Wyżnia Przehyba
49°09′32″N 19°59′15″E/49,158889 19,987500 Wyżnia Przechyba i Wielki Żleb Krywański | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
1982 m n.p.m. |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
| 49°09′32″N 19°59′15″E/49,158889 19,987500
| |
Wyżnia Przehyba (słow. Vyšná priehyba, 1982 m) – mało wybitny szczyt (właściwie garb) w głównej grani odnogi Krywania w słowackich Tatrach Wysokich. Od północno-wschodniej strony przechodzi w Garb Krywania, oddzielony Siodłem nad Przehybami (Sedlo nad priehybami). Jest szczytem zwornikowym; w południowo-wschodnim kierunku odchodzi od niego boczny, krótki grzbiet Krywańskiej Kopy (1767 m) oddzielony Krywańską Przehybą (Krivánska priehyba), od południowo-zachodniej strony sąsiaduje z Niżnią Przehybą (1779 m), wzniesienia te oddziela Siodło między Przehybami (Sedlo priehyb). Zachodnie stoki Wyżniej Przehyby opadają grzbietem do Doliny Koprowej. Po północnej stronie tego grzbietu znajduje się Szkaradny Żleb, po południowej Terianska dolina. Stoki wschodnie opadają do Wielkiego Żlebu Krywańskiego, prowadzi nimi zielony szlak turystyczny omijając wierzchołek Wyżniej Przehyby po wschodniej stronie. Od szlaku tego turyści wydeptali ścieżkę na podcięte urwiskiem Siodło nad Przehybami, skąd roztacza się widok na Dolinę Koprową.
Nazwa Przehyba jest myląca. Pierwotnie bowiem w języku słowackim słowo priehyba oznaczało ukształtowanie terenu podobne do przełęczy, np. płytką, rozległą przełęcz, wyrównanie terenu na grzbiecie czy polanę na grzbiecie górskim. Później dopiero na mapach i w literaturze błędnie przesunięto nazwę przehyba z tych formacji na sąsiedni szczyt (garb). Tak więc nazwa Wyżnia Przehyba nie ma nic wspólnego z oryginalnym ludowym nazewnictwem.
W rejonie Wyżniej Przehyby istniała dawniej jedna z Krywańskich Bani, czyli kopalni złota na Krywaniu. Jej wykonanie zlecił cesarz Maksymilian II Habsburg.
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
– zielony szlak od Trzech Źródeł przez Gronik, Niżnią i Wyżnią Przehybę do Rozdroża pod Krywaniem, stąd na Krywań niebieskim szlakiem. Czas przejścia 4:50 h, ↓ 3:45 h
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
- Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
- Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2009-08-25].
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.