Zamek w Łańcucie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Dzieje zamku: poprawa linków
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 17: Linia 17:
[[Plik:Łańcut Palace - inside 06.JPG|thumb|220px|Jadalnia Wielka]]
[[Plik:Łańcut Palace - inside 06.JPG|thumb|220px|Jadalnia Wielka]]
[[Plik:Łańcut Palace - parowozownia 16.JPG|thumb|220px|Fragment kolekcji powozów]]
[[Plik:Łańcut Palace - parowozownia 16.JPG|thumb|220px|Fragment kolekcji powozów]]
'''Zamek w Łańcucie''', '''Zamek Lubomirskich i Potockich w Łańcucie''' – dawna rezydencja [[magnat|magnacka]] w [[Łańcut|Łańcucie]], która była jedną z najbardziej znaczących rezydencji [[arystokracja|arystokratycznych]] w całej Europie.
'''Zamek w Łańcucie''', '''Zamek Lubomirskich i Potockich w Łańcucie''' – dawna rezydencja [[magnat|magnacka]] w [[Łańcut|Łańcucie]].


== Dzieje zamku ==
== Dzieje zamku ==
Zamek powstał w obecnym miejscu i kształcie w 1. połowie [[XVII wiek]]u, gdy został zakupiony przez [[Lubomirscy|Lubomirskich]]. Stąd często stosowana nazwa ''Zamek Lubomirskich w Łańcucie''. Od tego czasu był przez kolejne pokolenia rozbudowywany i upiększany, przechodząc po drodze również kilka znacznych i udanych przebudów. Powstały również kolejne budynki a tereny fortyfikacji ziemnych zamieniono na ogrody. W roku [[1745]] właścicielem zamku w Łańcucie został marszałek wielki koronny [[Stanisław Lubomirski (marszałek wielki koronny)|Stanisław Lubomirski]], którego żoną była [[Izabela Lubomirska]] z Czartoryskich (powszechnie nazywana ''księżną marszałkową''). Po śmierci Stanisława Lubomirskiego pełne władanie nad zamkiem uzyskała jego żona, a z kolei po jej śmierci w roku [[1816]] Łańcut przeszedł w ręce jej wnuków [[Alfred Potocki (1786-1862)|Alfreda]] i [[Artur Stanisław Potocki|Artura Potockich]]. W roku [[1830]] Łańcut stał się [[ordynacja|ordynacją]] z Alfredem Potockim jako pierwszym ordynatem. Artur Potocki otrzymał [[Krzeszowice]].
Pierwotna rezydencja w postaci wieży obronnej znajdująca się na terenie istniejącego dziś założenia, zbudowana została prawdopodobnie przez ród Pileckich i jest datowana na 2 poł. XVI wieku. Zamek około 1610 roku został rozbudowany przez Stadnickich i jego plan przybrał kształt podkowy. Najpoważniejsza rozbudowa wg projektu którego autorem był [[Maciej Trapola]] nastąpiła w latach 1629-1641 gdy jego właścicielem był wojewoda [[Stanisław Lubomirski (wojewoda krakowski)|Stanisław Lubomirski]]. Stąd często stosowana nazwa ''Zamek Lubomirskich w Łańcucie''. Zamek został wtedy otoczony potężnymi fortyfikacjami bastionowymi, które uchroniły zamek przed zdobyciem przez Szwedów w 1655 i Węgrów w 1657 roku. W roku [[1745]] właścicielem zamku w Łańcucie został marszałek wielki koronny [[Stanisław Lubomirski (marszałek wielki koronny)|Stanisław Lubomirski]], którego żoną była [[Izabela Lubomirska]] z Czartoryskich (powszechnie nazywana ''księżną marszałkową''). Po śmierci Stanisława Lubomirskiego pełne władanie nad zamkiem uzyskała jego żona, która po 1783 roku tereny fortyfikacji ziemnych zamieniła na ogrody. Po jej śmierci w roku [[1816]] Łańcut przeszedł w ręce jej wnuków [[Alfred Potocki (1786-1862)|Alfreda]] i [[Artur Stanisław Potocki|Artura Potockich]]. W roku [[1830]] Łańcut stał się [[ordynacja|ordynacją]] z Alfredem Potockim jako pierwszym ordynatem. Artur Potocki otrzymał [[Krzeszowice]].


Potoccy w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] nie byli prześladowani przez Niemców, a w zamku mieścił się sztab [[Wehrmacht]]u. Przed wkroczeniem [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] [[1 sierpnia]] [[1944]] roku, [[Alfred Antoni Potocki|Alfredowi Potockiemu]] udało się uciec na Zachód, bardzo wiele dóbr zamkowych za pozwoleniem Niemców wywieźć. W czasie działań wojennych II wojny światowej zamek nie ucierpiał.
Potoccy w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] nie byli prześladowani przez Niemców, a w zamku mieścił się sztab [[Wehrmacht]]u. Przed wkroczeniem [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] [[1 sierpnia]] [[1944]] roku, [[Alfred Antoni Potocki|Alfredowi Potockiemu]] udało się uciec na Zachód, bardzo wiele dóbr zamkowych za pozwoleniem Niemców wywieźć. W czasie działań wojennych II wojny światowej zamek nie ucierpiał.
Linia 27: Linia 27:


W nawiązaniu do tradycji zapoczątkowanych przez księżnę Izabelę Lubomirską zamek prowadzi ożywioną działalność muzyczną. Od [[1960]] roku nieprzerwanie do dziś, zawsze w maju, organizowana jest impreza, która nosiła pierwotnie nazwę Dni Muzyki Kameralnej. W [[1981]] roku przekształcono ją w Festiwal Muzyki, którego dyrektorem artystycznym został [[Bogusław Kaczyński]]. Festiwal jest jedną z najważniejszych imprez muzyki poważnej w kraju. Od [[1975]] roku organizowane są tu również mistrzowskie kursy interpretacji muzycznej.
W nawiązaniu do tradycji zapoczątkowanych przez księżnę Izabelę Lubomirską zamek prowadzi ożywioną działalność muzyczną. Od [[1960]] roku nieprzerwanie do dziś, zawsze w maju, organizowana jest impreza, która nosiła pierwotnie nazwę Dni Muzyki Kameralnej. W [[1981]] roku przekształcono ją w Festiwal Muzyki, którego dyrektorem artystycznym został [[Bogusław Kaczyński]]. Festiwal jest jedną z najważniejszych imprez muzyki poważnej w kraju. Od [[1975]] roku organizowane są tu również mistrzowskie kursy interpretacji muzycznej.

W zamku łańcuckim kręcono także sceny polskiego dwóch znanych polskich filmów fabularnych: ''[[Trędowata (film 1976)|Trędowatej]]'' ([[1976]]) i ''[[Hrabina Cosel (film)|Hrabiny Cosel]]'' ([[1968]]).


Zamek pełni również funkcje reprezentacyjne i służebne wobec instytucji państwowych. W [[1996]] roku odbyło się tu spotkanie 9 prezydentów państw Europy Środkowej. Dość często odbywają się w nim również sympozja naukowe. Osobom fizycznym i instytucjom prywatnym pomieszczeń zamkowych nie udostępnia się. Wyjątek uczyniono jedynie dwa razy – dla potomków byłych właścicieli. W zamku odbyły się uroczystości ślubne Stanisława Potockiego i Rosy Larco de la Fuente oraz część uroczystości pogrzebowych związanych ze sprowadzeniem do Polski prochów śp. Elżbiety z Radziwiłłów Potockiej, jej synów Alfreda i Jerzego oraz jego żony Susany Iturreguiy Orbegoso.
Zamek pełni również funkcje reprezentacyjne i służebne wobec instytucji państwowych. W [[1996]] roku odbyło się tu spotkanie 9 prezydentów państw Europy Środkowej. Dość często odbywają się w nim również sympozja naukowe. Osobom fizycznym i instytucjom prywatnym pomieszczeń zamkowych nie udostępnia się. Wyjątek uczyniono jedynie dwa razy – dla potomków byłych właścicieli. W zamku odbyły się uroczystości ślubne Stanisława Potockiego i Rosy Larco de la Fuente oraz część uroczystości pogrzebowych związanych ze sprowadzeniem do Polski prochów śp. Elżbiety z Radziwiłłów Potockiej, jej synów Alfreda i Jerzego oraz jego żony Susany Iturreguiy Orbegoso.
Linia 57: Linia 55:


== Fortyfikacje ==
== Fortyfikacje ==
Pierwotna wieża obronna zbudowana została prawdopodobnie przez ród Pileckich i jest datowana na 2 poł. XVI wieku. Powstała jako obiekt najstarszy w całym założeniu i była później częścią obronnego fortalicjum z pocz. XVII wieku należącego do rodu Stadnickich. Staniccy po 1610 roku rozbudowali fortalicjum w zamek na planie podkowy z krużgankami i czterema małymi bastejami w narożach. W latach 1629-1641 wojewoda [[Stanisław Lubomirski (wojewoda krakowski)|Stanisław Lubomirski]] całkowicie przebudował zamek na założenie w typie ''"pallazzo in fortezza"'' otaczając zamek potężnymi ziemno-murowanymi fortyfikacjami bastionowymi na planie gwiazdy oraz fosą. Plan zamku był autorstwa Macieja Trapola, a fortyfikacje zaprojektował [[Krzysztof Mieroszewski]]. Fortyfikacje były na tyle potężne, że w 1655 roku Szwedzi pod dowództwem gen. Douglasa nawet nie próbowali szturmu i po odmowie kapitulacji przez komendanta Adama Dzierżaka wycofali się spod zamku. W 1657 roku twierdza obroniła się także przed siedmiogrodzkimi wojskami [[Jerzy II Rakoczy|Rakoczego]]. W 2 poł. XVII wieku przeprowadzono remont i unowocześnienie fortyfikacji. Po 1783 roku księżna [[Izabela Czartoryska]] rozpoczęła poszerzanie ogrodów w związku z czym zniwelowano częściowo fortyfikacje bastionowe przez co straciły one funkcje obronne. Do dzisiaj jednak widoczny jest ich zarys w terenie.
Pierwotna wieża obronna znajdująca zbudowana została prawdopodobnie przez ród Pileckich i jest datowana na 2 poł. XVI wieku. Powstała jako obiekt najstarszy w całym założeniu i była później częścią obronnego fortalicjum z pocz. XVII wieku należącego do rodu Stadnickich. Staniccy po 1610 roku rozbudowali fortalicjum w zamek na planie podkowy z krużgankami i czterema małymi bastejami w narożach. W latach 1629-1641 wojewoda [[Stanisław Lubomirski (wojewoda krakowski)|Stanisław Lubomirski]] całkowicie przebudował zamek na założenie w typie ''"pallazzo in fortezza"'' otaczając zamek potężnymi ziemno-murowanymi fortyfikacjami bastionowymi na planie gwiazdy oraz fosą. Plan zamku był autorstwa Macieja Trapola, a fortyfikacje zaprojektował [[Krzysztof Mieroszewski]]. Fortyfikacje były na tyle potężne, że w 1655 roku Szwedzi pod dowództwem gen. Douglasa nawet nie próbowali szturmu i po odmowie kapitulacji przez komendanta Adama Dzierżaka wycofali się spod zamku. W 1657 roku twierdza obroniła się także przed siedmiogrodzkimi wojskami [[Jerzy II Rakoczy|Rakoczego]]. W 2 poł. XVII wieku przeprowadzono remont i unowocześnienie fortyfikacji. Po 1783 roku księżna [[Izabela Czartoryska]] rozpoczęła poszerzanie ogrodów w związku z czym zniwelowano częściowo fortyfikacje bastionowe przez co straciły one funkcje obronne. Do dzisiaj jednak widoczny jest ich zarys w terenie.


== Muzeum ==
== Muzeum ==
Linia 67: Linia 65:
* Dział Historii Miasta i Regionu
* Dział Historii Miasta i Regionu
* Dział Sztuki Cerkiewnej.
* Dział Sztuki Cerkiewnej.

== Zamek w filmie ==
W zamku łańcuckim kręcono także sceny polskiego dwóch znanych polskich filmów fabularnych: ''[[Trędowata (film 1976)|Trędowatej]]'' ([[1976]]) i ''[[Hrabina Cosel (film)|Hrabiny Cosel]]'' ([[1968]]).


== Galeria ==
== Galeria ==

Wersja z 12:31, 6 lip 2011

Szablon:Zabytek infobox

Zamek w Łańcucie
Sala Balowa
Jadalnia Wielka
Plik:Łańcut Palace - parowozownia 16.JPG
Fragment kolekcji powozów

Zamek w Łańcucie, Zamek Lubomirskich i Potockich w Łańcucie – dawna rezydencja magnacka w Łańcucie.

Dzieje zamku

Pierwotna rezydencja w postaci wieży obronnej znajdująca się na terenie istniejącego dziś założenia, zbudowana została prawdopodobnie przez ród Pileckich i jest datowana na 2 poł. XVI wieku. Zamek około 1610 roku został rozbudowany przez Stadnickich i jego plan przybrał kształt podkowy. Najpoważniejsza rozbudowa wg projektu którego autorem był Maciej Trapola nastąpiła w latach 1629-1641 gdy jego właścicielem był wojewoda Stanisław Lubomirski. Stąd często stosowana nazwa Zamek Lubomirskich w Łańcucie. Zamek został wtedy otoczony potężnymi fortyfikacjami bastionowymi, które uchroniły zamek przed zdobyciem przez Szwedów w 1655 i Węgrów w 1657 roku. W roku 1745 właścicielem zamku w Łańcucie został marszałek wielki koronny Stanisław Lubomirski, którego żoną była Izabela Lubomirska z Czartoryskich (powszechnie nazywana księżną marszałkową). Po śmierci Stanisława Lubomirskiego pełne władanie nad zamkiem uzyskała jego żona, która po 1783 roku tereny fortyfikacji ziemnych zamieniła na ogrody. Po jej śmierci w roku 1816 Łańcut przeszedł w ręce jej wnuków Alfreda i Artura Potockich. W roku 1830 Łańcut stał się ordynacją z Alfredem Potockim jako pierwszym ordynatem. Artur Potocki otrzymał Krzeszowice.

Potoccy w czasie II wojny światowej nie byli prześladowani przez Niemców, a w zamku mieścił się sztab Wehrmachtu. Przed wkroczeniem Armii Czerwonej 1 sierpnia 1944 roku, Alfredowi Potockiemu udało się uciec na Zachód, bardzo wiele dóbr zamkowych za pozwoleniem Niemców wywieźć. W czasie działań wojennych II wojny światowej zamek nie ucierpiał.

Zamek został przejęty przez władze Polski Ludowej i zamieniony w muzeum. Dział Edukacji Muzealnej prowadzi zajęcia warsztatowe w oparciu o zbiory muzeum dla szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich. Można tu zamówić lekcje m.in. na tematy biblijne i mitologiczne w malarstwie, judaizm – religia i sztuka, obyczaje i zwyczaje w dawnej Polsce, teatr dworski i tradycje żywych obrazów. Co do ostatniego tematu to służą mu m.in. oryginalne dekoracje teatralne i scenograficzne projekty z przełomu XIX i XX w., unikatowe w skali polskiej.

W nawiązaniu do tradycji zapoczątkowanych przez księżnę Izabelę Lubomirską zamek prowadzi ożywioną działalność muzyczną. Od 1960 roku nieprzerwanie do dziś, zawsze w maju, organizowana jest impreza, która nosiła pierwotnie nazwę Dni Muzyki Kameralnej. W 1981 roku przekształcono ją w Festiwal Muzyki, którego dyrektorem artystycznym został Bogusław Kaczyński. Festiwal jest jedną z najważniejszych imprez muzyki poważnej w kraju. Od 1975 roku organizowane są tu również mistrzowskie kursy interpretacji muzycznej.

Zamek pełni również funkcje reprezentacyjne i służebne wobec instytucji państwowych. W 1996 roku odbyło się tu spotkanie 9 prezydentów państw Europy Środkowej. Dość często odbywają się w nim również sympozja naukowe. Osobom fizycznym i instytucjom prywatnym pomieszczeń zamkowych nie udostępnia się. Wyjątek uczyniono jedynie dwa razy – dla potomków byłych właścicieli. W zamku odbyły się uroczystości ślubne Stanisława Potockiego i Rosy Larco de la Fuente oraz część uroczystości pogrzebowych związanych ze sprowadzeniem do Polski prochów śp. Elżbiety z Radziwiłłów Potockiej, jej synów Alfreda i Jerzego oraz jego żony Susany Iturreguiy Orbegoso.

W 1981 r. Ministerstwo Kultury i Sztuki kupiło dla zamku w Galerii Heim w Londynie kilka portretów Potockich, a istniejąca od kilku lat Fundacja na rzecz Muzeum-Zamku w Łańcucie nabyła portret Alfreda I Potockiego pędzla Jana Tabińskiego. Na terenie zamku powstała też kolekcja sztuki cerkiewnej oraz izba pamięci 10 Pułku Strzelców Konnych. Do obiektów objętych oddziaływaniem muzeum włączono również ufundowaną przez jednego z Lubomirskich synagogę ze zbiorami judaików.

W 2005 r. zespół zamkowy został uznany przez Prezydenta RP za pomnik historii.

Wnętrza zamku

Na tle innych magnackich rezydencji w Polsce zamek w Łańcucie wyróżnia się – mimo strat – bogactwem zbiorów i zachowanymi założeniami parkowo-pałacowymi, a więc ogrodami, budynkami mieszkalnymi i służebno-gospodarczymi.

Po wejściu do zamku przechodzi się do Wielkiej Sieni, której układ zachował się aż z XVII wieku. Jest tam jeden filar i 4 przęsła sklepienia. Na sklepieniu znajdują się 3 herby rodzin spokrewnionych z Lubomirskimi (Czartoryskich, Sanguszków i Radziwiłłów) oraz herb samych Lubomirskich.

Najważniejsze sale zamku w Łańcucie to:

  • Sala Balowa
  • Jadalnia Wielka
  • Sala Kolumnowa
  • Teatr Dworski
  • Galeria Rzeźb

Oryginalne jest ich wyposażenie, w tym znakomita kolekcja pojazdów konnych wraz z akcesoriami. Do najcenniejszych dzieł sztuki należą m.in. autoportret Sofonisby Anguissoli z 1556 r. i rzeźba dłuta Antonia Canovy przedstawiająca Henryka Lubomirskiego jako Amora. W Łańcucie znajduje się obecnie również największy w Polsce i najlepiej zachowany przykład biblioteki magnackiej (liczącej 22 tys. woluminów).

Park

Wokół zamku znajduje się park o charakterze angielskiego parku krajobrazowego. Obecny jego kształt w znacznym stopniu powstał pod koniec XVIII i na początku XIX wieku kiedy należał on do Stanisława i Izabeli Lubomirskich. Księżna marszałkowa Izabela Lubomirska z zamiłowaniem dbała o sukcesywne powiększanie i ulepszanie zamkowych ogrodów, zamkowej Oranżerii oraz parku. Park ma obszar 36 ha i dzieli się na: park wewnętrzny w obrębie fosy i park zewnętrzny poza fosą na wschód od zamku. W skład parku wewnętrznego wchodzą Ogród Włoski, Ogród Różany oraz Ogród Bylinowy; znajduje się w nim również glorietta (ok. 1800).

Na terenie parku znajduje się szereg obiektów zabytkowych: Oranżeria (1802), Zameczek Romantyczny (1800), ujeżdżalnia (1830), stajnie (1898), wozownia (1902), szkoła muzyczna (dawniej dom ogrodników), Storczykarnia (1904/2008), oraz kort tenisowy. W obrębie parku znajduje się także niewielkie jezioro.

Fortyfikacje

Pierwotna wieża obronna znajdująca zbudowana została prawdopodobnie przez ród Pileckich i jest datowana na 2 poł. XVI wieku. Powstała jako obiekt najstarszy w całym założeniu i była później częścią obronnego fortalicjum z pocz. XVII wieku należącego do rodu Stadnickich. Staniccy po 1610 roku rozbudowali fortalicjum w zamek na planie podkowy z krużgankami i czterema małymi bastejami w narożach. W latach 1629-1641 wojewoda Stanisław Lubomirski całkowicie przebudował zamek na założenie w typie "pallazzo in fortezza" otaczając zamek potężnymi ziemno-murowanymi fortyfikacjami bastionowymi na planie gwiazdy oraz fosą. Plan zamku był autorstwa Macieja Trapola, a fortyfikacje zaprojektował Krzysztof Mieroszewski. Fortyfikacje były na tyle potężne, że w 1655 roku Szwedzi pod dowództwem gen. Douglasa nawet nie próbowali szturmu i po odmowie kapitulacji przez komendanta Adama Dzierżaka wycofali się spod zamku. W 1657 roku twierdza obroniła się także przed siedmiogrodzkimi wojskami Rakoczego. W 2 poł. XVII wieku przeprowadzono remont i unowocześnienie fortyfikacji. Po 1783 roku księżna Izabela Czartoryska rozpoczęła poszerzanie ogrodów w związku z czym zniwelowano częściowo fortyfikacje bastionowe przez co straciły one funkcje obronne. Do dzisiaj jednak widoczny jest ich zarys w terenie.

Muzeum

W zamku działa Muzeum – Zamek w Łańcucie, którego dyrektorem jest Wit Karol Wojtowicz:

  • Dział Wnętrz
  • Dział Pojazdów Konnych
  • Dział Konserwacji Parku
  • Biblioteka i Archiwum
  • Dział Historii Miasta i Regionu
  • Dział Sztuki Cerkiewnej.

Zamek w filmie

W zamku łańcuckim kręcono także sceny polskiego dwóch znanych polskich filmów fabularnych: Trędowatej (1976) i Hrabiny Cosel (1968).

Galeria

Zobacz też

Literatura dodatkowa

Szablon:Bibliografia start

  1. Banach Jerzy, Muzeum-Zamek w Łańcucie, Kraków 1961.
  2. Baniukiewicz Elżbieta, Park w Łańcucie, Warszawa 1972.
  3. Baniukiewicz Elżbieta, Wiśniowska Zofia, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1970.
  4. Biegański Krzysztof, Biblioteka muzyczna Zamku w Łańcucie. Katalog, Łańcut 1968.
  5. Bogdanowski Janusz, Fortyfikacje łańcuckie na tle małopolskiej sztuki obronnej, Łańcut 1976.
  6. Borcz Andrzej, Znaczenie Łańcuta w latach "potopu" (1655-1660), "Historia. Pismo Młodych Historyków" 1997, R. 5, nr 2, s. 211-228.
  7. Bujak Adam, Łańcut. Zamek, Wozownia, Park, Olszanica 1998.
  8. Cetnarski Stanisław, Miasto Łańcut. Z dziejów i własnych wspomnień, Wąbrzeźno 1937.
  9. Cholewianka Aldona, Kolekcja trofeów egzotycznych w zbiorach Muzeum-Zamku w Łańcucie, [w:] "Spotkania z Zabytkami", 1989 nr 1.
  10. Cholewianka Aldona, Konne portrety Potockich z Łańcuta, [w:] "Koń Polski", 1990 nr 5.
  11. Cholewianka Aldona, Łańcuckie ekwipaże i wierzchowce hrabiny Potockiej, [w:] "Koń Polski", 1993, nr 3.
  12. Cholewianka Aldona, Portrety Khafifana, [w:] "Koń Polski", 1989, nr 6.
  13. Cholewianka Aldona, Powozowe latarnie, [w:] "Spotkania z Zabytkami", 1993, nr 9.
  14. Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Pani Alfredowa. Maria z Sanguszków Potocka z Łańcuta, Warszawa 1998.
  15. Fabijańska-Żurawska Teresa, Powozownia w Łańcucie. Przewodnik, Łańcut 1994.
  16. Giemza Jarosław, Ikony XVI i XVII wieku w zbiorach Muzeum-Zamku w Łańcucie, [w:] Zachodnioukraińska sztuka cerkiewna. Dzieła – Twórcy – Ośrodki – Techniki. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Naukowej, 10-11 maja 2003, Łańcut 2003, s. 17-52.
  17. Jabłoński Krzysztof, Wojtowicz Wit, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1991.
  18. Jurasz Tomasz, Muzeum-Zamek w Łańcucie, Rzeszów 1991.
  19. Kolijewicz Lesław, Jawczak Jerzy, Muzeum-Zamek w Łańcucie, Rzeszów 1983.
  20. Kossakowska-Szanajca Zofia, Majewska-Maszkowska Bożena, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964.
  21. Kruszyńska Aldona, Katalog zbiorów pojazdów konnych Muzeum-Zamku w Łańcucie. Kolekcja po rodzinie Potockich, Warszawa 1994.
  22. Łańcut i okolice, [w:] Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, pod red. M. Omilanowskiej i J. Sity, t. III, z. 5, Warszawa 1994.
  23. Majewska-Maszkowska Bożenna, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej /1736-1816/, Wrocław – Warszawa – Kraków 1976.
  24. Majewska-Maszkowska Bożenna, Teatr w Łańcucie, [w:] Pamiętnik Teatralny R.1962 s. 464-474.
  25. Mauberg Helena, Pewna historia. Czy Alfred Potocki uratował czy zdradził Zamek w Łańcucie, Warszawa 2001.
  26. Nitkiewicz Maria, Biblioteka i życie kulturalne łańcuckiej rezydencji, Łańcut 1986.
  27. Nitkiewicz Maria, Dział rolnictwa biblioteki zamkowej. Katalog, Łańcut 1981.
  28. Nitkiewicz Maria, Katalog czasopism biblioteki zamkowej w Łańcucie, Łańcut 1977.
  29. Nitkiewicz Maria, Szewski poniedziałek oraz dalsze dni tygodnia czyli życie codzienne w siedemnastowiecznym Łańcucie, Łańcut 1990.
  30. Ogród i park Potockich w Łańcucie. Badania – Projekty – Realizacja 1999, [w:] Studia i Materiały. Ogrody 7(13), Warszawa 1999.
  31. Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie. Zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lwów 1933.
  32. Potocka Elżbieta, Łańcut – wspomnienia od roku 1885 do roku 1915, Łańcut 1915.
  33. Potocki Alfred, Chatelain en Pologne. Mémoires du Comte Potocki (Master of Lancut), Paris 1961.
  34. Potocki Alfred, Master of Lancut. The Memoirs of Count Alfred Potocki, London 1959.
  35. Prus-Niewiadomski, Łańcut, powozownia zamkowa, Łańcut 1967.
  36. Rychlikowa Irena, Szkice o gospodarce panów na Łańcucie, Łańcut 1971.
  37. Teodorowicz-Czerepińska Jadwiga, Zameczek Romantyczny w Łańcucie, Łańcut 1970.
  38. Trojnar Barbara, Majolika w zbiorach Muzeum-Zamku w Łańcucie. Katalog, Łańcut 1988.
  39. Trojnar Barbara, Serwisy toaletowe w Łańcucie, [w:] "Świat łazienek i kuchni", 2001, nr 2.
  40. Wideryński Mariusz, Łańcut, Rzeszów 1991.
  41. Wideryński Mariusz, Wojtowicz Wit, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1998.
  42. Więckowska Jolanta, Zamek w Łańcucie. Krótki przewodnik po zbiorach Muzeum, Łańcut 1972.
  43. Wojtowicz Wit Karol, Park w Łańcucie, Rzeszów 1988.
  44. Wojtowicz Wit Karol, Zamek w Łańcucie, Łańcut 1992.
  45. Wójtowicz Zygmunt, Łańcut i okolice, Rzeszów 1981.
  46. Ziembiński Janusz, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1978.
  47. Żurawska Teresa, Łańcut. Zamek – Powozownia – Park, Warszawa 1992.
  48. Żurawska Teresa, Stajnie i powozownie zamkowe w Łańcucie, Łańcut 1972.
  49. Żurawska Teresa, Zbiory Powozowni Zamkowej w Łańcucie, Rzeszów 1998.
  50. Żurawski Jerzy, Łańcut, Warszawa 1966.

Szablon:Bibliografia stop

Linki zewnętrzne