Don Knotts: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Elster (dyskusja | edycje)
lit.
 
(Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 16 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Aktor infobox
{{Aktor infobox
|imię i nazwisko = Don Knotts
|imię i nazwisko = Don Knotts
|grafika =
|imię i nazwisko org =
|opis grafiki =
|grafika = Don Knotts 1975.JPG
|opis grafiki =
|prawdziwe imię i nazwisko = '''Jesse Donald Knotts'''
|alt grafiki =
|prawdziwe imię i nazwisko = Jesse Donald Knotts
|data urodzenia = [[21 lipca]] [[1924]]
|data urodzenia = [[21 lipca]] [[1924]]
|miejsce urodzenia = [[Morgantown]], [[Wirginia Zachodnia]], [[USA]]
|miejsce urodzenia = [[Morgantown (Wirginia Zachodnia)|Morgantown]]
|data śmierci = [[24 lutego]] [[2006]]
|data śmierci = [[24 lutego]] [[2006]]
|miejsce śmierci =
|miejsce śmierci = [[Los Angeles]]
|zawód = [[aktor]]
|zawód = aktor, komik
|współmałżonek = Kathryn Met<br />{{small|(1947–1964; rozwód)}}<br />Loralee Czuchna<br />{{small|(1974–1983; rozwód)}}<br />Frances Yarborough<br />{{small|2002–2006; jego śmierć)}}
|współmałżonek =
|lata aktywności =
|lata aktywności = 1941–2006
|zespół artystyczny =
|zespół artystyczny =
|nagrody =
|odznaczenia = {{order|US-MzDZ|A}} {{order|PH-MWF}} {{order|US-MKAP}} {{order|US-MZII}}
|odznaczenia =
|commons = Category:Don Knotts
|commons =
|www =
|wikicytaty =
|www =
}}
}}
'''Don Knotts''' (ur. 21 lipca 1924, zm. 24 lutego 2006) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[aktor]] [[film]]owy i [[telewizja|telewizyjny]].
'''Don Knotts''', właśc. '''Jesse Donald Knotts''' (ur. [[21 lipca]] [[1924]] w [[Morgantown (Wirginia Zachodnia)|Morgantown]], zm. [[24 lutego]] [[2006]] w [[Los Angeles]]) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[aktor]] i [[komik]].


Laureat pięciu nagród [[Nagroda Emmy|Emmy]]<ref name="awards">{{cytuj stronę |url =https://www.allmovie.com/artist/don-knotts-vn6780798/awards|tytuł = Don Knotts Awards|opublikowany = [[AllMovie]] |język = en |data dostępu = 2022-07-02}}</ref>. 19 stycznia 2000 otrzymał własną [[Gwiazdy Hollywood Walk of Fame|gwiazdę]] w [[Aleja Gwiazd w Los Angeles|Alei Gwiazd w Los Angeles]] znajdującą się przy 7083 [[Hollywood Boulevard]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://walkoffame.com/don-knotts/|tytuł=Don Knotts|opublikowany=Walk of Fame|język=en|data dostępu=2024-03-31}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://projects.latimes.com/hollywood/star-walk/don-knotts/|autor=Scott Collins|data=2006-02-26|tytuł=Hollywood Star Walk: Don Knotts|opublikowany=„[[Los Angeles Times]]”|język=en|data dostępu=2024-03-31}}</ref>.
== Filmografia ==


== Wczesne lata ==
'''seriale'''
Urodził się i dorastał w Morgantown w [[Wirginia Zachodnia|Wirginii Zachodniej]] jako najmłodszy z czterech synów Elsie Luzetty (z domu Moore) i rolnika Williama Jessego Knottsa<ref name="ethni">{{cytuj stronę |url =https://ethnicelebs.com/don-knotts|tytuł =Don Knotts What Nationality Ancestry Race|opublikowany =Ethnicity of Celebs|język = en |data dostępu = 2024-03-31}}</ref>. Jego rodzina miała korzenie [[Amerykanie pochodzenia angielskiego|angielskie]], [[Amerykanie pochodzenia niemieckiego|niemieckie]], [[Irlandczycy|irlandzkie]] i [[Szkoci|szkockie]]<ref name="ethni"/>. Miał trzech braci – Ralpha Lewisa, Willisa Vincenta i Williama Earla „Billa”<ref name="classic">{{Cytuj książkę|nazwisko=de Visé|imię=Daniel|tytuł=Andy and Don: The Making of a Friendship and a Classic American TV Show| wydawca =Simon & Schuster| data =2015|strony=3–7| isbn =978-1-4767-4773-6|odn=tak}}</ref>.
* 1951: [[Search for Tomorrow]] jako Wilbur Peterson
* 1963: [[Bob Hope Presents the Chrysler Theatre]] jako Dzieciak z lokami
* 1977: [[Statek miłości]] jako Herb Grobecker
* 1998: [[Różowe lata 70-te]] jako Właściciel posesji


Matka Knottsa miała 40 lat, gdy się urodził. Jego ojciec, który cierpiał na [[Schizofrenia|schizofrenię]] i [[alkoholizm]], czasami terroryzował go nożem, powodując, że już w młodym wieku zwrócił się do środka. Jego ojciec zmarł na [[zapalenie płuc]], gdy Knotts miał 13 lat. On i jego bracia byli wówczas wychowywani przez matkę, która prowadziła pensjonat w Morgantown. Zmarła w 1969 w wieku 84 lat. Jej syn William poprzedził ją śmiercią (cierpiał na [[Astma oskrzelowa|astmę]]) w 1941 w wieku 31 lat<ref name="classic"/>.
'''film'''

* 1958: [[No Time for Sergeants]] jako Kapral John C. Brown
W 1942 ukończył Morgantown High School. Po zaciągnięciu się do [[United States Army]] i odbyciu służby podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]], w 1948 uzyskał tytuł [[bachelor’s degree]] na kierunku [[Logopedia|logopedii]] na [[Uniwersytet Wirginii Zachodniej|Uniwersytecie Zachodniej Wirginii]] w Morgantown<ref>{{cytuj stronę |url =https://web.archive.org/web/20140222060936/https://alumni.wvu.edu/awards/academy/don_knotts|tytuł =Academy of Distinguished Alumni |opublikowany =West Virginia University|język = en |data dostępu =2024-03-31}}</ref>.
* 1963: [[Przesuń się, kochanie]] jako Shoe Clerk

* 1972: [[The Man Who Came to Dinner]] jako Dr. Bradley
== Kariera ==
* 1979: [[Łowca nagród (film)|Łowca nagród]] jako Shake

* 2000: [[Quints]] jako Burmistrz Healy
Zanim rozpoczął naukę w szkole średniej, Knotts zaczął występować jako [[Brzuchomówstwo|brzuchomówca]] i komik podczas różnych uroczystości kościelnych i szkolnych<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=Cox|imię=Stephen|nazwisko2=Marhanka|imię2=Kevin|tytuł=The Incredible Mr. Don Knotts| wydawca =Cumberland House| data =2008| isbn =9781581826586|odn=tak}}</ref>. W latach 1955–57 występował na [[Broadway (teatr)|Broadwayu]] w komedii [[Ira Levin|Iry Levina]] ''Oferma w armii''<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/don-knotts-48351|tytuł=Don Knotts|opublikowany=[[Internet Broadway Database]]|język=en|data dostępu=2024-03-31}}</ref>.

Od 3 października 1960 do 29 stycznia 1968 grał postać zastępcy szeryfa Barneya Fife’a, kuzyna szeryfa Andy’ego Taylora (w tej roli [[Andy Griffith]]) w sitcomie [[CBS]] ''The Andy Griffith Show''<ref name="all">{{cytuj stronę |url =https://www.allmovie.com/artist/don-knotts-vn6780798|tytuł = Don Knotts Biography |opublikowany = [[AllMovie]] |język = en |data dostępu = 2024-03-31}}</ref>, która przyniosła mu pięć nagród [[Nagroda Emmy|Emmy]] (1961, 1962, 1963, 1966, 1967) dla najlepszego aktora drugoplanowego w komedii telewizyjnej<ref>{{cytuj stronę |url =https://www.rottentomatoes.com/celebrity/don_knotts|tytuł =Don Knotts|opublikowany = [[Rotten Tomatoes]] |język = en |data dostępu = 2024-03-31}}</ref>. Od 25 września 1979 do 18 września 1984 występował w roli Ralpha Furleya w sitcomie [[American Broadcasting Company|ABC]] ''[[Three’s Company]]''<ref name="fr">{{cytuj stronę |url =http://www.filmreference.com/film/61/Don-Knotts.html|tytuł = Don Knotts Biography (1924–2006) |opublikowany = Film Reference |język = en |data dostępu =2024-03-31}}</ref>.

== Życie osobiste ==

Był trzykrotnie żonaty. 27 grudnia 1947 zawarł związek małżeński z Kathryn Kay Metz, z którą miał syna Thomasa Allena i córkę Karen Ann (ur. 2 kwietnia 1954)<ref>{{IMDb|osoba|0461461|Karen Knotts}}</ref>. 17 marca 1966 doszło do rozwodu. 12 października 1974 poślubił Loralee Czuchną, z którą się rozwiódł w 1989. W 2002 ożenił się z Francey Yarborough.

=== Śmierć ===
Zmarł 24 lutego 2006 w wieku 81 lat w Cedars-Sinai Medical Center w [[Los Angeles]] w [[Kalifornia|Kalifornii]] na [[zapalenie płuc]]<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-feb-26-me-knotts26-story.html|autor=Scott Collins|data=2006-02-26|tytuł=Don Knotts, 81; Actor Won 5 Emmys as Bumbling Deputy|opublikowany=„Los Angeles Times”|język=en|data dostępu=2024-03-31}}</ref>. Został pochowany na cmentarzu Westwood Memorial Park w Los Angeles.

== Filmografia ==
=== Filmy ===
* [[1963 w filmie|1963]]: ''[[Ten szalony, szalony świat]]'' jako nerwowy kierowca
* 1963: ''[[Posuń się kochanie]]'' jako Shoe Clerk
* [[1968 w filmie|1968]]: ''[[Najgorszy rewolwerowiec Dzikiego Zachodu]]'' jako dr Jesse W. Heywood
* [[1977 w filmie|1977]]: ''[[Chrabąszcz jedzie do Monte Carlo]]'' jako Wheely Applegate
* [[1984 w filmie|1984]]: ''[[Wyścig armatniej kuli II]]'' jako funkcjonariusz patrolu
* [[1987 w filmie|1987]]: ''[[Pinokio i Władca Ciemności]]'' jako Gee Willikers
* [[1997 w filmie|1997]]: ''[[Koty nie tańczą]]'' jako T.W. Turtle (głos)
* [[1998 w filmie|1998]]: ''[[Miasteczko Pleasantville]]'' jako mechanik telewizorów
* [[2005 w filmie|2005]]: ''[[Kurczak Mały]]'' jako burmistrz Turcji Lurkey (głos)

=== Seriale ===
* 1953–1955: ''[[Search for Tomorrow]]'' jako Wilbur Peterson
* 1970: ''[[Bill Cosby Show (serial telewizyjny 1969)|Bill Cosby Show]]'' jako Leo Swann
* 1972: ''[[Nowy Scooby Doo]]'' jako Homer Pipsqueak (głos)
* 1976–1977: ''[[The Sonny & Cher Comedy Hour]]'' – różne postacie
* 1977: ''[[Muppet Show]]'' – w roli samego siebie
* 1979–1984: ''[[Three’s Company]]'' jako Ralph Furley
* 1979: ''[[Statek miłości]]'' jako Herb Grobecker
* 1985: ''[[Inspektor Gadżet (serial animowany 1983)|Inspektor Gadżet]]'' jako agent MAD (głos)
* 1987: ''[[Statek miłości]]'' – w roli samego siebie
* 1988–1992: ''[[Matlock (serial telewizyjny)|Matlock]]'' jako Les Calhoun
* 1993: ''[[Garfield i przyjaciele]]'' – głos
* 1993: ''[[Krok za krokiem]]'' jako zastępca Feif
* 1993: ''[[Late Show with David Letterman]]'' – w roli samego siebie
* 1994: ''[[Prawo Burke’a (serial telewizyjny 1994)|Prawo Burke’a]]'' jako dr Adkins
* 2003: ''[[8 prostych zasad]]'' – w roli samego siebie
* 2004: ''[[Johnny Bravo]]'' – głos
* 2005: ''[[Różowe lata siedemdziesiąte]]'' jako właściciel posesji
* 2005: ''[[Las Vegas (serial telewizyjny)|Las Vegas]]'' – w roli samego siebie
* 2005: ''[[Robot Chicken]]'' – głos


== Odznaczenia ==
== Odznaczenia ==
* [[Medal Zwycięstwa Drugiej Wojny Światowej]]
* [[Medal za Dobre Zachowanie]]
* [[Medal Wyzwolenia Filipin]]
* [[Medal Wyzwolenia Filipin]]
* [[Medal Kampanii Azji-Pacyfiku]]
* [[Asiatic-Pacific Campaign Medal]]
* [[Medal Zwycięstwa w II Wojnie Światowej]]
* [[Army Good Conduct Medal]]
* [[Odznaka Strzelca Wyborowego]]
* Odznaka Strzelca Wyborowego
* [[Honorable Service Lapel Pin]]
* Honorable Service Lapel Pin

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Linki zewnętrzne ==
* {{IMDb|osoba|0461455|Don Knotts (1924–2006)}}
* {{Filmweb|osoba|63608|Don Knotts}}
* {{NNDB|osoba|750/000022684|Don Knotts}}
* {{Discogs|artysta|1850949|Don Knotts}}


{{Kontrola autorytatywna}}
== Nagrody i wyróżnienia ==
Został pięciokrotnie uhonorowany [[Nagroda Emmy|nagrodą Emmy]], a także posiada gwiazdę na [[Hollywood Walk of Fame|Hollywoodzkiej Alei Gwiazd]].


{{SORTUJ:Knotts, Don}}
== Bibliografia ==
* {{filmweb|imię|63608|Don Knotts}}
* {{imdb|osoba|0461455|Don Knotts}}
* [http://projects.latimes.com/hollywood/star-walk/don-knotts/ http://projects.latimes.com/hollywood/star-walk/don-knotts/]


[[Kategoria:Amerykanie pochodzenia brytyjskiego]]
{{DEFAULTSORT:Knotts, Don}}
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy dubbingowi]]
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy filmowi]]
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy filmowi]]
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy głosowi]]
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy telewizyjni]]
[[Kategoria:Amerykańscy komicy]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem za Dobre Zachowanie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1924]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1924]]
[[Kategoria:Zmarli w 2006]]
[[Kategoria:Zmarli w 2006]]

Aktualna wersja na dzień 23:42, 31 mar 2024

Don Knotts
Ilustracja
Imię i nazwisko

Jesse Donald Knotts

Data i miejsce urodzenia

21 lipca 1924
Morgantown

Data i miejsce śmierci

24 lutego 2006
Los Angeles

Zawód

aktor, komik

Współmałżonek

Kathryn Met
(1947–1964; rozwód)
Loralee Czuchna
(1974–1983; rozwód)
Frances Yarborough
2002–2006; jego śmierć)

Lata aktywności

1941–2006

Odznaczenia
Medal za Dobre Zachowanie Sił Lądowych (USA) Medal Wyzwolenia Filipin Medal Kampanii Azji-Pacyfiku (USA) Medal Zwycięstwa w II Wojnie Światowej (USA)

Don Knotts, właśc. Jesse Donald Knotts (ur. 21 lipca 1924 w Morgantown, zm. 24 lutego 2006 w Los Angeles) – amerykański aktor i komik.

Laureat pięciu nagród Emmy[1]. 19 stycznia 2000 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7083 Hollywood Boulevard[2][3].

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodził się i dorastał w Morgantown w Wirginii Zachodniej jako najmłodszy z czterech synów Elsie Luzetty (z domu Moore) i rolnika Williama Jessego Knottsa[4]. Jego rodzina miała korzenie angielskie, niemieckie, irlandzkie i szkockie[4]. Miał trzech braci – Ralpha Lewisa, Willisa Vincenta i Williama Earla „Billa”[5].

Matka Knottsa miała 40 lat, gdy się urodził. Jego ojciec, który cierpiał na schizofrenię i alkoholizm, czasami terroryzował go nożem, powodując, że już w młodym wieku zwrócił się do środka. Jego ojciec zmarł na zapalenie płuc, gdy Knotts miał 13 lat. On i jego bracia byli wówczas wychowywani przez matkę, która prowadziła pensjonat w Morgantown. Zmarła w 1969 w wieku 84 lat. Jej syn William poprzedził ją śmiercią (cierpiał na astmę) w 1941 w wieku 31 lat[5].

W 1942 ukończył Morgantown High School. Po zaciągnięciu się do United States Army i odbyciu służby podczas II wojny światowej, w 1948 uzyskał tytuł bachelor’s degree na kierunku logopedii na Uniwersytecie Zachodniej Wirginii w Morgantown[6].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Zanim rozpoczął naukę w szkole średniej, Knotts zaczął występować jako brzuchomówca i komik podczas różnych uroczystości kościelnych i szkolnych[7]. W latach 1955–57 występował na Broadwayu w komedii Iry Levina Oferma w armii[8].

Od 3 października 1960 do 29 stycznia 1968 grał postać zastępcy szeryfa Barneya Fife’a, kuzyna szeryfa Andy’ego Taylora (w tej roli Andy Griffith) w sitcomie CBS The Andy Griffith Show[9], która przyniosła mu pięć nagród Emmy (1961, 1962, 1963, 1966, 1967) dla najlepszego aktora drugoplanowego w komedii telewizyjnej[10]. Od 25 września 1979 do 18 września 1984 występował w roli Ralpha Furleya w sitcomie ABC Three’s Company[11].

Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]

Był trzykrotnie żonaty. 27 grudnia 1947 zawarł związek małżeński z Kathryn Kay Metz, z którą miał syna Thomasa Allena i córkę Karen Ann (ur. 2 kwietnia 1954)[12]. 17 marca 1966 doszło do rozwodu. 12 października 1974 poślubił Loralee Czuchną, z którą się rozwiódł w 1989. W 2002 ożenił się z Francey Yarborough.

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

Zmarł 24 lutego 2006 w wieku 81 lat w Cedars-Sinai Medical Center w Los Angeles w Kalifornii na zapalenie płuc[13]. Został pochowany na cmentarzu Westwood Memorial Park w Los Angeles.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy[edytuj | edytuj kod]

Seriale[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Don Knotts Awards. AllMovie. [dostęp 2022-07-02]. (ang.).
  2. Don Knotts. Walk of Fame. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
  3. Scott Collins: Hollywood Star Walk: Don Knotts. „Los Angeles Times”, 2006-02-26. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
  4. a b Don Knotts What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
  5. a b Daniel de Visé: Andy and Don: The Making of a Friendship and a Classic American TV Show. Simon & Schuster, 2015, s. 3–7. ISBN 978-1-4767-4773-6.
  6. Academy of Distinguished Alumni. West Virginia University. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
  7. Stephen Cox, Kevin Marhanka: The Incredible Mr. Don Knotts. Cumberland House, 2008. ISBN 978-1-58182-658-6.
  8. Don Knotts. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
  9. Don Knotts Biography. AllMovie. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
  10. Don Knotts. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
  11. Don Knotts Biography (1924–2006). Film Reference. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
  12. Karen Knotts w bazie IMDb (ang.)
  13. Scott Collins: Don Knotts, 81; Actor Won 5 Emmys as Bumbling Deputy. „Los Angeles Times”, 2006-02-26. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]