Stanisław Sośnicki
Stanisław Adam Sośnicki (ur. 12 września 1896 w Warszawie, zm. 2 lipca 1962 w Warszawie) – kapitan saperów Wojska Polskiego, urzędnik konsularny, dyplomata, w młodości lekkoatleta, olimpijczyk.
Życiorys
W 1915 roku ukończył Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie i rozpoczął studia na Wydziale Budownictwa Maszyn Politechniki Warszawskiej, ale ich nie ukończył.
16 lutego 1919 roku został przydzielony do Dowództwa Okręgu Generalnego „Kraków” w Krakowie[1]. Z dniem 3 kwietnia 1919 roku został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika, zaliczeniem do I Rezerwy armii i powołaniem do czynnej służby wojskowej na czas wojny aż do demobilizacji, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[2]. W 1924 pełnił służbę na stanowisku oficera ordynansowego komendanta Kościuszkowskiego Obozu Szkolnego Saperów i pozostawał oficerem nadetatowym 8 Pułku Saperów. 1 grudnia 1924 mianowany kapitanem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 6 lokatą w korpusie oficerów zawodowych inżynierii i saperów. W 1928 pełnił służbę w Szefostwie Administracji Armii. W 1934 był oficerem rezerwy 1 Batalionu Saperów Legionów.
Kariera sportowa
Był jednym z czołowych polskich lekkoatletów pierwszej połowy lat 20. Należał do grupy sportowców przygotowujących się do startu w igrzyskach olimpijskich w 1920 w Antwerpii, do czego nie doszło z powodu wybuchu wojny polsko-bolszewickiej[3]. Wystąpił za to na igrzyskach olimpijskich w 1924 w Paryżu w biegu na 100 metrów i skoku w dal, ale odpadł w eliminacjach.
Podczas pierwszych mistrzostw Polski w 1920 zwyciężył w sześciu konkurencjach i został uznany za najlepszego zawodnika. Ogółem zdobył trzynaście tytułów mistrza Polski:
- bieg na 100 metrów – 1920 i 1921
- bieg na 200 metrów – 1921
- sztafeta 4 × 100 metrów – 1920 i 1923
- skok wzwyż z miejsca – 1920
- skok w dal – 1920, 1921 i 1923
- skok w dal z miejsca – 1920
- trójskok – 1920, 1922 i 1923
Pięć razy był wicemistrzem Polski:
- bieg na 100 metrów – 1922 i 1923
- skok wzwyż – 1920
- skok w dal – 1922
- skok w dal z miejsca – 1921
Trzynaście razy bił rekordy Polski w skoku w dal, trójskoku, sztafecie 4 × 100 m, sztafecie 10 × 100 m, sztafecie szwedzkiej i sztafecie olimpijskiej.
Startował w barwach Czarnych Lwów, Korony Warszawa, KS Polonia Warszawa i AZS Warszawa. Zakończył aktywne uprawianie lekkiej atletyki w 1925.
Kariera zawodowa
Ukończył Wydział Dyplomatyczno-Konsularny Akademii Nauk Politycznych w Warszawie w 1926 oraz Studium Anglii Współczesnej na Uniwersytecie Cambridge w 1931. Od tego roku pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Był konsulem w Kijowie (1933-1934)[4] i w Charkowie (1934-1936). W latach 1937-1939 był naczelnikiem wydziału w Ministerstwie Opieki Społecznej.
W kampanii wrześniowej walczył w stopniu kapitana, m.in. w obronie Warszawy. Otrzymał za to order Virtuti Militari. Następnie przebywał w niewoli niemieckiej w obozach w Lubece i Woldenbergu. Po wojnie w ludowym Wojsku Polskim (w stopniu podpułkownika; do 1946), a następnie był chargé d’affaires polskiej ambasady w Ankarze (1946-1948). Od 1948 pracował w Centrali Handlowej Przemysłu Drzewnego jako dyrektor administracyjny. Był także działaczem i sędzią lekkoatletycznym.
Odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1947)[5]
- Srebrny Krzyż Zasługi (dwukrotnie)[6]
- Komandor Orderu Chrystusa (Portugalia, 1932)[7]
- Komandor Orderu Korony (Belgia, 1933)[8]
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja, 1933)[8]
- Komandor Orderu Korony (Rumunia, 1933)[9]
- Komandor z Gwiazdą Orderu Zasługi (Węgry, 1934)[10]
- Komandor Orderu Świętego Skarbu (Japonia, 1934)[11]
Przypisy
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 45 z 26 kwietnia 1919 roku, poz. 1482.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 41 z 12 kwietnia 1919 roku, poz. 1306.
- ↑ Stanisław Zaborniak: Z tradycji lekkoatletyki w Polsce w latach 1919–1939: Tom VI Udział lekkoatletów i lekkoatletek w międzynarodowej rywalizacji sportowej. Rzeszów: 2011, s. 252, 253. ISBN 978-83-7338-663-1.
- ↑ Jednocześnie kierował placówką wywiadowczą „Kh” Oddziału II Sztabu Głównego w Kijowie (1933–1934); według Wojciech Skóra: Porwanie kierownika polskiej placówki konsularnej w Kijowie Jerzego Matusińskiego przez władze radzieckie w 1939 r., [w:] Polska dyplomacja na Wschodzie w XX– początkach XXI wieku, Olsztyn-Charków 2010, s. 414-437
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 354)
- ↑ po drugi raz 19 marca 1931 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i rozwoju sportu” M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120
- ↑ Estrangeiros com Ordens Portuguesas. presidencia.pt. [dostęp 2015-09-27]. (port.).
- ↑ a b Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 7, s. 57, 1933.
- ↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 19, s. 189, 1933.
- ↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 5, s. 67, 1934.
- ↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 6, s. 79, 1934.
Bibliografia
- Bogdan Tuszyński: Polscy olimpijczycy XX wieku t. 2., Wrocław 2004, ISBN 83-7407-050-1
- Ryszard Wryk: Sport olimpijski w Polsce 1919-1939, Poznań 2006, ISBN 83-7177-278-5
- Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Warszawa 1924, s. 812, 832, 1387
- Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 585, 597
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 164, 674
- Absolwenci Akademii Nauk Politycznych w Warszawie
- Absolwenci Uniwersytetu Cambridge
- Ambasadorowie Polski w Turcji
- Jeńcy Oflagu II C Woldenberg
- Konsulowie II Rzeczypospolitej w USRR
- Kapitanowie saperów II Rzeczypospolitej
- Podpułkownicy ludowego Wojska Polskiego
- Lekkoatleci Czarnych Lwów
- Lekkoatleci Polonii Warszawa
- Obrońcy Warszawy (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej
- Polacy odznaczeni Orderem Korony (Belgia)
- Polacy odznaczeni Orderem Chrystusa (Portugalia)
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Rumunii
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Skarbu
- Polacy odznaczeni Orderem Zasługi (Węgry)
- Polscy lekkoatleci na igrzyskach olimpijskich
- Polscy sprinterzy
- Polscy skoczkowie w dal
- Polscy trójskoczkowie
- Polscy olimpijczycy (Paryż 1924)
- Przedstawiciele dyplomatyczni Polski Ludowej
- Urodzeni w 1896
- Urzędnicy ministerstw II Rzeczypospolitej
- Zmarli w 1962