Zamek w Bobolicach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne techniczne |
→Historia: merytoryczne - uściślenie do jakiej fazy zamek odnosi się swoim obecnym wyglądem |
||
| Linia 32: | Linia 32: | ||
|www = http://zamekbobolice.pl/ |
|www = http://zamekbobolice.pl/ |
||
}} |
}} |
||
'''Zamek w Bobolicach''' – [[zamek]] królewski zbudowany w połowie XIV |
'''Zamek w Bobolicach''' – [[zamek]] królewski zbudowany pierwotnie w połowie XIV wieku i następnie przebudowywany. Położony jest na [[Wyżyna Krakowsko-Częstochowska|Jurze Krakowsko-Częstochowskiej]], w systemie tzw. [[Orle Gniazda|Orlich Gniazd]], we [[wieś|wsi]] [[Bobolice (województwo śląskie)|Bobolice]] w [[województwo śląskie|województwie śląskim]], w [[Powiat myszkowski|powiecie myszkowskim]]. |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
Podczas najazdu [[Maksymilian III Habsburg|Maksymiliana III Habsburga]] na ziemie polskie w 1587 r. zamek został zdobyty przez jego wojska. Uległ on wówczas poważniejszym uszkodzeniom, został jednak szybko odbity przez wojska dowodzone przez [[Jan Zamoyski|Jana Zamoyskiego]]. W 1625 r. zamek przeszedł w ręce Myszkowskich herbu Jastrzębiec z pobliskiego [[Mirów (województwo śląskie)|Mirowa]]. |
Podczas najazdu [[Maksymilian III Habsburg|Maksymiliana III Habsburga]] na ziemie polskie w 1587 r. zamek został zdobyty przez jego wojska. Uległ on wówczas poważniejszym uszkodzeniom, został jednak szybko odbity przez wojska dowodzone przez [[Jan Zamoyski|Jana Zamoyskiego]]. W 1625 r. zamek przeszedł w ręce Myszkowskich herbu Jastrzębiec z pobliskiego [[Mirów (województwo śląskie)|Mirowa]]. |
||
W czasie [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]], w 1657 r., Szwedzi pod dowództwem generała [[Burchard Müller von der Lühnen|Müllera]] mocno zniszczyli zamek. Następnymi właścicielami zamku zostali Męcińscy z Żarek, jednak po wojnach szwedzkich w XVII i XVIII w. zamek zaczął popadać w ruinę. Gdy w 1683 r. król [[Jan III Sobieski]] w drodze do Krakowa – miejsca koncentracji wojsk polskich przed odsieczą wiedeńską – zatrzymał się na zamku w Bobolicach, jego orszak musiał nocować w |
W czasie [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]], w 1657 r., Szwedzi pod dowództwem generała [[Burchard Müller von der Lühnen|Müllera]] mocno zniszczyli zamek. Następnymi właścicielami zamku zostali Męcińscy z Żarek, jednak po wojnach szwedzkich w XVII i XVIII w. zamek zaczął popadać w ruinę. Gdy w 1683 r. król [[Jan III Sobieski]] w drodze do Krakowa – miejsca koncentracji wojsk polskich przed odsieczą wiedeńską – zatrzymał się na zamku w Bobolicach, jego orszak musiał nocować w namiotach. |
||
W XVIII w. zamek był tylko częściowo zamieszkały. Spis inwentarza zamku z 1700 r. ukazuje jego dość kiepski stan. Pomimo prób ratowania zamku popadał on w coraz większą ruinę. W XIX w. w podziemiach zamku znaleziono skarb. Poszukiwacze skarbów dopełnili reszty zniszczenia. Po drugiej wojnie światowej mury zamku zostały częściowo rozebrane i posłużyły do budowy drogi łączącej Bobolice z Mirowem. |
W XVIII w. zamek był tylko częściowo zamieszkały. Spis inwentarza zamku z 1700 r. ukazuje jego dość kiepski stan. Pomimo prób ratowania zamku popadał on w coraz większą ruinę. W XIX w. w podziemiach zamku znaleziono skarb. Poszukiwacze skarbów dopełnili reszty zniszczenia. Po drugiej wojnie światowej mury zamku zostały częściowo rozebrane i posłużyły do budowy drogi łączącej Bobolice z Mirowem. |
||
Pod koniec XX w., rodzina Laseckich – obecnych właścicieli zamku – podjęła się wyzwania odbudowy tego zamku. Na zlecenie przedstawicieli rodziny: senatora [[Jarosław Lasecki|Jarosława Laseckiego]] i jego brata Dariusza Laseckiego, przy pomocy polskich naukowców i ekspertów, przeprowadzono prace archeologiczne, zabezpieczające i |
Pod koniec XX w., rodzina Laseckich – obecnych właścicieli zamku – podjęła się wyzwania odbudowy tego zamku. Na zlecenie przedstawicieli rodziny: senatora [[Jarosław Lasecki|Jarosława Laseckiego]] i jego brata Dariusza Laseckiego, przy pomocy polskich naukowców i ekspertów, przeprowadzono prace archeologiczne, zabezpieczające i budowlane<ref>{{cytuj stronę |url=http://wyborcza.pl/1,75480,7244331,Ten_zamek_jest_moj__a_ten_obok___brata.html?as=1 |tytuł=Ten zamek jest mój, a ten obok - brata |data=2009 |opublikowany=Gazeta.pl}}</ref><ref>{{cytuj stronę |url=http://www.zamekbobolice.pl/aktualnosci,14,pl.htm |tytuł=Obecnie Zamek należy do rodziny Laseckich |data=2008 |opublikowany=Zamek Bobolice}}</ref>. W czerwcu 2011 r. relacja z odbudowy pojawiła się w światowych mediach. Oficjalne otwarcie zamku po dwunastu latach prac nastąpiło 3 września 2011 r.<ref>{{cytuj stronę |url=http://www.dziennikzachodni.pl/czestochowa/417815,chinczycy-z-tajwanu-chca-miec-zamek-jak-w-bobolicach,id,t.html?cookie=1 |tytuł=Chińczycy z Tajwanu chcą mieć zamek jak w Bobolicach |data=2011 |opublikowany=Dziennik Zachodni}}</ref><ref>{{cytuj stronę |url=http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/3054816,dom-polski-druga-swietnosc,id,t.html |tytuł=Dom polski - druga świetność |data=2011 |opublikowany=Dziennik Polski}}</ref> Z okazji otwarcia swoje listy gratulacyjne przesłali prezydent RP [[Bronisław Komorowski]], marszałek Sejmu oraz premier<ref>Robert Kuliś, ''Królewski zamek Bobolice odbudowany!'', „Angora” nr 38, 18.09.2011.</ref>. Odbudowa w kształcie przybliżonym do wyglądu zamku w XVI w., została zrealizowana pomimo braku jakichkolwiek planów, szkiców czy rysunków zamku; jego kształt odtworzono na podstawie zachowanych ruin, posiłkując się wiedzą historyków i archeologów. W pracach wykorzystywano wyłącznie tradycyjne materiały (głównie kamień wapienny), opracowano też specjalną zaprawę murarską. Sama rekonstrukcja wzbudzała i nadal wzbudza kontrowersje i krytykę różnych środowisk<ref>[http://www.ruszajwdroge.pl/2012/09/zamek-bobolice-imponujaca-rekonstrukcja-czy-koszmarna-pomylka.html#.U0Z28ON_uNU Zamek Bobolice – imponująca rekonstrukcja, czy koszmarna pomyłka?]</ref>. Obiekt jest określany jako ''Disneyland'', ''kiepska atrapa zabytku''<ref>[http://zamkinanowodotcom.wordpress.com/2013/09/18/wolnoc-tomku-w-swoim-domku/ Wolnoć Tomku w swoim domku]</ref>, specjaliści zwracali uwagę na brak zachowanych źródeł odnośnie dawnego wyglądu<ref>[http://wiadomosci.onet.pl/slask/uhonorowana-rekonstrukcja-sredniowiecznego-zamku-w-bobolicach/qcykx Uhonorowana rekonstrukcja średniowiecznego zamku w Bobolicach]</ref><ref>[http://czestochowa.wyborcza.pl/czestochowa/1,35271,10229575,Bobolice_odbudowane__ZDJECIA_.html Bobolice odbudowane]</ref>. |
||
[[Plik:Bobolice(js) 1.jpg|mały|prawo|Ruiny zamku przed rekonstrukcją]] |
[[Plik:Bobolice(js) 1.jpg|mały|prawo|Ruiny zamku przed rekonstrukcją]] |
||
Wersja z 11:09, 10 lip 2017
 nr rej. 415/60 z 8.02.1960, 100/78 z 1.03.1978[1]
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Plan budynku
| |
Położenie na mapie województwa śląskiego  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |
| Strona internetowa | |
Zamek w Bobolicach – zamek królewski zbudowany pierwotnie w połowie XIV wieku i następnie przebudowywany. Położony jest na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, w systemie tzw. Orlich Gniazd, we wsi Bobolice w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim.
Historia
Królewski zamek w Bobolicach został zbudowany przez króla Polski Kazimierza Wielkiego najprawdopodobniej ok. 1350–1352 roku. Należał do systemu obronnego zachodniej granicy państwowej Królestwa Polskiego. Zamek miał bronić od najazdów ze strony Śląska, będącego terytorium granicznym Królestwa Czech. Zamek był częścią fortyfikacji zwanej Orlimi Gniazdami.
W 1370 r. ówczesny król Polski Ludwik Węgierski nadał zamek swojemu krewnemu Władysławowi Opolczykowi. Ten 9 lat później przekazał go swemu dworzaninowi Andrzejowi Schóny z Barlabás (zwany Andrzejem Węgrem), który zamek przekształcił w zbójecką twierdzę. Rozbójniczy proceder ukrócił król Władysław Jagiełło, który w 1391 r. włączył zamek z powrotem do dóbr królewskich, jednak pozwolił Andrzejowi nadal nim władać. Po jego śmierci zamek odziedziczyła jego córka Anna, a po jej śmierci zamek podzielili między siebie jej syn Stanisław Szafraniec i jej drugi mąż Mściwój z Wierzchowiska herbu Lis wraz z dziećmi. Doprowadziło to do licznych konfliktów, które zakończył Piotr Szafraniec (bratanek Stanisława), który wykupił od Lisów ich połowę zamku w 1445 r. Piotr Szafraniec wkrótce sprzedał zamek Florianowi z Knyszyna, który z kolei sprzedał go Andrzejowi Tresce, a jego rodzina sprzedała go Rzeszowskim. Następnym właścicielem w 1486 r. został Mikołaj Kreza z Zawady herbu Ostoja, którego rodzina władała zamkiem aż do 1625 r.
Podczas najazdu Maksymiliana III Habsburga na ziemie polskie w 1587 r. zamek został zdobyty przez jego wojska. Uległ on wówczas poważniejszym uszkodzeniom, został jednak szybko odbity przez wojska dowodzone przez Jana Zamoyskiego. W 1625 r. zamek przeszedł w ręce Myszkowskich herbu Jastrzębiec z pobliskiego Mirowa.
W czasie potopu szwedzkiego, w 1657 r., Szwedzi pod dowództwem generała Müllera mocno zniszczyli zamek. Następnymi właścicielami zamku zostali Męcińscy z Żarek, jednak po wojnach szwedzkich w XVII i XVIII w. zamek zaczął popadać w ruinę. Gdy w 1683 r. król Jan III Sobieski w drodze do Krakowa – miejsca koncentracji wojsk polskich przed odsieczą wiedeńską – zatrzymał się na zamku w Bobolicach, jego orszak musiał nocować w namiotach.
W XVIII w. zamek był tylko częściowo zamieszkały. Spis inwentarza zamku z 1700 r. ukazuje jego dość kiepski stan. Pomimo prób ratowania zamku popadał on w coraz większą ruinę. W XIX w. w podziemiach zamku znaleziono skarb. Poszukiwacze skarbów dopełnili reszty zniszczenia. Po drugiej wojnie światowej mury zamku zostały częściowo rozebrane i posłużyły do budowy drogi łączącej Bobolice z Mirowem.
Pod koniec XX w., rodzina Laseckich – obecnych właścicieli zamku – podjęła się wyzwania odbudowy tego zamku. Na zlecenie przedstawicieli rodziny: senatora Jarosława Laseckiego i jego brata Dariusza Laseckiego, przy pomocy polskich naukowców i ekspertów, przeprowadzono prace archeologiczne, zabezpieczające i budowlane[2][3]. W czerwcu 2011 r. relacja z odbudowy pojawiła się w światowych mediach. Oficjalne otwarcie zamku po dwunastu latach prac nastąpiło 3 września 2011 r.[4][5] Z okazji otwarcia swoje listy gratulacyjne przesłali prezydent RP Bronisław Komorowski, marszałek Sejmu oraz premier[6]. Odbudowa w kształcie przybliżonym do wyglądu zamku w XVI w., została zrealizowana pomimo braku jakichkolwiek planów, szkiców czy rysunków zamku; jego kształt odtworzono na podstawie zachowanych ruin, posiłkując się wiedzą historyków i archeologów. W pracach wykorzystywano wyłącznie tradycyjne materiały (głównie kamień wapienny), opracowano też specjalną zaprawę murarską. Sama rekonstrukcja wzbudzała i nadal wzbudza kontrowersje i krytykę różnych środowisk[7]. Obiekt jest określany jako Disneyland, kiepska atrapa zabytku[8], specjaliści zwracali uwagę na brak zachowanych źródeł odnośnie dawnego wyglądu[9][10].
_1.jpg)
Architektura
Zamek leży na stromym, skalistym wzgórzu (360 m n.p.m.). Zamek składa się z dwukondygnacyjnego budynku mieszkalnego z cylindryczną basztą. Dach zamku jest pokryty czarną dachówką. Do zamku prowadzi most zwodzony ponad suchą fosą, a całość otaczają mury z blankami zbudowane z miejscowego białego wapienia.
Legendy
- XV-wieczne kroniki mówią o przedstawicielu rodu Krezów, który porwał i więził w bobolickim zamku swoją bratanicę. Podobno do dziś straszy ona na murach warowni jako biała dama.
- Istnieje także legenda mówiąca o dwóch braciach bliźniakach, właścicielach zamków w Mirowie i Bobolicach. Według ludowych podań wykopali oni tunel między dwoma warowniami, aby móc częściej ze sobą rozmawiać w odosobnieniu, bez udziału świadków. Pewnego dnia weszli oni w posiadanie wielkiego skarbu – ukryli go w tunelu, a na straży postawili odrażającą czarownicę, odstraszającą swym wyglądem potencjalnych złodziei. Bracia doskonale się rozumieli i gotowi byli zrobić dla siebie wszystko. Ich przyjaźń została jednak wystawiona na ciężką próbę, gdy jeden z nich przywiózł z wyprawy wojennej piękną dziewczynę. Podejrzewając brata bliźniaka o podkochiwanie się w kobiecie, zamknął ją w podziemiach obok wspomnianego skarbu. Pewnego razu, pod nieobecność czarownicy, która wieczorami udawała się na sabat na Łysej Górze, nakrył parę kochanków w skarbcu. Rozgniewany zamordował brata, a dziewczynę zamurował w lochach zamku. Do dziś ma ona straszyć na zamkowej baszcie.
- W XIX w. w podziemiach warowni znaleziono ogromny skarb. Istnieje przypuszczenie, że jego część może znajdować się we wspomnianym w legendzie tunelu między Bobolicami a Mirowem.
Galeria
-
Zamek w Bobolicach -
Widok od strony zachodniej -
Wieża zamkowa -
Brama wjazdowa -
Dziedziniec
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-02-24].
- ↑ Ten zamek jest mój, a ten obok - brata. Gazeta.pl, 2009.
- ↑ Obecnie Zamek należy do rodziny Laseckich. Zamek Bobolice, 2008.
- ↑ Chińczycy z Tajwanu chcą mieć zamek jak w Bobolicach. Dziennik Zachodni, 2011.
- ↑ Dom polski - druga świetność. Dziennik Polski, 2011.
- ↑ Robert Kuliś, Królewski zamek Bobolice odbudowany!, „Angora” nr 38, 18.09.2011.
- ↑ Zamek Bobolice – imponująca rekonstrukcja, czy koszmarna pomyłka?
- ↑ Wolnoć Tomku w swoim domku
- ↑ Uhonorowana rekonstrukcja średniowiecznego zamku w Bobolicach
- ↑ Bobolice odbudowane
Bibliografia
- Leszek Marzec, Kazimierz Mazurek, Tomasz Suchecki, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Warszawa 1986, ISBN 83-7005-057-3.
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona zamku
- fazy odbudowy zamku 2006 - 2013 fotorelacja
- Zamek w ruinie jest hołdem dla najeźdźcy. Fronda, 2011.
- Turystyczny skarb pięknieje. Gazeta Częstochowa, 2009.
- Wirtualny spacer po Zamku Bobolice w trakcie rekonstrukcji w 2009 r.
Szablon:Dwory, pałace, wieże rycerskie i zamki województwa śląskiego