Mohylów Podolski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne redakcyjne
Linia 31: Linia 31:
Założone w 1595 roku przez wojewodę [[Stefan Potocki (wojewoda bracławski)|Stefana Potockiego]] i nazwane na cześć swojego teścia [[Jeremi Mohyła|Jeremiego Mohyły]]. Wkrótce zamieszkali tu Ormianie, którzy bardzo przyczynili się do rozwoju miasta. Pierwsze umocnienia po [[Bitwa pod Cecorą (1620)|bitwie pod Cecorą]] zbudował tu [[Teofil Szemberg]].
Założone w 1595 roku przez wojewodę [[Stefan Potocki (wojewoda bracławski)|Stefana Potockiego]] i nazwane na cześć swojego teścia [[Jeremi Mohyła|Jeremiego Mohyły]]. Wkrótce zamieszkali tu Ormianie, którzy bardzo przyczynili się do rozwoju miasta. Pierwsze umocnienia po [[Bitwa pod Cecorą (1620)|bitwie pod Cecorą]] zbudował tu [[Teofil Szemberg]].


Na przeciwległym, mołdawskim brzegu Dniestru, znajduje się pole bitwy pod Cecorą. Tam też w [[1620]] roku zginął [[Stanisław Żółkiewski|hetman Stanisław Żółkiewski]]. W 1652 roku zajęty przez Kozaków. W 1672 roku okupowany przez Turcję. Przypuszczalne w pobliżu znajduje się miejsce pochówku [[Józef Pułaski|Józefa Pułaskiego]], marszałka [[Konfederacja barska|Konfederacji Barskiej]], ojca [[Kazimierz Pułaski|Kazimierza Pułaskiego]]. W 1742 roku biskup kamieniecki [[Wacław Sierakowski]] erygował parafię rzymskokatolicką i zbudowano drewniany kościół, który miał się znajdować w miejscu wcześniejszego z pocz. XVII wieku. Na jego miejscu w latach 1772-1791 zbudowano murowany kościół katolicki pod wezwaniem Nawiedzenia NMP, z fundacji wojewody Potockiego i staraniem ks. Szymona Krzysztofowicza. Pod koniec XVIII wieku było to jedno z największych miast na Podolu. W 1776 r. było w nim 1167 domów, w których zamieszkiwało ponad 11 tys. osób.
Na przeciwległym, mołdawskim brzegu Dniestru, znajduje się pole bitwy pod Cecorą. Tam też w [[1620]] roku zginął [[Stanisław Żółkiewski|hetman Stanisław Żółkiewski]]. W 1652 roku zajęty przez Kozaków. W 1672 roku okupowany przez Turcję. Przypuszczalne w pobliżu znajduje się miejsce pochówku [[Józef Pułaski|Józefa Pułaskiego]], marszałka [[Konfederacja barska|Konfederacji Barskiej]], ojca [[Kazimierz Pułaski|Kazimierza Pułaskiego]]. W 1742 roku biskup kamieniecki [[Wacław Hieronim Sierakowski]] erygował parafię rzymskokatolicką i zbudowano drewniany kościół, który miał się znajdować w miejscu wcześniejszego z pocz. XVII wieku. Na jego miejscu w latach 1772-1791 zbudowano murowany kościół katolicki pod wezwaniem Nawiedzenia NMP, z fundacji wojewody Potockiego i staraniem ks. Szymona Krzysztofowicza. Pod koniec XVIII wieku było to jedno z największych miast na Podolu. W 1776 r. było w nim 1167 domów, w których zamieszkiwało ponad 11 tys. osób.


W 1795 roku po III Rozbiorze miasto zostało zagarnięte przez Rosję i nie powróciło już do Polski. Rząd rosyjski w 1806 roku wykupił miasto od Potockich za 500 tys. rubli. Podczas zaborów siedziba [[Powiat mohylowski|powiatu mohylowskiego]] [[Gubernia podolska|guberni podolskiej]]. W latach 1806-1848 Mohylów był siedzibą diecezji ormiańskiej na czele której stanął ks. [[Józef Krzysztofowicz]]. Diecezja była niewielka i obejmowała parafie znajdujące się na ziemiach polskich, włączonych do zaboru rosyjskiego.
W 1795 roku po III Rozbiorze miasto zostało zagarnięte przez Rosję i nie powróciło już do Polski. Rząd rosyjski w 1806 roku wykupił miasto od Potockich za 500 tys. rubli. Podczas zaborów siedziba [[Powiat mohylowski|powiatu mohylowskiego]] [[Gubernia podolska|guberni podolskiej]]. W latach 1806-1848 Mohylów był siedzibą diecezji ormiańskiej na czele której stanął ks. [[Józef Krzysztofowicz]]. Diecezja była niewielka i obejmowała parafie znajdujące się na ziemiach polskich, włączonych do zaboru rosyjskiego.

Wersja z 10:07, 23 cze 2015

Mohylów Podolski
Ilustracja
Cerkiew Mikołajewska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

winnicki

Rejon

mohylowski

Powierzchnia

21,63 km²

Wysokość

79 m n.p.m.

Populacja (2003)
• liczba ludności


36 000

Nr kierunkowy

+380 4337

Kod pocztowy

24000

Położenie na mapie obwodu winnickiego
Mapa konturowa obwodu winnickiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city}
Strona internetowa
Cerkiew św. Grzegorza
Cerkiew św. Aleksandra

Mohylów Podolski (ukr. Могилів-Подільський - Mohyliw Podilśkyj, rum. Moghilǎu / Movilǎu, ros. Могилёв-Подольский - Mogilow Podolskij) – miasto na Ukrainie, stolica rejonu w obwodzie winnickim, przy granicy z Mołdawią, nad Dniestrem.

Historia

Założone w 1595 roku przez wojewodę Stefana Potockiego i nazwane na cześć swojego teścia Jeremiego Mohyły. Wkrótce zamieszkali tu Ormianie, którzy bardzo przyczynili się do rozwoju miasta. Pierwsze umocnienia po bitwie pod Cecorą zbudował tu Teofil Szemberg.

Na przeciwległym, mołdawskim brzegu Dniestru, znajduje się pole bitwy pod Cecorą. Tam też w 1620 roku zginął hetman Stanisław Żółkiewski. W 1652 roku zajęty przez Kozaków. W 1672 roku okupowany przez Turcję. Przypuszczalne w pobliżu znajduje się miejsce pochówku Józefa Pułaskiego, marszałka Konfederacji Barskiej, ojca Kazimierza Pułaskiego. W 1742 roku biskup kamieniecki Wacław Hieronim Sierakowski erygował parafię rzymskokatolicką i zbudowano drewniany kościół, który miał się znajdować w miejscu wcześniejszego z pocz. XVII wieku. Na jego miejscu w latach 1772-1791 zbudowano murowany kościół katolicki pod wezwaniem Nawiedzenia NMP, z fundacji wojewody Potockiego i staraniem ks. Szymona Krzysztofowicza. Pod koniec XVIII wieku było to jedno z największych miast na Podolu. W 1776 r. było w nim 1167 domów, w których zamieszkiwało ponad 11 tys. osób.

W 1795 roku po III Rozbiorze miasto zostało zagarnięte przez Rosję i nie powróciło już do Polski. Rząd rosyjski w 1806 roku wykupił miasto od Potockich za 500 tys. rubli. Podczas zaborów siedziba powiatu mohylowskiego guberni podolskiej. W latach 1806-1848 Mohylów był siedzibą diecezji ormiańskiej na czele której stanął ks. Józef Krzysztofowicz. Diecezja była niewielka i obejmowała parafie znajdujące się na ziemiach polskich, włączonych do zaboru rosyjskiego.

W 1881 roku doprowadzono do miasta kolej. Pod koniec XIX wieku wśród mieszkańców znacznie zwiększył się odsetek ludności żydowskiej: w 1881 roku w mieście mieszkało 14000 Żydów, 4932 Rusinów, 1020 Polaków. W 1873 roku prenumerowano w mieście 321 pism rosyjskich, 85 polskich, 3 żydowskie, 12 zagranicznych. Przed I wojną światową parafia rzymskokatolicka w Mohylewie liczyła 1448 wiernych. Około 1937 roku w ramach akcji antypolskiej rzymskokatolicki kościół z XVIII wieku został wysadzony przez Rosjan.

W latach 1941-1944 pod okupacją niemiecką, w trakcie której utworzono w nim getto dla Żydów. Zajęty przez Armię Czerwoną 14 marca 1944 roku. Od 1991 roku w Republice Ukrainy.

Zabytki

  • Cerkiew unicka św. Paraskewy z 1775 r.
  • Cerkiew św. Mikołaja (Mikołajewska) z 1754 roku, przebudowana w 1885 r.
  • Cerkiew św. Grzegorza (1808-19), klasycystyczna.
  • Cmentarz Polski z około 1840 roku, z grobami m.in. Wincenty Moszyńskiej, rodziny Dębickich, Wincentego Kowalskiego, Franciszka Żulińskiego, Stanisławy Drużbowicz, rodziny Dobrowolskich, Antoniego Baronowskiego, ks. Teodora Narolskiego, ks. Erazma Wierzejskiego, Stefana i Karoliny Plaszkienicz[1].

Znane postaci urodzone w Mohylowie:

  • Boris Bażanow, sekretarz Biura Politycznego WKP(b) w latach 20. XX w., autor demaskatorskich wspomnień Byłem sekretarzem Stalina,
  • Zygmunt Brynk, inżynier mechanik okrętowy, kontradmirał Marynarki Wojennej RP,
  • Kazimierz Kietliński, admirał,
  • Nikołaj Krestinski, członek pierwszego Biura Politycznego RKP(b), wicekomisarz spraw zagranicznych ZSRR, ofiara wielkiej czystki,
  • Witold Maliszewski, polski kompozytor, dyrygent i pedagog, uczeń Rimskiego-Korsakowa, nauczyciel m.in. Witolda Lutosławskiego,
  • Stanisław Popławski, urodzony w Wendyczanach pod Mohylówem, generał Armii Radzieckiej i generał armii Ludowego Wojska Polskiego, dowódca Wojsk Lądowych LWP (1947–1950), wiceminister obrony narodowej PRL (1949–1956), członek Komitetu Centralnego PZPR (1949–1956), poseł na Sejm PRL, Bohater Związku Radzieckiego (1945).

Miasta partnerskie

Linki zewnętrzne