Strojnica włoska

Strojnica włoska
	Graphosoma italicum
	(O.F. Müller, 1766)
	; Imago
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	pluskwiaki
Podrząd	pluskwiaki różnoskrzydłe
Rodzina	tarczówkowate
Podrodzina	Podopinae
Plemię	Graphosomatini
Rodzaj	strojnica
Gatunek	strojnica włoska
Synonimy
	Cimex italicum O.F. Müller, 1766; Cimex nigrolineatus Fabricius, 1781; Tetyra schangini Gebler, 1817; Scutellara lineata v. flavipes Mulsant & Rey, 1865; Graphosoma lineatum v. reductum Horváth, 1901; Graphosoma italicum v. ochraceum Royer, 1923; Graphosoma italicum v. obscurum Stipanek, 1926; Graphosoma italicum f. soosi Halaszfy, 1953; Graphosoma italicum v. nigriscutellatum Halaszfy, 1955; Graphosoma italicum f. flavolineatum Halaszfy, 1955 ; Graphosoma lineatum italicum (O.F. Müller, 1766);
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Strojnica włoska^[1] (Graphosoma italicum) – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny tarczówkowatych.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1766 roku przez Otto Friedricha Müllera pod nazwą Cimex italicum. Przez dłuższy czas klasyfikowany był jako podgatunek strojnicy baldaszkówki (Graphosoma lineatum) lub synonimizowany z tymże gatunkiem. Jego klasyfikację zrewidował Roland Lupoli w 2017 roku na podstawie analizy molekularnej sekwencji kodujących oksydazę cytochromu c w mitochondrialnym DNA. Badania te wykazały, że G. italicum jest odrębnym gatunkiem, co więcej zajmującym większość zasięgu przypisywanego wcześniej G. lineatum – ta okazała się być ograniczona w swym zasięgu do Afryki Północnej i Sycylii. Analiza filogenetyczna wykazała, że gatunkiem siostrzanym dla strojnicy włoskiej jest wschodnioazjatycka G. rubrolineatum. W obrębie G. italicum wyróżniono dwa podgatunki^[2]:

Graphosoma italicum sardiniensis Lupoli, 2017 – endemit Sardynii
Graphosoma italicum italicum (O.F. Müller, 1766) – pozostała część zasięgu

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pluskwiak o ciele długości od 8 do 12 mm, z wierzchu, włącznie z listewką brzeżną odwłoka czarno-czerwono paskowanym. Liczba czarnych pasków na głowie wynosi 2, na przedpleczu 6, a na tarczce cztery. Spód ciała jest jasnoczerwony z czarnymi plamkami. Czułki są czarne, rzadko czerwonawe^[3].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad ten zasiedla biotopy łąkowe i ruderalne^[3], w tym skraje lasów, leśne polany, przydroża, przytorza i ogrody^[1]. Jest fitofagiem. Żeruje na dużych przedstawicielach selerowatych, najczęściej na barszczu zwyczajnym, dzięglu leśnym, goryszu pagórkowym, marchwi zwyczajnej, pasternaku zwyczajnym i trybuli leśnej^[3]. Osobniki dorosłe są aktywne od maja do września^[1], a zimę spędzają pod opadłymi liśćmi i w innych szczątkach roślinnych^[3].

Gatunek palearktyczny, szeroko rozprzestrzeniony w Europie^[2]. W Polsce pospolity w całym kraju^[1]^[4]

Kopulacja
Samica strzegąca jaj
Larwa

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d Graphosoma italicum – Strojnica włoska. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2020-04-11].
↑ ^a ^b R. Lupoli. Graphosoma lineatum (L., 1758) et G. italicum (O.F. Müller, 1766), deux especes valides et distinctes, probablement issues de la transgression zancléenne mediterranéenne (Hemiptera Pentatomidae). „L’Entomologiste”. 73, s. 19–33, 2017.
↑ ^a ^b ^c ^d Jerzy A. Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski. T. XVIII: Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera. Cz. zeszyt 14: Tarczówkowate - Pentatomidae. Toruń: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 2000. ISBN 83-88518-05-4.
↑ Grzegorz Gierlasiński. Peritrechus angusticollis (R.F. Sahlberg, 1848) (Heteroptera: Rhyparochromidae) i Graphosoma italicum (O.F. Müller, 1766) (Heteroptera: Pentatomidae) – gatunki nowe odpowiednio dla Beskidu Zachodniego i Bieszczadów. „Heteroptera Poloniae – Acta Faunistica”. 11, s. 43-45, 2017. ISSN 2083-201X.

[insektarium-1] Graphosoma italicum – Strojnica włoska. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2020-04-11].

[Lupoli-2] R. Lupoli. Graphosoma lineatum (L., 1758) et G. italicum (O.F. Müller, 1766), deux especes valides et distinctes, probablement issues de la transgression zancléenne mediterranéenne (Hemiptera Pentatomidae). „L’Entomologiste”. 73, s. 19–33, 2017.

[Lis-3] Jerzy A. Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski. T. XVIII: Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera. Cz. zeszyt 14: Tarczówkowate - Pentatomidae. Toruń: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 2000. ISBN 83-88518-05-4.

[Gierlasiński-4] Grzegorz Gierlasiński. Peritrechus angusticollis (R.F. Sahlberg, 1848) (Heteroptera: Rhyparochromidae) i Graphosoma italicum (O.F. Müller, 1766) (Heteroptera: Pentatomidae) – gatunki nowe odpowiednio dla Beskidu Zachodniego i Bieszczadów. „Heteroptera Poloniae – Acta Faunistica”. 11, s. 43-45, 2017. ISSN 2083-201X.

[1]

[2]

[3]

[4]