Ruda (powiat janowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ruda
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

janowski

Gmina

Janów Lubelski

Liczba ludności (2021)

399[2][3]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

23-300[4]

Tablice rejestracyjne

LJA

SIMC

0794690[5]

Położenie na mapie gminy Janów Lubelski
Mapa konturowa gminy Janów Lubelski, u góry znajduje się punkt z opisem „Ruda”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Ruda”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Ruda”
Położenie na mapie powiatu janowskiego
Mapa konturowa powiatu janowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Ruda”
Ziemia50°42′26″N 22°23′28″E/50,707222 22,391111[1]

Rudawieś sołecka[6] w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, w gminie Janów Lubelski[5][7].

1 grudnia 1979 część Rudy (24,94 ha) włączono do Janowa Lubelskiego[8].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 459 mieszkańców[9] i była piątą co do wielkości miejscowością gminy Janów Lubelski.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Ruda[5][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
0794709 Gróbka część wsi
0794715 Węgliska część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Już w 1543 roku w okolicach Białej istniała ruda, gdzie zajmowano się eksploatacją żelaza. W 1626 roku wydobywaniem rudy żelaza parało się sześciu rudników, którzy mieli do dyspozycji 3 koła rudne. W połowie XVII wieku wydobycie podupadło, a z końcem wieku całkowicie zanikło. Rudnicy zajęli się wówczas uprawą roli. Na przestrzeni XVIII w. rozwinęła się wokół dawnej rudy osada leśna o charakterze rolniczym. Na początku XIX wieku powstała przy Rudzie osada sukienników niemieckich (tzw. Sukiennia), wchłonięta później przez wieś. Wskutek regulacji gruntów w kluczu janowskim (w latach trzydziestych XIX w.) wieś uległa rozbudowie. Nowi osadnicy otrzymali 7-morgowe działki. W ten sposób powstały tzw. Zagrody w Rudzie. W połowie XIX wieku mieszkało we wsi 20 gospodarzy. Przed 1877 rokiem powstała cegielnia. Na początku XX wieku wzdłuż szosy do Niska powstała tzw. Nowa Ruda. W 1921 roku wieś liczyła 44 domy i 287 mieszkańców. Podczas II wojny światowej spłonęło 5 zabudowań i 2 młyny. W latach siedemdziesiątych część Rudy włączono do Janowa Lubelskiego.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117729
  2. Wieś Ruda w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-10], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-10].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1088 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
  6. Jednostki pomocnicze gminy Janów Lubelski. Urząd Gminy Janów Lubelski. [dostęp 2015-05-05].
  7. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. 
  8. Dz.U. z 1979 r. nr 26, poz. 155.
  9. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Baranowski Z.:Rys historyczny miejscowości powiatu janowskiego, Stalowa Wola 2001, ISBN 83-87840-53-X.
  • Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa 1924, str. 37.
  • Tabaka Z.: Przemysł spożywczy ordynacji zamojskiej w pierwszej połowie XIX w., Zeszyty Naukowe UJ, Prace Historyczne 1962, z. 9, str. 135.
  • Stworzyński M.: Opisanie historyczno-jeograficzne ordynacji zamojskiej z 1834 r., 3v-4, 40v, 47; 3268,40-40v.
  • Wojciechowski S.: Rudy i kuźnice lubelskie w XVI w., Rocznik Ogniska Nauczycielskiego w Lublinie 1959, str. 301-302.
  • Bartyś J.: Sukiennictwo w ordynacji zamojskiej w I połowie XIX w., Przegląd Historyczny 1958, str. 502.
  • Inglot S. (red.): Rejestr poborowy województwa lubelskiego, Wrocław 1957, str. 80.
  • Komisarz do spraw włościańskich powiatu Janów, sygn.: 469, 3-5v, 46-46v.
  • Starostwo Powiatowe Kraśnickie), sygn.: 546; 547.
  • Archiwum Ordynacji Zamojskiej, sygn.: 2035, 160v; 3196
  • Rząd Gubernialny Lubelski, Spisy, sygn.: 30.
  • Mapy Wojskowego Instytutu Geograficznego z 1938 r.: 46-35.
  • Mapa Topograficzna Austriacka z 1914 r.: XXVII 3.
  • Mapa Kwatermistrzostwa z 1839 r.: V 8.