Pseudognaphalium

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pseudognaphalium
Ilustracja
Szarota żółtobiała
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

Pseudognaphalium

Nazwa systematyczna
Pseudognaphalium M. E. Kirpicznikov in M. E. Kirpicznikov et L. A. Kuprijanova
Trudy Bot. Inst. Akad. Nauk SSSR, Ser. 1, Fl. Sist. Vyss. Rast. 9: 33. 1950[3][4]
Typ nomenklatoryczny

P. oxyphyllum (A. P. de Candolle) M. E. Kirpicznikov[3]

Synonimy
  • Gnaphalion St.-Lag.
  • Hypelichrysum Kirp.[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Pseudognaphalium affine
Pseudognaphalium macounii
Pseudognaphalium undulatum

Pseudognaphalium Kirp. – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje ok. 107 gatunków[4]. W wielu ujęciach, zwłaszcza dawnych, bywa włączany do rodzaju szarota Gnaphalium[5][6]. Rośliny te występują głównie w strefach klimatu umiarkowanego na obu kontynentach amerykańskich[7], ale obecne są także w Eurazji, Afryce, Australii i Nowej Zelandii[4]. Do polskiej flory należy tylko jeden gatunek – szarota żółtobiała P. luteoalbum[4][6].

Rodzaj nie ma ustalonej nazwy zwyczajowej w języku polskim i rośliny tu zaliczane noszą miano szaroty[6] (niezależnie od ujęcia, także w przypadku, gdy rodzaj jest wyodrębniany)[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Wieloletnie, dwuletnie i roczne rośliny zielne osiągające od kilku cm do ponad 150, rzadko nawet 200 cm wysokości. Korzeń zwykle jest palowy, rzadziej wiązkowy. Łodyga pojedyncza, rzadziej więcej, prosto wzniesiona, rzadziej płożąca lub podnosząca się. Pęd jest zwykle wełnisto owłosiony, czasem z udziałem siedzących gruczołków[7].
Liście
Skrętoległe, odziomkowe skupione w rozecie przyziemnej. Blaszki siedzące, często obejmujące łodygę i zbiegające po niej, lancetowate, całobrzegie, owłosione, od spodu często białe lub szare z tego powodu, od góry często jednak łysiejące i zielone[7].
Kwiaty
Zebrane w drobne i liczne koszyczki, te zaś w luźne, główkowate, baldachogroniaste lub wiechowate kwiatostany złożone. Okrywy walcowate do dzwonkowatych, o średnicy do 7 mm. Listki tworzące okrywy ułożone są w zwykle 3–7 rzędach, są barwy białawej do brązowej. Dno kwiatostanowe jest płaskie i gładkie. Na skraju koszyczków występują liczne (kilkadziesiąt lub nawet kilkaset) kwiaty żeńskie, a w części środkowej koszyczków obecnych jest kilka do kilkudziesięciu kwiatów obupłciowych. Korony mają kolor żółty[7].
Owoce
Niełupki podługowate, walcowate, czasem nieco spłaszczone, gładkie lub brodawkowane, z 4–6 podłużnymi żebrami. Puch kielichowy w postaci jednego szeregu 10–12 pierzastych szczecinek, szybko odpadających[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pseudognaphalium obtusifolium
Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny astrowatych Asteraceae, w której obrębie zaliczany jest do podrodziny Asteroideae, plemienia Gnaphalieae[9] i podplemienia Gnaphaliinae[10].

W niektórych, historycznych ujęciach rodzaj nie jest wyróżniany, a gatunki tu zaliczane włączane są do rodzaju szarota Gnaphalium[6]. Analizy filogenetyczne, bazujące głównie na dowodach molekularnych wskazują na konieczność wyodrębniania tego rodzaju[10][4][11].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-08-19] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-08-19] (ang.).
  3. ↑ a b Pseudognaphalium M. E. Kirpicznikov. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian, National Museum of Natural History. [dostęp 2022-08-19].
  4. ↑ a b c d e f g Pseudognaphalium Kirp.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-19].
  5. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 394, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. ↑ a b c d Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 90, ISBN 978-83-62975-45-7.
  7. ↑ a b c d e Guy L. Nesom: Pseudognaphalium Kirpicznikov. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-08-19].
  8. ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, s. 467. ISBN 83-01-14342-8.
  9. ↑ Genus Omalotheca Cass.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-08-18].
  10. ↑ a b Rob D. Smissen, Randall J. Bayer, Nicola G. Bergh, Ilse Breitwieser, Susana E. Freire, Mercè Galbany-Casals, Alexander N. Schmidt-Lebuhn, Josephine M. Ward. A revised subtribal classification of Gnaphalieae (Asteraceae). „Taxon”. 69, 4, s. 778-806, 2020. DOI: 10.1002/tax.12294. 
  11. ↑ Susana E. Freire, José L. Villaseñor, Claudia Monti, Néstor D. Bayón, María A. Migoya. Taxonomic Revision of Pseudognaphalium (Asteraceae, Gnaphalieae) from North America. „Annals of the Missouri Botanical Garden”. 107, 1, s. 314-404, 2022. DOI: 10.3417/2022695. 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pseudognaphalium&oldid=70133919”