Roch Szurgociński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Roch Szurgociński
podporucznik weteran podporucznik weteran
Data i miejsce urodzenia

1850
Kaleń

Data i miejsce śmierci

17 maja 1938
Kłodawa

Przebieg służby
Lata służby

1863

Siły zbrojne

powstańcy styczniowi

Jednostki

Oddział Edmunda Taczanowskiego

Główne wojny i bitwy

powstanie styczniowe

Roch Szurgociński (ur. 1850 w Kaleniu, zm. 17 maja 1938 w Kłodawie) – polski młynarz i cieśla, powstaniec styczniowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Jakuba i Marianny z d. Rosiak. W młodości praktykował u kowala w folwarku Ciepliny. Wiosną 1863 roku dołączył jako łączynik do oddział Edmunda Taczanowskiego, z którym brał udział w walkach m.in. pod Uniejowem, Niewieszem, Skotnikami, Łęczycą. Podczas potyczki pod Włocławkiem został ranny w nogę w wyniku wybuchu granatu i dostał się do niewoli[1]. Następnie został zesłany pod Archangielsk, gdzie przebywał dwa lata[1][2].

Po powrocie do Polski pracował jako młynarz oraz jako cieśla, mieszkał w Aleksandrowie. W 1873 roku ożenił się w Rdutowie z Marianną Dzierżawską, następnie małżeństwo zamieszkało w Kocewi. Mieli co najmniej czworo dzieci: Władysławę, Katarzynę, Ksawerę i Mieczysława. Wkrótce później owdowiał, a następnie ożenił się z młodszą od siebie o 45 lat Stefanią Łuczak[3]. Ślub odbył się w Kłodawie, 20 października 1924 roku[4]. W 1927 roku urodziła mu się córka Zofia (zm. 1956), w 1936 roku jego żona urodziła kolejną córkę, ale dziecko zmarło[4].

W 1929 roku otrzymał od państwa prawa weterańskie i pomoc finansową, za którą zakupił dom. W 1938 roku został odznaczony Orderem Odrodzenia Polski. Był wówczas ostatnim żyjącym weteranem powstania w powiecie kolskim i jednym z 52 żyjących w całym kraju[4].

Zmarł 17 maja 1938 roku, dwa dni później został pochowany w grobowcu na cmentarzu parafialnym w Kłodawie[4][2]. 22 stycznia 1978 roku na jego grobowcu odsłonięto tablicę ufundowaną przez Związek Bojowników o Wolność i Demokrację w Kłodawie[5].

Wdowa po Szurgocińskim, Stefania, utraciła wszystkie oszczędności po weteranie w trakcie II wojny światowej, żyła w skrajnej nędzy i pod koniec życia trafiła do domu pomocy społecznej w Kole, a następnie do Wielenia, gdzie zmarła i została pochowana[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Niewiarowska 2022 ↓, s. 58.
  2. a b Roch Szurgociński (1850-1938) – podporucznik Wojska Polskiego, uczestnik Powstania Styczniowego [online], www.klodawskiecmentarze.pl [dostęp 2023-06-29].
  3. Niewiarowska 2022 ↓, s. 59.
  4. a b c d Niewiarowska 2022 ↓, s. 60.
  5. a b Niewiarowska 2022 ↓, s. 62.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Grażyna Niewiarowska, Bohaterowie powstania styczniowego z ziemi kłodawskiej, [w:] Ryszard Jałoszyński (red.), Mieszkańcy ziemi kłodawskiej w powstaniu styczniowym, Konin–Kłodawa: Towarzystwo Samorządowe, 2022, ISBN 978-83-959624-4-8.