Russula atroglauca
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Russula atroglauca |
| Nazwa systematyczna | |
| Russula atroglauca Einhell. Denkschr. Regensb. bot. Ges. 39: 101 (1980) | |
Russula atroglauca Einhell. – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1980 r. Alfred E. Einhellinger w Niemczech i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 3,5– 7 cm, kształt początkowo wypukły, później płaskowypukły, na koniec mniej lub bardziej wklęsły. Brzeg lekko i bardzo krótko prążkowany. Powierzchnia aksamitna, na brzegu nieco zmarszczona, ciemnoszara, jasna, u starszych okazów na środku kleista[2].
Średnio gęste, czasami nieco zbiegające, o szerokości do 6 mm, nieco brzuchate, bladokremowe[2]
Wysokość 3–6,5 cm, grubość 0,9–1,5 cm, niemal walcowaty, ku nasadzie nieco pogrubiony, początkowo pełny, ale szybko staje się komorowaty. Powierzchnia gładka, biała, lub lekko żółtawa, u nasady często czerwono nakrapiana[2].
Biały, prawie bez zapachu, lekko słodkawy. W FeSO4 zmienia barwę[2].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 30–40 × 8–10 µm. Bazydiospory 6,5–8,5 (9) × 5–7 µm, jasno lub średnio kremowe, z wydatnymi kolczastymi brodawkami o wysokości do 1 µm, częściowo pojedyncze, częściowo krystaliczne, czasem półsiateczkowate, z małym hilum nad wyrostkiem wnęki. Cystydy 55–105 × 6–13 µm, wrzecionowate, często z przydatkami. Skórka z dużymi lub bardzo dużymi włoskami, niektóre tępe, cylindryczne, inne zwężające się ku górze, z krótkimi wyrostkami. Liczne dermatocystydy, w sulfopiperonalu czerniejące, duże, 22–50 × 6–10 µm, z obfitym ziarnistym pigmentem[2].
- Gatunki podobne
Makroskopowo podobne są gołąbek chmurny (Russula parazurea), Russula anatina[2] i gołąbek zielonawofioletowy (Russula cyanoxantha)[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie, zwłaszcza na Półwyspie Skandynawskim[4]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[5], po raz pierwszy jego stanowiska podano w 2019 r.[6]
Naziemny grzyb mykoryzowy występujący w lasach brzozowych[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-10] (ang.).
- ↑ a b c d e f g A. Einhellinger, Russula atroglauca spec. nov. und Galerina dimorphocystis Smith et Singer, zwei bemerkenswerte Blätterpilze aus dem Murnauer Moor, „Hoppea Denkschrift der Regensburgischen Naturforschenden Gesellschaft”, 39, Mycobank, 1980, s. 101–106 [dostęp 2024-02-08] (łac.).
- ↑ Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 42, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Występowanie Russula atroglauca na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-02-11] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 594–618, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-10] (pol.).