmielowa
Mapa konturowa Ćmielowa, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Przepaść”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Przepaść”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Przepaść”
Położenie na mapie powiatu ostrowieckiego
Mapa konturowa powiatu ostrowieckiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Przepaść”
Położenie na mapie gminy Ćmielów
Mapa konturowa gminy Ćmielów, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Przepaść”
Ziemia50°53′13″N 21°32′30″E/50,886944 21,541667

Przepaść – dawniej samodzielna wieś, obecnie część miasta Ćmielów w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Ćmielów, nad rzeką Przepaść[3]. położona jest w odległości ok. 2,5 km na wschód od centrum Ćmielowa.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś w powiecie sandomierskim w województwie sandomierskim w XVI wieku była własnością wojewody kijowskiego Konstantego Wasyla Ostrogskiego[4].

Przepaść w latach 1867–1954 należała do gminy Ćmielów w powiecie opatowskim w guberni kieleckiej. W II RP przynależało do woj. kieleckiego, gdzie 2 listopada 1933 utworzyła gromadę o nazwie Przepaść w gminie Ćmielów, składającą się ze wsi Przepaść i kolonii Wióry-Przepaść[5].

Podczas II wojny światowej włączona do Generalnego Gubernatorstwa (dystrykt radomski, powiat opatowski), nadal jako gromada w gminie Ćmielów, licząca 424 mieszkańców[6]. 23 listopada 1943 hitlerowska żandarmeria okrążyła ubezpieczaną przez oddział Gwardii Ludowej „Sokół” gajówkę Małachów znajdującą się w pobliskim lesie, w której trwała odprawa sztabu Okręgu GL Radom. Pomimo przewagi przeciwnika Polacy skutecznie odpierali ataki Niemców aż do ściągnięcia przez nich samochodów pancernych i moździerzy. Całodzienna bitwa zakończyła się spaleniem gajówki i zagładą obrońców. Z 19 okrążonych partyzantów 17 straciło życie (w tym komendant okręgu ppor. Jan Nalazek ps. „Janek Kolejarz”) a dwóch rannych zostało pojmanych, hitlerowcy wygraną przypłacili 30 zabitymi, ok. 70 rannymi oraz spalonym samochodem pancernym[7][8][9][10][11].

Po wojnie w województwie kieleckim, jako jedna z 14 gromad gminy Ćmielów w powiecie opatowskim[12].

W związku z reformą znoszącą gminy jesienią 1954 roku, Przepaść weszła w skład nowo utworzonej gromady Przepaść, obejmującej wsie Jastków, Przepaść, Skała, Wojnowice, Wólka Wojnowska, Glinka, Łysowody i Podgrodzie[13].

Gromadę Przepaść zniesiono 31 grudnia 1959[14], przy czym część jej obszaru – w tym wsie Przepaść i Skała oraz kolonię Wióry-Przepaść – wcielono do osiedla Ćmielowa[1]. Po nadaniu Ćmielowowi statusu miasta 18 lipca 1962 – Przepaść stała się częścią miasta[15].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Dz.U. z 1959 r. nr 68, poz. 425.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 202 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-02-08]. 
  4. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 106.
  5. Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 28, poz. 183.
  6. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
  7. Gwardia Ludowa [online], www.dws-xip.pl [dostęp 2019-09-13] (pol.).
  8. Jan Nalazek [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2019-09-13] (pol.).
  9. E. Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, s. 190.
  10. Historia – Gmina Ożarów [online], www.ozarow.pl [dostęp 2019-09-13] (pol.).
  11. Nazarewicz R., Armii Ludowej dylematy i dramaty, Warszawa: Oficyna Drukarska, 1998, s. 80–84.
  12. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.
  13. Uchwała Nr 13f/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu opatowskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 104).
  14. Uchwała Nr 9/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 12 czerwca 1959 r. o zniesieniu i utworzeniu niektórych gromad w województwie kieleckim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 21 grudnia 1959 r., Nr. 13, Poz. 96).
  15. Dz.U. z 1962 r. nr 41, poz. 188.