Don Knotts: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
lit. |
||
(Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 16 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Aktor infobox |
{{Aktor infobox |
||
|imię i nazwisko = Don Knotts |
|imię i nazwisko = Don Knotts |
||
| |
|imię i nazwisko org = |
||
| |
|grafika = Don Knotts 1975.JPG |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|data urodzenia = [[21 lipca]] [[1924]] |
|data urodzenia = [[21 lipca]] [[1924]] |
||
|miejsce urodzenia = [[Morgantown |
|miejsce urodzenia = [[Morgantown (Wirginia Zachodnia)|Morgantown]] |
||
|data śmierci = [[24 lutego]] [[2006]] |
|data śmierci = [[24 lutego]] [[2006]] |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = [[Los Angeles]] |
||
|zawód = |
|zawód = aktor, komik |
||
|współmałżonek = Kathryn Met<br />{{small|(1947–1964; rozwód)}}<br />Loralee Czuchna<br />{{small|(1974–1983; rozwód)}}<br />Frances Yarborough<br />{{small|2002–2006; jego śmierć)}} |
|||
|współmałżonek = |
|||
|lata aktywności = |
|lata aktywności = 1941–2006 |
||
|zespół artystyczny = |
|zespół artystyczny = |
||
| |
|odznaczenia = {{order|US-MzDZ|A}} {{order|PH-MWF}} {{order|US-MKAP}} {{order|US-MZII}} |
||
| |
|commons = Category:Don Knotts |
||
| |
|www = |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
}} |
}} |
||
'''Don Knotts''' (ur. 21 lipca 1924, zm. 24 lutego 2006) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[aktor]] |
'''Don Knotts''', właśc. '''Jesse Donald Knotts''' (ur. [[21 lipca]] [[1924]] w [[Morgantown (Wirginia Zachodnia)|Morgantown]], zm. [[24 lutego]] [[2006]] w [[Los Angeles]]) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[aktor]] i [[komik]]. |
||
Laureat pięciu nagród [[Nagroda Emmy|Emmy]]<ref name="awards">{{cytuj stronę |url =https://www.allmovie.com/artist/don-knotts-vn6780798/awards|tytuł = Don Knotts Awards|opublikowany = [[AllMovie]] |język = en |data dostępu = 2022-07-02}}</ref>. 19 stycznia 2000 otrzymał własną [[Gwiazdy Hollywood Walk of Fame|gwiazdę]] w [[Aleja Gwiazd w Los Angeles|Alei Gwiazd w Los Angeles]] znajdującą się przy 7083 [[Hollywood Boulevard]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://walkoffame.com/don-knotts/|tytuł=Don Knotts|opublikowany=Walk of Fame|język=en|data dostępu=2024-03-31}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://projects.latimes.com/hollywood/star-walk/don-knotts/|autor=Scott Collins|data=2006-02-26|tytuł=Hollywood Star Walk: Don Knotts|opublikowany=„[[Los Angeles Times]]”|język=en|data dostępu=2024-03-31}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
== Wczesne lata == |
|||
'''seriale''' |
|||
Urodził się i dorastał w Morgantown w [[Wirginia Zachodnia|Wirginii Zachodniej]] jako najmłodszy z czterech synów Elsie Luzetty (z domu Moore) i rolnika Williama Jessego Knottsa<ref name="ethni">{{cytuj stronę |url =https://ethnicelebs.com/don-knotts|tytuł =Don Knotts What Nationality Ancestry Race|opublikowany =Ethnicity of Celebs|język = en |data dostępu = 2024-03-31}}</ref>. Jego rodzina miała korzenie [[Amerykanie pochodzenia angielskiego|angielskie]], [[Amerykanie pochodzenia niemieckiego|niemieckie]], [[Irlandczycy|irlandzkie]] i [[Szkoci|szkockie]]<ref name="ethni"/>. Miał trzech braci – Ralpha Lewisa, Willisa Vincenta i Williama Earla „Billa”<ref name="classic">{{Cytuj książkę|nazwisko=de Visé|imię=Daniel|tytuł=Andy and Don: The Making of a Friendship and a Classic American TV Show| wydawca =Simon & Schuster| data =2015|strony=3–7| isbn =978-1-4767-4773-6|odn=tak}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
* 1963: [[Bob Hope Presents the Chrysler Theatre]] jako Dzieciak z lokami |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
Matka Knottsa miała 40 lat, gdy się urodził. Jego ojciec, który cierpiał na [[Schizofrenia|schizofrenię]] i [[alkoholizm]], czasami terroryzował go nożem, powodując, że już w młodym wieku zwrócił się do środka. Jego ojciec zmarł na [[zapalenie płuc]], gdy Knotts miał 13 lat. On i jego bracia byli wówczas wychowywani przez matkę, która prowadziła pensjonat w Morgantown. Zmarła w 1969 w wieku 84 lat. Jej syn William poprzedził ją śmiercią (cierpiał na [[Astma oskrzelowa|astmę]]) w 1941 w wieku 31 lat<ref name="classic"/>. |
|||
'''film''' |
|||
* 1958: [[No Time for Sergeants]] jako Kapral John C. Brown |
|||
W 1942 ukończył Morgantown High School. Po zaciągnięciu się do [[United States Army]] i odbyciu służby podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]], w 1948 uzyskał tytuł [[bachelor’s degree]] na kierunku [[Logopedia|logopedii]] na [[Uniwersytet Wirginii Zachodniej|Uniwersytecie Zachodniej Wirginii]] w Morgantown<ref>{{cytuj stronę |url =https://web.archive.org/web/20140222060936/https://alumni.wvu.edu/awards/academy/don_knotts|tytuł =Academy of Distinguished Alumni |opublikowany =West Virginia University|język = en |data dostępu =2024-03-31}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
* 1972: [[The Man Who Came to Dinner]] jako Dr. Bradley |
|||
== Kariera == |
|||
* 1979: [[Łowca nagród (film)|Łowca nagród]] jako Shake |
|||
* 2000: [[Quints]] jako Burmistrz Healy |
|||
Zanim rozpoczął naukę w szkole średniej, Knotts zaczął występować jako [[Brzuchomówstwo|brzuchomówca]] i komik podczas różnych uroczystości kościelnych i szkolnych<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=Cox|imię=Stephen|nazwisko2=Marhanka|imię2=Kevin|tytuł=The Incredible Mr. Don Knotts| wydawca =Cumberland House| data =2008| isbn =9781581826586|odn=tak}}</ref>. W latach 1955–57 występował na [[Broadway (teatr)|Broadwayu]] w komedii [[Ira Levin|Iry Levina]] ''Oferma w armii''<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/don-knotts-48351|tytuł=Don Knotts|opublikowany=[[Internet Broadway Database]]|język=en|data dostępu=2024-03-31}}</ref>. |
|||
Od 3 października 1960 do 29 stycznia 1968 grał postać zastępcy szeryfa Barneya Fife’a, kuzyna szeryfa Andy’ego Taylora (w tej roli [[Andy Griffith]]) w sitcomie [[CBS]] ''The Andy Griffith Show''<ref name="all">{{cytuj stronę |url =https://www.allmovie.com/artist/don-knotts-vn6780798|tytuł = Don Knotts Biography |opublikowany = [[AllMovie]] |język = en |data dostępu = 2024-03-31}}</ref>, która przyniosła mu pięć nagród [[Nagroda Emmy|Emmy]] (1961, 1962, 1963, 1966, 1967) dla najlepszego aktora drugoplanowego w komedii telewizyjnej<ref>{{cytuj stronę |url =https://www.rottentomatoes.com/celebrity/don_knotts|tytuł =Don Knotts|opublikowany = [[Rotten Tomatoes]] |język = en |data dostępu = 2024-03-31}}</ref>. Od 25 września 1979 do 18 września 1984 występował w roli Ralpha Furleya w sitcomie [[American Broadcasting Company|ABC]] ''[[Three’s Company]]''<ref name="fr">{{cytuj stronę |url =http://www.filmreference.com/film/61/Don-Knotts.html|tytuł = Don Knotts Biography (1924–2006) |opublikowany = Film Reference |język = en |data dostępu =2024-03-31}}</ref>. |
|||
== Życie osobiste == |
|||
Był trzykrotnie żonaty. 27 grudnia 1947 zawarł związek małżeński z Kathryn Kay Metz, z którą miał syna Thomasa Allena i córkę Karen Ann (ur. 2 kwietnia 1954)<ref>{{IMDb|osoba|0461461|Karen Knotts}}</ref>. 17 marca 1966 doszło do rozwodu. 12 października 1974 poślubił Loralee Czuchną, z którą się rozwiódł w 1989. W 2002 ożenił się z Francey Yarborough. |
|||
=== Śmierć === |
|||
Zmarł 24 lutego 2006 w wieku 81 lat w Cedars-Sinai Medical Center w [[Los Angeles]] w [[Kalifornia|Kalifornii]] na [[zapalenie płuc]]<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-feb-26-me-knotts26-story.html|autor=Scott Collins|data=2006-02-26|tytuł=Don Knotts, 81; Actor Won 5 Emmys as Bumbling Deputy|opublikowany=„Los Angeles Times”|język=en|data dostępu=2024-03-31}}</ref>. Został pochowany na cmentarzu Westwood Memorial Park w Los Angeles. |
|||
⚫ | |||
=== Filmy === |
|||
* [[1963 w filmie|1963]]: ''[[Ten szalony, szalony świat]]'' jako nerwowy kierowca |
|||
⚫ | |||
* [[1968 w filmie|1968]]: ''[[Najgorszy rewolwerowiec Dzikiego Zachodu]]'' jako dr Jesse W. Heywood |
|||
* [[1977 w filmie|1977]]: ''[[Chrabąszcz jedzie do Monte Carlo]]'' jako Wheely Applegate |
|||
* [[1984 w filmie|1984]]: ''[[Wyścig armatniej kuli II]]'' jako funkcjonariusz patrolu |
|||
* [[1987 w filmie|1987]]: ''[[Pinokio i Władca Ciemności]]'' jako Gee Willikers |
|||
* [[1997 w filmie|1997]]: ''[[Koty nie tańczą]]'' jako T.W. Turtle (głos) |
|||
* [[1998 w filmie|1998]]: ''[[Miasteczko Pleasantville]]'' jako mechanik telewizorów |
|||
* [[2005 w filmie|2005]]: ''[[Kurczak Mały]]'' jako burmistrz Turcji Lurkey (głos) |
|||
=== Seriale === |
|||
⚫ | |||
* 1970: ''[[Bill Cosby Show (serial telewizyjny 1969)|Bill Cosby Show]]'' jako Leo Swann |
|||
* 1972: ''[[Nowy Scooby Doo]]'' jako Homer Pipsqueak (głos) |
|||
* 1976–1977: ''[[The Sonny & Cher Comedy Hour]]'' – różne postacie |
|||
* 1977: ''[[Muppet Show]]'' – w roli samego siebie |
|||
* 1979–1984: ''[[Three’s Company]]'' jako Ralph Furley |
|||
⚫ | |||
* 1985: ''[[Inspektor Gadżet (serial animowany 1983)|Inspektor Gadżet]]'' jako agent MAD (głos) |
|||
* 1987: ''[[Statek miłości]]'' – w roli samego siebie |
|||
* 1988–1992: ''[[Matlock (serial telewizyjny)|Matlock]]'' jako Les Calhoun |
|||
* 1993: ''[[Garfield i przyjaciele]]'' – głos |
|||
* 1993: ''[[Krok za krokiem]]'' jako zastępca Feif |
|||
* 1993: ''[[Late Show with David Letterman]]'' – w roli samego siebie |
|||
* 1994: ''[[Prawo Burke’a (serial telewizyjny 1994)|Prawo Burke’a]]'' jako dr Adkins |
|||
* 2003: ''[[8 prostych zasad]]'' – w roli samego siebie |
|||
* 2004: ''[[Johnny Bravo]]'' – głos |
|||
⚫ | |||
* 2005: ''[[Las Vegas (serial telewizyjny)|Las Vegas]]'' – w roli samego siebie |
|||
* 2005: ''[[Robot Chicken]]'' – głos |
|||
== Odznaczenia == |
== Odznaczenia == |
||
* [[Medal |
* [[Medal za Dobre Zachowanie]] |
||
* [[Medal Wyzwolenia Filipin]] |
* [[Medal Wyzwolenia Filipin]] |
||
* [[Medal Kampanii Azji-Pacyfiku]] |
|||
* [[Asiatic-Pacific Campaign Medal]] |
|||
* [[Medal Zwycięstwa w II Wojnie Światowej]] |
|||
* [[Army Good Conduct Medal]] |
|||
* |
* Odznaka Strzelca Wyborowego |
||
* |
* Honorable Service Lapel Pin |
||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* {{NNDB|osoba|750/000022684|Don Knotts}} |
|||
* {{Discogs|artysta|1850949|Don Knotts}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
== Nagrody i wyróżnienia == |
|||
Został pięciokrotnie uhonorowany [[Nagroda Emmy|nagrodą Emmy]], a także posiada gwiazdę na [[Hollywood Walk of Fame|Hollywoodzkiej Alei Gwiazd]]. |
|||
⚫ | |||
== Bibliografia == |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [http://projects.latimes.com/hollywood/star-walk/don-knotts/ http://projects.latimes.com/hollywood/star-walk/don-knotts/] |
|||
[[Kategoria:Amerykanie pochodzenia brytyjskiego]] |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy dubbingowi]] |
|||
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy filmowi]] |
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy filmowi]] |
||
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy głosowi]] |
|||
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy telewizyjni]] |
|||
[[Kategoria:Amerykańscy komicy]] |
|||
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem za Dobre Zachowanie]] |
|||
[[Kategoria:Urodzeni w 1924]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1924]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 2006]] |
[[Kategoria:Zmarli w 2006]] |
Aktualna wersja na dzień 23:42, 31 mar 2024
Don Knotts, właśc. Jesse Donald Knotts (ur. 21 lipca 1924 w Morgantown, zm. 24 lutego 2006 w Los Angeles) – amerykański aktor i komik.
Laureat pięciu nagród Emmy[1]. 19 stycznia 2000 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7083 Hollywood Boulevard[2][3].
Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]
Urodził się i dorastał w Morgantown w Wirginii Zachodniej jako najmłodszy z czterech synów Elsie Luzetty (z domu Moore) i rolnika Williama Jessego Knottsa[4]. Jego rodzina miała korzenie angielskie, niemieckie, irlandzkie i szkockie[4]. Miał trzech braci – Ralpha Lewisa, Willisa Vincenta i Williama Earla „Billa”[5].
Matka Knottsa miała 40 lat, gdy się urodził. Jego ojciec, który cierpiał na schizofrenię i alkoholizm, czasami terroryzował go nożem, powodując, że już w młodym wieku zwrócił się do środka. Jego ojciec zmarł na zapalenie płuc, gdy Knotts miał 13 lat. On i jego bracia byli wówczas wychowywani przez matkę, która prowadziła pensjonat w Morgantown. Zmarła w 1969 w wieku 84 lat. Jej syn William poprzedził ją śmiercią (cierpiał na astmę) w 1941 w wieku 31 lat[5].
W 1942 ukończył Morgantown High School. Po zaciągnięciu się do United States Army i odbyciu służby podczas II wojny światowej, w 1948 uzyskał tytuł bachelor’s degree na kierunku logopedii na Uniwersytecie Zachodniej Wirginii w Morgantown[6].
Kariera[edytuj | edytuj kod]
Zanim rozpoczął naukę w szkole średniej, Knotts zaczął występować jako brzuchomówca i komik podczas różnych uroczystości kościelnych i szkolnych[7]. W latach 1955–57 występował na Broadwayu w komedii Iry Levina Oferma w armii[8].
Od 3 października 1960 do 29 stycznia 1968 grał postać zastępcy szeryfa Barneya Fife’a, kuzyna szeryfa Andy’ego Taylora (w tej roli Andy Griffith) w sitcomie CBS The Andy Griffith Show[9], która przyniosła mu pięć nagród Emmy (1961, 1962, 1963, 1966, 1967) dla najlepszego aktora drugoplanowego w komedii telewizyjnej[10]. Od 25 września 1979 do 18 września 1984 występował w roli Ralpha Furleya w sitcomie ABC Three’s Company[11].
Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]
Był trzykrotnie żonaty. 27 grudnia 1947 zawarł związek małżeński z Kathryn Kay Metz, z którą miał syna Thomasa Allena i córkę Karen Ann (ur. 2 kwietnia 1954)[12]. 17 marca 1966 doszło do rozwodu. 12 października 1974 poślubił Loralee Czuchną, z którą się rozwiódł w 1989. W 2002 ożenił się z Francey Yarborough.
Śmierć[edytuj | edytuj kod]
Zmarł 24 lutego 2006 w wieku 81 lat w Cedars-Sinai Medical Center w Los Angeles w Kalifornii na zapalenie płuc[13]. Został pochowany na cmentarzu Westwood Memorial Park w Los Angeles.
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
Filmy[edytuj | edytuj kod]
- 1963: Ten szalony, szalony świat jako nerwowy kierowca
- 1963: Posuń się kochanie jako Shoe Clerk
- 1968: Najgorszy rewolwerowiec Dzikiego Zachodu jako dr Jesse W. Heywood
- 1977: Chrabąszcz jedzie do Monte Carlo jako Wheely Applegate
- 1984: Wyścig armatniej kuli II jako funkcjonariusz patrolu
- 1987: Pinokio i Władca Ciemności jako Gee Willikers
- 1997: Koty nie tańczą jako T.W. Turtle (głos)
- 1998: Miasteczko Pleasantville jako mechanik telewizorów
- 2005: Kurczak Mały jako burmistrz Turcji Lurkey (głos)
Seriale[edytuj | edytuj kod]
- 1953–1955: Search for Tomorrow jako Wilbur Peterson
- 1970: Bill Cosby Show jako Leo Swann
- 1972: Nowy Scooby Doo jako Homer Pipsqueak (głos)
- 1976–1977: The Sonny & Cher Comedy Hour – różne postacie
- 1977: Muppet Show – w roli samego siebie
- 1979–1984: Three’s Company jako Ralph Furley
- 1979: Statek miłości jako Herb Grobecker
- 1985: Inspektor Gadżet jako agent MAD (głos)
- 1987: Statek miłości – w roli samego siebie
- 1988–1992: Matlock jako Les Calhoun
- 1993: Garfield i przyjaciele – głos
- 1993: Krok za krokiem jako zastępca Feif
- 1993: Late Show with David Letterman – w roli samego siebie
- 1994: Prawo Burke’a jako dr Adkins
- 2003: 8 prostych zasad – w roli samego siebie
- 2004: Johnny Bravo – głos
- 2005: Różowe lata siedemdziesiąte jako właściciel posesji
- 2005: Las Vegas – w roli samego siebie
- 2005: Robot Chicken – głos
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Medal za Dobre Zachowanie
- Medal Wyzwolenia Filipin
- Medal Kampanii Azji-Pacyfiku
- Medal Zwycięstwa w II Wojnie Światowej
- Odznaka Strzelca Wyborowego
- Honorable Service Lapel Pin
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Don Knotts Awards. AllMovie. [dostęp 2022-07-02]. (ang.).
- ↑ Don Knotts. Walk of Fame. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
- ↑ Scott Collins: Hollywood Star Walk: Don Knotts. „Los Angeles Times”, 2006-02-26. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
- ↑ a b Don Knotts What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
- ↑ a b Daniel de Visé: Andy and Don: The Making of a Friendship and a Classic American TV Show. Simon & Schuster, 2015, s. 3–7. ISBN 978-1-4767-4773-6.
- ↑ Academy of Distinguished Alumni. West Virginia University. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
- ↑ Stephen Cox, Kevin Marhanka: The Incredible Mr. Don Knotts. Cumberland House, 2008. ISBN 978-1-58182-658-6.
- ↑ Don Knotts. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
- ↑ Don Knotts Biography. AllMovie. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
- ↑ Don Knotts. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
- ↑ Don Knotts Biography (1924–2006). Film Reference. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
- ↑ Karen Knotts w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Scott Collins: Don Knotts, 81; Actor Won 5 Emmys as Bumbling Deputy. „Los Angeles Times”, 2006-02-26. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Don Knotts (1924–2006) w bazie IMDb (ang.)
- Don Knotts w bazie Filmweb
- Don Knotts w bazie Notable Names Database (ang.)
- Don Knotts w bazie Discogs.com (ang.)