Węgierka (wieś)

Węgierka
	wieś
	; Ruiny bastei obronnej
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	jarosławski
Gmina	Roźwienica
Liczba ludności (2021)	803
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-560
Tablice rejestracyjne	RJA
SIMC	0610678
	Położenie na mapie gminy Roźwienica Węgierka
	Położenie na mapie Polski Węgierka
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Węgierka
	Położenie na mapie powiatu jarosławskiego Węgierka
	49°53′22″N 22°33′32″E/49,889444 22,558889
	Multimedia w Wikimedia Commons

Węgierka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Roźwienica^[5]^[4]. Leży na Pogórzu Dynowskim, nad potokiem Węgierka dopływem Mleczki, ok. 19 km na południowy wschód od Jarosławia.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Węgierka^[5]^[4]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0610750	Borowiec	osada leśna
0610684	Browar	część wsi
0610690	Dół	część wsi
0610709	Góra	część wsi
0610715	Łazy Węgierskie	część wsi
0610721	Osteria	część wsi
0610744	Śmidowa	część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze pisane wzmianki o Węgierce pochodzą z połowy XIV w. W północnej części wsi, przy trakcie z Jarosławia do Pruchnika zbudowano w połowie XV w. dwór obronny, w końcu XV w. przebudowany na nowoczesną fortecę bastejową. Pod koniec XVIII w. zamek spłonął i nie został już odbudowany. Zamek zbudowany był na planie kwadratu o wymiarach 40x40 m. Miał dwie basteje: od strony płn.-zach. (zachowana) i płd.-zach. Posiadał dwa skrzydła mieszkalne: zachodnie i południowe, z pozostałych stron były mury kurtynowe. Według tablicy informacyjnej przy obiekcie od 1 stycznia 2007 zamek znajduje się w granicach administracyjnych miasta Pruchnik. Według legend zamek miał się rozpaść z powodu niedbałości murarzy, swoją fuszerkę mają oni odpokutowywać, wykonując nocą w baszcie prace kamieniarskie^[6].

Wieś położona w powiecie przemyskim, była własnością Stanisława Gorajskiego, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku^[7].

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela należącej do dekanatu Pruchnik^[8]. Pośrodku wsi znajduje się kaplica (dawna cerkiew greckokatolicka) z 1890 oraz kościół parafialny zbudowany w latach 1984–1986. Na południowym krańcu wsi jest odkrywka skalna i wapiennik.

Na płd-wsch. krańcu wsi, nad doliną potoku Borycz znajdują się dobrze zachowane elementy grodziska wczesnośredniowiecznego (administracyjnie jest to teren wsi Tuligłowy).

Kopalnia margla
Zabytkowa cerkiew
Kościół parafialny

Transport[edytuj | edytuj kod]

880 Droga wojewódzka nr 880: Jarosław – Węgierka
881 Droga wojewódzka nr 881: Sokołów Małopolski – Łańcut – Kańczuga – Pruchnik – Żurawica

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 145200
↑ Wieś Węgierka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-10] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1444 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c GUS. Rejestr TERYT
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Emil Hoff: Podkarpackie duchy i straszydła: najbardziej nawiedzone miejsca niedaleko Rzeszowa na weekend z dreszczykiem. Gdzie spotkać diabła Didko?. 2022-10-26. [dostęp 2022-10-27].
↑ Andrzej Gliwa, Wykaz zniszczeń we wsiach i miastach ziemi przemyskiej po najeździe tatarskim z 1672 roku : (cz. I), w: Prace Historyczno-Archiwalne, Tom 13 (2003), Rzeszów 2003, s. 178.
↑ Dekanat na stronie archidiecezji

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Węgierka 3, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 250 .
Ruiny zamku pruchnickiego w Węgierce - opis i fotogaleria

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 145200

[pwl-2] Wieś Węgierka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-10] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1444 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] GUS. Rejestr TERYT

[R2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[6] Emil Hoff: Podkarpackie duchy i straszydła: najbardziej nawiedzone miejsca niedaleko Rzeszowa na weekend z dreszczykiem. Gdzie spotkać diabła Didko?. 2022-10-26. [dostęp 2022-10-27].

[7] Andrzej Gliwa, Wykaz zniszczeń we wsiach i miastach ziemi przemyskiej po najeździe tatarskim z 1672 roku : (cz. I), w: Prace Historyczno-Archiwalne, Tom 13 (2003), Rzeszów 2003, s. 178.

[8] Dekanat na stronie archidiecezji

[2]

[3]

[4]

[1]

[5]

[6]

[7]

[8]

Wsie	Bystrowice Chorzów Cząstkowice Czudowice Mokra Roźwienica Rudołowice Tyniowice Węgierka Więckowice Wola Roźwienicka Wola Węgierska
Osada leśna	Gajówka Śmigłówka
Integralne części wsi	Babice Betlejem Borowiec Borsucze Browar Cyganówka Czerwona Glinka Dół (Chorzów) Dół (Roźwienica) Dół (Rudołowice) Dół (Węgierka) Dół (Wola Roźwienicka) Góra (Chorzów) Góra (Roźwienica) Góra (Rudołowice) Góra (Węgierka) Góra (Wola Roźwienicka) Koło Kaciuby Koło Poczty Koło Szosy Leśniczówka Łazy Węgierskie Osteria Parcelacja (Roźwienica) Parcelacja (Tyniowice) Parcelacja (Więckowice) Parcelacja od Młyna Parcelacja od Roźwienicy Parcelacja od Rudołowic Pod Borowcem Pod Tarniówką Poręby Słomianka Stawiska Śmidowa Zamyślówka Zarudzie